Kategori: Sağlık

Alkol

Yetişkin erkeklerin tahmini %9’u ve yetişkin kadınların tahmini %4’ü, alkol bağımlılığı (alkolizm) olarak bilinen en ciddi alkol suistimali türüne sahiptir. Bu kişiler, içki içme konusundaki kontrollerini kaybetmişlerdir, sağlıkları üzerinde ciddi olumsuz sonuçlara veya de­ğerli etkinlikleri veya ilişkileri kay­betmeye yol açıyor olsa da, alkolü bırakamıyor veya azaltamıyorlardır.

Alkol_ve_darp

Sorunlu içicilik/Sorunlu alkol kullanımı, alkol kullanımının sağ­lık sorunlarına veya evde, işte, okulda veya hukuki sorunlara yol açtığı daha hafif bir bozukluktur. Risk altında olan içiciler, zararsız olarak düşünülen miktardan fazla tüketenlerdir, erkekler için günde iki, kadınlar için günde bir kadeh­ten fazla.

Alkol suistimali veya bağımlılı­ğının sebebi tam olarak anlaşılmış değildir, ancak ailede bir alkol bağımlılığı geçmişi söz konusuysa, bu, kişinin daha fazla risk altında olmasına yol açar. Alkol bağımlısı olan ebeveynlerin çocukları, dört kat daha fazla risk altındadır.

Ağır içicilik – erkekler için gün­de iki, kadınlar için günde bir ka­dehten fazla – karaciğerinize, mide­nize, kalbinize, beyninize ve sinir sisteminize ciddi hasar verebilir.

İçki bağımlılığı aynı zamanda, ağız, boğaz, gırtlak ve yemek bo­rusu kanserine yakalanma riskinizi artırır. Ağır içici olan kadınlarda, meme kanseri ve kemik erimesi riski daha yüksektir. Bunlara ek olarak, aşırı alkol tüketenler, yete­rince yemek yemeyebilirler ve bu nedenle vitamin ve mineral eksik­liği de baş gösterebilir.

Alkol tüketiminin taşıdığı pek çok risk olsa da, bazı faydaları da olabilir. Alkol, bağımlılık geliştirme riski olmayan yetişkinler için fay­dalı olabilir. Günde 1 kadeh şarap, 1 kutu bira veya 1 shot/likör bar­dağı (yaklaşık 45 mi) %40 oranın­da alkol ihtiva eden içki içmenin, kalp hastalığı, inme ve diğer dola­şım bozukluklarını geçirme riskini azalttığı düşünülmektedir. Küçük bir miktar alkolün, yüksek yoğun­luklu lipoprotein (HDL), yani kanı­nızdaki faydalı kolesterol düzeyini yükseltebildiği ve kan damarların­da plak oluşumunu azalttığı kanıt­lanmıştır.

Aşırı alkol tüketimi zararlı, buna karşılık, ölçülü tüketim fay­dalı olduğuna göre, aşırı miktarın ne kadar olduğuna nasıl karar vereceksiniz? Öncelikle, eğer içki içmiyorsanız, başlamayın. Genel­likle, alkol kullanımının taşıdığı riskler, faydalarından daha fazla­dır. İçki içiyorsanız, -erkekler için günde iki, kadınlar için günde bir kadehten fazla olmayacak şekilde – ölçülü için.

İçki alemi yapmanın, sarhoş olmanın veya kronik ağır içiciliğin sağlık üzerinde hiçbir olumlu et­kisi olmayıp, ciddi biçimde daha yüksek ölüm riski vardır. Milyon­larca alkol bağımlısı ve bırakmak için yardıma ihtiyacı olan insan vardır. Alkol suistimalinden muzdarip biri için, bir içki bile çok fazladır.

İçki içmemesi gerekenler, gebe kalmaya çalışan kadınlar veya ha­mileler, araba veya dikkat ve be­ceri gerektiren bir alet kullanacak olanlar ve uyuklamaya sebebiyet verebilecek reçeteli veya reçetesiz ilaç kullananlardır.

Alkol, ayrıca ilaçların verimli­liğini veya zehirleyici etkisini de değiştirebilir. Bazı ilaçlar, kandaki alkol oranını veya alkolün beyin üzerindeki ters etkilerini artırabilir.

Nezle

Virüsleri, size doğru öksüren ya da hapşıran birinden gelen tükürüklerden de kapabilirisiniz. Nezle virüsü, vücudun dışında 3 saatten fazla yaşayabilir.Kemoterapi aldığı için ya da HIV virüsü taşıdığı için bağışıklık sistemi zayıflamış olan kişiler, nezleye karşı daha açıktırlar.

Çocuklar, ardarda nezle olurlar zira nezleye sebep olan virülere karşı bağışıklık kazanmamış­lardır. Antibiyotikler nezleyi geçir­mezler zira virüslere karşı etkili değildirler. Hatta antiviral ilaçlar dahi nezleye sebep olan virüsleri öldüremezler.

SEMPTOMLAR
Herkes nezlenin belirtilerinin neler olduğunu bilir ancak neden bu belirtilere sahip olduğunu bilemez. Genel anlamda, belir­tiler, viral atağa, vücudun karşı koyma şeklidir. Mukoza, virüsü tuzağa düşürmek için üretil­miştir. Öksürmek ve hapşırmak, mukozayı dışan atar. Belirtiler, enfeksiyondan 2-3 gün sonra başlar. Bunlar, hapşırma, kuru öksürük, göz yanması, boğaz kaşınması, baş ağnsı kulak ve sinüs rahatsızlığı, yorgunluk, düşük ateş, burun akması, geniz tıkanması ve ses kısılmasıdır. Nezle olanların çoğu 5 gün içinde iyile­şirler. Nezle olan her yüz kişiden sadece biri ya da ikisinde sinüzit veya kulak iltihabı gibi komplikas-yonlar gelişir.

nezle16


TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Nezlenin tedavisi yoktur. Parase-tamol veya aspirin (Reye sendromu sebebiyle, 20 yaşın altındakiler aspirin almamalıdırlar) baş ağrısını ve bazı ağrı hislerini hafifletir. Nezleyi sorun etmeyin ve yeteri kadar dinlenmeye çalışın. Dekonjestan ilaç olan psödoefedrin (birçok soğuk algınlığı ilacının bileşenidir) kan damarlarının büzülmesini sağlar ve nefes almayı kolaylaştırmak üzere üst solunum yolundaki tıkalı geçiş­leri açar.

Dekonjestan ilaçlar ayrıca, ufak bir risk de olsa, kulak ya da sinüs enfeksiyonu riskini azaltır ancak kalp atışlarının hızlanması ve jykusuzluk gibi yan etkileri vardır.Dekonjestan ilaçlı, reçeteyle satılmayan burun damlalan da yardımcı olur fakat bunları 5 günden fazla kullanmamalısınız zira, uzayan kullanım, belirti­leri daha da kötüleştirir. Reçeteyle satılan, ipratropyum isimli ilacın burun damlası da vardır ve belirti­lerin hafiflemesine yardımcı olur.

Bu ilaçları almadan önce doktorunuzla kontrol ediniz. (Özellikle başka ilaçlar da kullanı­yorsanız ve yüksek tansiyon, göz tansiyonu, idrar yolu sorunları, şeker, kardiyovasküler sorunlar ya da hipertiroid sorunlarınız varsa.)Soğukalgınlığınızı aile bireyle­rine veya iş arkadaşlarınıza bulaş­tırmamanın pratik önlemleri, elleri­nizi sık-sık yıkamak, öksürürken ya da hapşırırken ağzınızı bir mendille kapamak (kullandıktan hemen sonra mendili atmalı­sınız), gözlerinize dokunmamaya çalışmak, mutfak ve banyodaki yüzeyleri temiz tutma hususunda titiz olmaktır.

Alerjik İç Burun İltihabı ( Bahar Nezlesi )

Alerji olarak, alerjen (alerjiye sebep olan) maddeye maruz kalın­dığı zaman, bu madde tarafından tetiklenir. Bazı insanlar, doğuştan alerjenlere karşı güçlü tepkilere sahiptirler.Tüm insanların, burun, boğaz ve göz dokuları beyaz kan hücre­leri ihtiva eder, bu hücreler immünoglobülin E (IgE) antikorlar üretir. Alerjik insanlarda, IgE antikorları, başka bir grup beyaz kan hücresi üretir (Mast hücreleri); bu hücreler, iltihaplanma ve aşın miktarda mucus (sümük) üreten histamin gibi maddeleri yaratır.

Alerjik iç burun iltihabı, belli bir mevsimde ve belli bir polenden tetikleniyorsa, buna bahar nezlesi denir. Sadece polen­lere karşı alerjik olanlar, tepkile­rinin sezonluk olduğunu görür.

22038

Baharda ağaç polenleri, çim polenleri yaz mevsiminde, yabani ot polenleri, yaz ve sonbahann ilk dönemlerinde sık rastlanılanlardır.Çoğu insanda yıl boyunca, allerjik iç burun iltihabı vardır. Bu insanlar iç mekan alerjenlerinden etkilenirler, toz (akar denen, özellikle sıcakta ve nemli havalarda tahriş eden maddeler üreten mikroskopik böcekleri içerir), küf ya da kıl ve cilt hücre­leri gibi. Kıl ve cilt hücreleri (ya da saç ve cilt hücreleri üzerindeki salya) daha ziyade kepek diye bilinir, hayvan döküntüleridir.

Yıl boyu allerjik iç burun iltihabı yaşayan kişiler için net bir alerjen bulunamamıştır. Alerjik iç burun iltihabma sebep olan alerjenler daha çok havadan gelir. Nadiren yiyecek allerjileri, alerjik iç burun iltihabına yol açar. İnsanlar 50 yaşına geldiklerinde, alerjik iç burun iltihabı daha az yoğun hale gelme eğilimindedir.

SEMPTOMLAR
Belirtiler, geniz tıkanması, burun akması; gözlerin kızarması, kaşın­ması, sulanması, mukoza üretmesi; sık sık aksırma; boğaz ve ciltte tahriş olma şeklindedir.

TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Belirtilerle yaşamanız zorlaşıyorsa, doktorunuzu görün. Belirti­lerinizi sizle tartışacak ve aldığınız ilaçları soracaktır. (Beta blokerler, oral kontraseptifler – koruyucular ve tiroid hormanları nazal belirti­lere sebep olurlar). Aynı zamanda, hobileriniz ve işiniz de sizin alerjenlere maruz kalmanıza sebep olabilir. Doktorunuz burnunuzu, polipler ya da sinüs iltihapları açısından inceleyecektir.

Alerjiden şüphelinilirse, cilt testi (ya da cilt üzerinde allerji testi veya olası alerjenlerin cilt üzerine enjekte edilmesi), durumu teyid eder. Alerjinizin teşhis edilme­sinde, belli alerjenlere karşı IgE antikorları için kan testi de yardımcı olur.

İç burun iltihabı için reçeteye bağlı olmayan birçok ilaç bulunur. Psödoederfin içeren dekonjestan haplar da işe yarayabilir; ancak şekeriniz, yüksek tansiyonunuz, koroner damar hastalığınız, dar açı göz tansiyonunuz veya idrar zorluğunuz varsa, psödoederfin almadan önce doktorunuzla görüş­melisiniz.
Bazı kişilerde baş dönme­sine, ağırlığa, görmede bulanıklığa, idrara çıkmada zorlanmaya veya başka yan etkilere sebep olmasına rağmen, klorofeniramine veya difenhidramin gibi, reçeteye bağlı olmayan anthistaminler çok etkilidirler ve ayrıca pahalı değil­dirler.

50 yaşın altodaki birçok kişi kullanmaktadır.Kabul edilemez yan etkiler oluşursa, doktorunuz daha pahalı ilaçlar (ancak daha az etkili olmayan) yazabilir, setirizin, loratadin ve fexofenadin içeren, sakinleştirici olmayan antihista-minler önerebilir. Bu ilaçlar daha az sakinleştiricidir. Doktorunuz, yatmadan önce almak üzere, kloro­feniramine veya difenhidramin gibi, sakinleştirici antihistamin; sabah almak üzere de sakinleştirici olmayan antihistamin verebilir.

Sinüzit

Bir enfeksiyon ya da alerjiler, normal, ince sinüs zarlarının şişmesine sebep olur. Sinüsten burna doğru olan açılımları tıkaya­bilirler, bu da basınca, huzur­suzluğa başta konjesyon hissine sebep olur, Sinüsler, bakte­riyel enfeksiyon da geliştirebilir; mukoza, sinüsün içinde oluşur ve bakteriler için kuluçka ortamına dönüşür.

sinüzit

SEMPTOMLAR
Viral enfeksiyondan kaynaklanan, kronik alerjik sinüzit veya geçici sinüs tıkanması, burun dolgunlu­ğuna, postnazal sızmaya, başağrı-larına ve sersemlik hissine sebep olabilir. Bakteriyel sinüs, genel­likle ateşe, burundan gelen yeşil bir akıntıya ve tam sinüs altın­daki dişlerde ağrıya sebep olur. Uç vakalarda bakteryel sinüs, yüksek ateşe, titremeye sebep olur ve öyle yoğun bir halsizlik yaratır ki, kişi yatağa düşer.

TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Doktorunuz, ağzınızı, boğazı­nızı ve burun geçişlerinizi tetkik edecektir. Bakteryel enfeksi­yondan kaynaklanmayan sinüzit­lerde, doktorunuz, şişmiş mukoza zarlarını indirmek ve drenaj sağlamak için burun spreyleri veya dekonjestan haplar verebilir ya da iltihaplanmayı azaltmak için kortikosteroid burun sprey­leri yazabilir. Bakteryel bir enfek­siyon gibi gözüküyorsa, antibi­yotik yazılacaktır.

Tedaviye rağmen, sinüs enfek­siyonları nüksediyorsa, daralan sinüs yollarını açmak için ameliyat rahatlatıcı olacaktır. Sinüslerinizin, bilgisayarlı tomografi taraması, tedaviden sonra, sinüsle­rinizde hâlâ tıkanma varsa, bunu gösterecektir. Ameliyat, sinüslerin içine ve burun deliklerine sokulan minik endeskoplarla  yapılır. Yüz cildinde yapılan bir kesim işlemi yoktur. Ameliyatta, sinüs yollan genişletilerek, sinüs drenajı sağlanır.