ZERAVENT KÖKÜ

Bu isim altında bazı Aristoîochia (Aristolochi aceae) türlerinin kurutulmuş rizomîan kabul edilmektedir. Bu türler çok yıllık, otsu veya çalı biçiminde ve tırmanıcı bitkilerdir. Toprak altı kısmı kü-remsi, uzunca oval veya silindir biçimindedir. Yapraklar genellikle kalp biçiminde, saplı veya sapsızdır. Çiçekler zigomorf (pipo biçiminde), değişik büyüklükte ve renktedir. Türkiyede 25 kadar tür yetiştiği bilinmektedir.

Tedavi kitaplarında genellikle aşağıdaki 3 türden elde edilen rizomlar kayıtlıdır (1). 

A. clematitis L.: Kökler silindir biçiminde, yapraklar saplı, Türkiyede Kuzey Anadolu bölgesinde yetişir.

A. longa L.: Rizom uzunca oval, yapraklar saplı, Türkiyede bulunmayan bir Avrupa bitkisidir.

A. rotunda L.: Rizom küremsi biçimli, yapraklar hemen hemen sapsız, Türkiyenin yalnız Trakya bölgesinde (Edirne, Tekirdağ) bulunmaktadır.

Rizomlar tanen, şekerler, uçucu yağ, rezin, aris-tolohik asit ve az miktarda alkaloit taşımaktadır.

Zeravent kökü, Dioscörides döneminden beri, âdet getirici, idrar arttırıcı, müshil ve romatizma ağrılarını azaltıcı etkilerinden ötürü tedavi alanında kullanılmaktadır.

Dahilen infusyon (% 1-2), bal ile tadlandırıldık-tan sonra, günde 2-3 bardak içilir. Kök ince toz edildikten sonra bal ile macun haline getirilerek de alınabilir. Günde alınacak miktar 4-8 gr arasındadır.

Haricen cerahatli yaralar, ekzema ve buna benzer deri hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Eller ve bacaklarda meydana gelen ekzema ve diğer al-lerjik deri hastalıklarının tedavisi için, hasta kısımlar % 10 oranında hazırlanmış zeravent deköksiyo-nunda 10-20 dakika tutulur ve yaralı yerler aynı de-koksiyona batırılmış tülbent ile sarılır.:

Diğer isimler: Adi zeravent (Radix Aristolochiae longae vulgaris, Rhizoma Clematidis), Uzun zeravent (R. Aristolochiae longae), Yuvarlak zeravent (R. Aristolochiae rotundae).

Bitkilere veriîen isimler: Kabakulakotu, Kurtluca, Loğusaotu, Pipoçiçeği, Zeravendotü (Arapça-dan), Karaasma (A. clematitis için).

A. serpentaria L. veya A. reticulata Nutt. türle* rinin kökleri eskiden “Engerek kökü, Yılan kökü” (Rhizoma Serpentariae) ismi altında kuvvet verici, iştah açıcı ve uyarıcı olarak kullanılırdı.