Beyne İyi Gelen Yiyecekler

Doğru beslenme ve vitamin, protein ve mineraller tarafından varlıklı besinlerin kullanımı bütün öteki organlar şeklinde beyin işlevlerinin yerine getirilmesi içerisinde mühimdir. Vitamin yetersizliği, kof kalorili besinlerle kifayetsiz yeme içme, günlük olarak katılması ihtiyaç duyulan minerallerin alınamaması beyni tesir ederek belleği kilo verdirir, zihin karışıklığına ve konsantrasyon eksikliğine yol açar. Birtakım besinler beyin, bilhassa bellek için fazlaca faydalıdır.
Beyne İyi Gelen Besinler

Folat Tarafınca Varlıklı Besinler: Bir B vitamini olan folat, bedenin yeni hücreler üretmesine ve mevcud gözeneklerin yapısının korunmasına destek sunar. Bilhassa hamilelik devrinde yaşanabilecek folat yetersizliği çabuk doğuma, bebeğin düzgüsel kilogram aşağısında doğmasına ve nöral tüp defektine neden olabilir. Nöral tüp defektleri beyni çevreleyen spinal kordun ve beyin dokularının muntazam olarak gelişmediği durumlardır. Hamilelik devrinde önerilen günlük folat kullanımı 400 mikrogramdır. Folat tarafından varlıklı fasulye, bezelye, ıspanak, şalgam, limon ve turunçgil benzer biçimde besinleri yiyerek bu dozu rahatlıkla alabilirsiniz.

B-1 Vitamini Tarafınca Varlıklı Besinler: B1 vitamini bilhassa beyin ve sinir sisteminin sıhhatini savunmak bakımından ehemmiyet arzetmektedir. B1 vitamini yetersizliği çöküntü, unutkanlık ve agresiflik vaziyetine sebep olabilir. Günlük önerilen B1 vitamini dozu erişkin baylar için 1.2 mg, hanımefendiler içinse 1.1 mg’dır. Sakatatlar, tam tahıllı pirinç, baklagiller ve şeker pekmezi iyi birer B1 deposudur.

B6 Vitamini Aracılığıyla Varlıklı Besinler: B6 vitamini beyin ve sinirler boşluğundaki iletişimi elde eden nörotransmitterlerin oluşumu için gerekiyordur, bu yüzden sıhhatli bir beyin büyümesi ve işlevi için ehemmiyet arzetmektedir. B6 vitamini yoksulluğunun emareleri içinde dikkat yetersizliği ve kısa zamanlı bellek kaybı şeklinde doğrudan beyni ilgilendiren problemler yer almaktadır. Olgun kişiler için önerilen günlük B6 vitamini 1.3 mg’dır. Süt, peynir, somon, karides, tavuk, hindi, dana karaciğeri, esmer pirinç, mercimek, fasulye, ıspanak şeklinde besinler B6 vitamini aracılığıyla varlıklıdır.

Esansiyel Yağ Asitleri: Omega 3 ve omega 6 yağ asitleri düzgüsel büyümenin peşi sıra beynin büyümesi ve düzgüsel işlevlerini yerine getirebilmesi bakımından mühimdir. Beyin bu yağ asitlerini şahsı üretemediğinden alabileceği tek kaynak yediğiniz gıdalardır. Esansiyel yağ asitleri yönünden varlıklı somon, sardalye, tuna balığı, ceviz, keten tohumu ve keten tohumu yağı benzer biçimde besinleri tertipli olarak yiyerek bedeniniz için lüzumlu bu yağ asitlerini kafi miktarlarda alabilirsiniz.

Yaban Mersini: Yaban mersinin yaşla beraber kilo verenler belleği kuvvetlendirmek için kullanılabilir. C ve A vitamini şeklinde 2 mühim antioksidan tarafından varlıklı olan yaban mersini üstüne Birleşik Kraliyet’ta Reading Üniversitesi’nde meydana getirilen incelemede, sinir gözenekleri ile doğrudan etkileşime geçip hafızayı geliştirdiği doğrultusunda neticeler elde edilmiştir. Araştırmanın neticeleri içinde yaban mersininin nöron sinyallerinin enerjisini artırarak, özgür radikallerin yol açmış olduğu oksidatif bunalıma ters beyni koruduğuna yer almıştır.

Yumurta: Yumurtanın kolesterolü çoğalttığı doğrultusunda fena bir ünü olmakla beraber tertipli yumurta tüketiminin beyin işlevlerini geliştirdiğine değin birtakım inceleme neticeleri yer almaktadır. Belleği yükselten “kolin” materyalini ihtiva eden yumurta üstüne Washington Üniversitesi’nde meydana getirilen bir incelemeye göre yumurtada yer alan amino asitler hücre işlemi ile etkileşime geçip zihinsel ve nörolojik tahribatları önüne geçmek için nörotransmitter istikrarını müdafaa etmektedir.

Yeşil Çay: Yeşil çayda yer alan polifenoller, bilhassa flavonoidlerin hafızayı geliştirdiği tahmin edilmektedir. Bu antioksidanlar Alzheimer rahatsızlarında beyinde plak oluşumuna yol açan protein imalatını baskılamaktadır. Flavonoidler, antioksidan nitelikleri ile ihtiyarlarda sinir hücresi yitirilmesine yol açan özgür değişkenlere ters savunma mümkün kılar. Newcastle Üniversitesi’nde meydana getirilen bir çalışmada, yeşil çay ve siyah çayın (yeşil çayla aynı bitkiden imal edilir) beynin bellek kısmını tesir eden birtakım enzimlerin aktivitesini azalttığı belirlenmiştir.

Netice olarak bedenin muntazam emek harcaması için ona gereksinim duyduğu “nitelikli” enerji malzemesi vermelisiniz. Beyinde öteki organlardan değişik değil ve her gün tertipli olarak vitamin, mineral, proteine gerekseme duyuyor. Bunun için yediğiniz yemeklerin gıda değerinin varlıklı bulunmasına ihtimam göstermeli ve tertipli bir yeme içme programına bağlı kalmalısınız.

Çocuklarda Blastomikoz

Deri lezyonları genellikle tek bir nodüler papül şeklinde başlar. Daha sonra ülserleşme olur. Lezyonun sınırında çok sayıda küçük ap­seler bulunur. Bu lezyon daha sonra kabuklana­rak verrüköz hale dönüşür.

Tanı mikroskopta funguslarm görülmesi ile konur. Tanıda deri testleri (Blastomycin) ve se-rolojik testlerin fazla yararı yoktur. Tedavide hidroksistibamidin, isethionate yararlı olabilir. Amphotericin B en etkili ilaçtır,

Minihap

Minihapın etkisi, kombine hapa oranla biraz daha azdır, an­cak her gün aynı saatte bir tablet almak da dahil, aynen önerildiği şekilde kullanıldığında etkili bir korunma yöntemidir.

Minihap, kombine hap ka­dar etkili bir biçimde olmasa da, yumurtlamayı engeller. Aynı za­manda, rahim ağzını çevreleyen akıntının kıvamını yoğunlaştırarak, sperm girişini engeller.

Minihap, yumurtlamayı her zaman engellemez. Rahim ağzını çevreleyen akıntının kıvamının yoğunlaşmasına bel bağlamak durumundasınızdır ve bu nedenle hapı her gün aynı saatte almanız çok önemlidir.

Hiç estrojen içermediği için, minihap döl yatağı zarını (döllen­miş yumurtanın yerleştiği rahim zarını) inceltir. Bu da yumurtanın yerleşmesini zorlaştırır. Minihapın zar üzerindeki etkisi ayrıca, adet dönemlerinizin düzensizleşmesine veya son bulmasına yol açabilir. Adet kanamasının yerini, sık, kısa ve ani kanamalar alabilir.

ÇINAR KABUĞU

Pîaîanus orientalis L. (Platanaceae) türünün kurutulmuş gövde ve dal kabuklarıdır. Çınar yaprakları 5-7 parçalı, çiçekleri küremsi durumlarda toplanmış, çok gösterişli ve büyük bir ağaçtır. Batı Anadoluda yabani olarak yetiştiği gibi, park ve bahçelerde ve yol kenarlarında yetiştirilir. Bazı ağaçlar çok yaşlı olup bir kısmı tarihe geçmiştir. Bazıları ise tabiat abidesi olarak muhafaza edil-

1  – Baytop, T. ve Berghmans, M.: Sur İes alcaloides quaternaires du Thalictrum lucidum L.  İstanbul Ecz. Fak. Mecm. 11: 58

(3975J.

2 – Başer, K.H.C.: Thaîictrum minus L. var. microphylium Boiss. alkaloitleri  Doğa Bilim Derg., Temel Bilim 5: 163 (1981).

3  – Başer, K.H.C.: Thalimicrinone – Thalictrum minus L. var. microphyllum Boiss, yapraklarında yeni bir alkaloit – IV. Bitkisel

İlâç Hammaddeleri Toplantısı, bildiriler 111, Eskişehir (1983). 4- Baytop, T: Izgın ve Burç hakkında-Farmakolog 18: 19(1948);“. .‘


mektedir. ;

Bunlar arasında en tanınmışı İstanbul’un Bü-yükdere çayırında yetişmiş olan “Büyükdere çma-rı”ldır. Bu çınar dünyanın tanınmış ağaçlarından biri olup 4000 yıl kadar yaşadığı tahmin edilmektedir. Alt taraftan birbirleriyle birleşmiş 3 grup halinde 9 büyük (sonraları 7) gövdesi bulunuyordu. Kapladığı sahanın çevresi 112 metre kadardı. Bu çınara Türkler “yedi kardeşler”, Rumlar “hepta adelphia” Avrupalılar ise “Platane de Godefroy” ismini vermişlerdir. Çınarın Avrupalılarca “Godefroy çınarı” diye isimlendirilmesine sebep; birinci haçlı ordularının İstanbula gelişinde haçlı orduların kumandanı Godefroy de Bouillon’un karargâhını bu ağacın altında kurmuş olmasıdır (1096).

XVII. asırdan itibaren Büyükdere çınarının bulunduğu çayır “Kırkağaç” ismiyle tanınmaya başlamış ve Osmanlı Padişahları bu çayırda birçok av eğlenceleri tertip etmişlerdir. Ecnebiler ise burada sportif oyunlar (bilhassa polo) yaparlardı. II. Mahmut bu çınarın bulunduğu çayıra sık sık gider, yaz günlerinde burada dinlenir ve yeniçeriler tarafından yapılan oyunları (tokmak oyunu) seyrederdi. Bu çmar altında II. Mahmut bazı resmî merasimler de tertiplemiştir. Meselâ, 1829 yılı Kurban bayramı merasimi bu çayırda yapılmış ve aynı sene İngiliz elçisi sultana burada takdim edilmiştir.

Çınarın bulunduğu mahal “Çayırbaşı” ismiyle Birinci Dünya harbi başlarına kadar bir mesire yeri olarak kalmıştır. Bu sıralarda çınarın gövdesinin oyuğunda bir kahve ocağı bulunuyordu. Bu ocaktan çıkan bir yangın sonunda çınar kısmen harap olmuştur. Birinci Dünya harbi esnasında çınarın bulunduğu mıntıka asker ta: rafndan işgal edilmiş ve burada barakalar inşa edilmiştir. Bu esnada da çınarda bazı hasar meydana gelmiştir. Nihayet Cumhuriyet devri başlarında çınarın bulunduğu saha hangar yapılmak üzere bir İtalyan deniz uçakları ortaklığına devredilmiş ve bu idarenin baraka ve hangar inşaatı esnasında asırlık çınardan geriye kalan birkaç gövde de ortadan kaldırılmıştır. Halen eski çınarın bulunduğu yerde askerî depo olarak kullanılan barakalar bulunmakta ve bu barakalar etrafında da sonradan dikilmiş 8-10 genç çınar görülmektedir (1).

Diğer isimler: Kavlan.

Alkol Sorununu Farketmek

■ Alkol tüketiminizi azaltmanız gerektiğini düşündüğünüz oldu mu?

■ Etrafınızdakiler içki içmenizden dolayı sizi eleştirdiklerinde rahatsız oldunuz mu?

■ İçki içmenizle alakalı olarak hiç kötü ya da suçlu hissettiğiniz oldu mu?

■ Sinirlerinizi yatıştırmak veya akşamdan kalmanın verdiği mahmurluğu üstünüzden atmak için sabah ilk olarak içki içtiğiniz oldu mu?

■ Bu soruların ikisine veya daha fazlasına “evet” cevabı vermiş olanlar, alkol bağımlısı olabilir. Doktorunuzla görüşün.