Yaşlı Yetişkinlerin Barınma Seçenekleri

Huzurevi-KCK

Mümkünse, yaşam düzenle­melerini ihtiyaç doğmadan önce iyice düşünün. Böylece taşınacak olan kişi de karar verme sürecine katılabilir. Yaşlılar için barınma seçeneklerinin yelpazesi artmak­tadır. Sevdiğiniz insan çok hasta olmadığı ya da tam zamanlı bir hemşireye ihtiyaç duyma­dığı sürece, muhtemelen onu bir bakımevine ya da huzur evine yerleştirme ihtimaliyle karşı karşıya kalmak zorunda olmaz­sınız. Kişinin acil durumlarda yardımsız ya da yanız bırakılma­yacağının güvencesini veren diğer barınma seçenekleri vardır. Yerel yaşlı eviniz ya da yaşlanma temsilciliğinizde yerel yaşam düzenlemelerinin bir listesi vardır.
Pek çok tesis lisanslı değildir. İlgilendiğiniz tesise ruhsat verip vermeyeceğini saptamak için sağlık bakanlığını arayın.

Ayrıca, personel üyelerinin kendilerini nasıl takdim ettiklerini görmek ve bakım ortamı hakkında bir fikir sahibi olmak için, tesise habersiz bir ziyarette bulunmak da yararlı olabilir. Yöneticiden, aile fertleri tesiste yaşamakta olan birkaç kişinin isimlerini alabilir ve böylece o kişilere de tesiste verilen bakım hakkındaki fikirle­rini sorabilirsiniz.

Son olarak, ilaçların verilip verilmediğini sorun. Toplu barınma ve yardımlı yaşam konutlarındaki personel, ilaç dağıtımla­rını denetleyebilir ama tesisin ilaç verme ruhsatı olmayabilir.

Ortaklaşa Barınma Ortaklaşa barınma iki veya daha fazla insanın bir ev veya apartman dairesinde birlikte yaşamaları durumudur. Masraflar birlikte karşılanır. Bu tip barınma seçeneği yalnız olmak istemeyen, yanına refakat (öğünleri ev işlerini paylaşacak ve sohbet edecek birini) isteyen sağlıklı yaşlı yetişkinler için uygundur.
Ortaklaşa barınma, bağımsız yaşamaya kıyasla daha az mahre­miyet getirir ama sosyal ve genel sağlık durumu iyi olan biri için iyi bir düzenleme olabilir.

Toplu barınma Toplu barınma, ortaklaşa barınmaya benzerdir ama genellikle iki veya üç kişiden daha fazla insanın bir arada yaşama­sını ifade eder. Büyük bir ev içeri­sinde yaşayan herkesin kendi yatak odası vardır ya da tek bir bina içinde aynı daireler şeklinde olabilir. Öğünler merkezi bir yemek salonunda servis edilir ve burada yaşayanlar sosyal etkin­likler için bir salonu paylaşırlar.

Yaşlı Lojmanları Yaşlı lojmanları, özel, lojman içi grup yemekleri, oda hizmeti ve ulaşım hizmeti gibi seçenekli destek hizmetleri olan, tam donanımlı apartman dairele­rine meraklı sağlıklı yaşlılar için bir başka seçenektir.

Yaşlılarda Cilt hastalıkları

23

Seboreik dennatit (deri yangısı) Bu hastalık, yüz ve kafa derisi çizgilerindeki derinin pul pul dökülmesi ve kızarık olması olarak tanımlanır.

Rosacea Bu hastalık yanaklarda, burunda, çenede, alında ya da göz kapaklarında sürekli bir kızartıya neden olur.

Pişik Deri büklüm yerle­rinde meydana gelen, genellikle meme altındaki bölgeyi ve karın kıvrımları ve kaşıklan etkileyen mantardan kaynak­lanan iltihaplanmadır.

Zona Su çiçeği virüsünün yaptığı bir enfek­siyondur. Vücudunuzda ya da yüzünüzde bir sinir kökü boyunca şiddetli bir ağrı olması ve arkasından 4 ya da 5 gün süren su kabarcıklı bir döküntü geliş­mesi ayırt edici özellikleridir. Döküntü geliştikten sonra ağrı da olabilir. Zonayla birlikte ağrı olma riski yaşlılarda daha yüksektir ve erken bir önleyici tedaviyle azaltıla­bilir. Bu nedenle, zona hastalığınız olduğunu düşünüyorsanız doktoru­nuza başvurun.

Staz dermatiti Cildi, ülser ve bakteriyel enfeksiyona karşı dirençsiz bırakan, bacaklardaki kan dolaşımı bozukluğuna bağlı kronik kızarıklık olarak tanımlanır.

Yatak (Bası) yaraları uzun süre yatağa bağlı olmanın yaptığı baskıdan kaynaklanan, yavaş iyileşen, nemli, açık ve son derecede rahatsız eden yaralardır. Genellikle kalçalar, kürek kemik­leri, dirsekler ve topuklar gibi vücut ağırlığının bindiği kısımları etkiler.

Cilt kanseri Yaşlılar güneşe maruz kalmaya bağlı her tür cilt kanserine karşı oldukça dirençsizdir ve güneşten kaçınma konusunda oldukça dikkatli olmalıdırlar.

Yaşlı Sağlığı

bn265072

Sinir sistemi Beyin hücrelerinin ölmesi ve sinir taşıyıcısı (nörotransmiter) üretiminin gerilemesi, tepki­lerde yavaşlama ve tat alma ve işitme gibi duyu algılarının keskin­liğinin azalmasıyla sonuçlanır, ama etkisi önemsiz düzeydedir.

Kardiyovasküler sistem Kas hücrelerinin yerini sıkar dokusu aldığından, kalp hafif büyür. Kalbin büyümesiyle de kalp fonksiyo­nundaki etkililik biraz azalır. Öte yandan, bir kalp hastalığı mevcut değilse, kalp fonksiyonlan çok yaşlı insanlarda bile çok iyi durumdadır.

Solunum sistemi Akciğerler esnekliğini biraz yitirir, daha az havayla dolabilir ya da hava tamamen verilemeyebilir ve öksürme refleksine etkin bir şekilde cevap veremez. Bu da yaşlılan, akciğer enfeksiyonlarına karşı daha korunmasız hale getirir.

Kas sistemi Kemik erimesi ya da osteoporoz adı verilen kemik dokusunun kaybı ilerler. Kas gücü ve yoğunluğu azalır. Güçlen­dirme egzersizleri/ Strength Trainin her iki durumu da düzeltmeye yardımcı olur.

Sindirim sistemi Sindirim enzim­lerinin miktarı azalır, bu durum da vücut tarafından çok az vitamin ve besin emilir.

Bağışıklık sistemi Bağışıklık siste­minin en önemli hücreleri, özellikle de T hücreleri etkin­liği azalmış olarak çakşır.

Üreme sistemi Menopoz döneminde kadınların yumur­talıkları estrojen ve progesteron üretimini durdurur, bu da doğur­ganlık yetisinin yitirilmesine neden olur. Ancak, adrenal bezler ve yağ hücreleri bir miktar (her kadında farklı miktarlarda) estrojen üretmeye devam eder. Erkeklerin de testosteron hormonu 65 ila 70 yaşından sonra sabit bir şekilde azalır (ancak erkekler ereksiyon olabilir, bir miktar sperm üretebilir ve çocuk sahibi olabilir).

İdrar sistemi Böbreklere giden kanın azalması, böbreklerin kandaki atık maddeleri ayıklayıp idrar oluşturma yeteneğini zayıflatır. Çoğu insanda böbreklerdeki bu hafif zayıflama ciddi hiçbir yan yetki yaratmaz. Çoğu insan yaşlandığı zaman daha sık idrara çıkma ihtiyacı duyar. Geceleyin bir veya iki kere tuvalete gitmek de buna dahildir. Ayrıca idrar yapma isteği daha ani olur. İdrar sızdırma ise yaşlanmanın doğal bir sonucu değildir.

Hormonal sistem Yaşlanmayla birlikte pek çok hormonun üretimi biraz azalır. Üreme organlarının dışında, diğerlerinin vücut üzerine bilinen önemli etkileri yoktur. Yine de, bilim göreceli olarak bu konu hakkında çok az bilgiye sahiptir.

Her vücut sistemi kendi zaman dilimine göre yaşlanır ve bu zaman dilimleri insandan insana çarpıcı bir biçimde farklılık gösterir. Yaşlanma vücudunuzda kaçınılmaz çanları çalmaya başlasa da, birkaç önemli önleyici tedbir alarak süreci yavaşlatabilirsiniz. Bu önlemler şöyle sıralanabilir: güneşe maruz kalmaktan kaçınmak, sigara içmemek, alkol tüketimi­nizi sınırlamak, dengeli ve sağlıklı beslenmek, egzersiz yapmak ve erken fark edilebilecek hastalıklar için tarama testleri yaptırmak.

Yaşlı İnsan Hipotermi

cpr

Yaşlanmayla birlikte, vücut soğuğa maruz kaldığında sabit vücut ısısını gittikçe daha da fazla koruyamaz hale gelir. Ayrıca, vücut ısısındaki düşüşü algılayan mekanizma yaşlanmayla birlikte daha az duyarlı hale gelir ve yaşlı bir insanın soğuğa karşı tepkisini yavaşlatır.

Yaşlı bir insanın hipotermi geçirmesi için aşırı soğuğa maruz kalması gerekmez. Yaşlı insanın hafif soğuk bir ortamda bulunması bile bunun için yeterli olabi­lecektir. Hipoterminin ilk belirtileri uyuşukluk, halsizlik ve kanın bölge­sinin üst kısmının soğuk olmasıdır. Bu belirtilerin ardından da hissizlik, koma ve nihayet ölüm gelir.

Hipotermi, öncelikle hayati önem taşıyan iç organlara kan gitmesini sağlayacak şekilde, vücudu yavaş yavaş ısıtmak suretiyle tedavi edilir. En basit teknik, hastanın sıcak hava solumasını sağlamaktır. Son derecede acil durumlarda, kan bir makine ile ısıtılarak kan dolaşımı dışarıda yaptırılır ve ardından tekrar vücuda verilir.

Yaşlılarda Depresyon

Depresyonun diğer belirti­leri, uyku bozukluğu (çok fazla ya da çok az uyumak), ilgisizlik, suçluluk, uyuşukluk, konsant­rasyon yitimi ve iştah bozukluğu (çok fazla ya da çok az yemek) olarak sıralanabilir.

yaslilik_depresyon.file.33218

Yaşlılar arasında da depresyon en az gençlerdeki kadar yaygındır. Hastaneye ya da bakimevine yatırılmış yaşlılar arasında depresyon hat safhada görülür. Bunamış yaşlıların %40’ı bir anlamda depresyon geçirmiştir. Yaşlılarda depresyonu farkına varmak ya da tanı koymak zor olabilmekte ve genellikle başka bir hastalıkla karıştırılmakta ya da yaşlanmanın doğal bir parçası sayıl­maktadır.

Aşın faal ya da normalin altında çalışan tiroit, yetersiz beslenme, kronik ağrı ya da bir hastalığın kötüleşmesi gibi sağlık sorunlar ve yalnızlık da depresyona katkıda bulunabilir. Depresyon tedavi edilebilir bir hastalıktır, bu nedenle doktorunuza başvurun. Sevdiklerinizin ölmesinden dolayı duyduğunuz terk edilmişlik duygusu ise ayrı bir durumdur.