Vücudun İşleyişi

1- Sinyaller, gözden, oksipital lobdaki birincil görsel kortekse, ora­dan da beynin, görsel uyarıcıları yorumlamak için kullanılan diğer bölgelerine gider ve bu, beynin, harflerin şekillerini görmesini sağlar.

2- Harflerin, kelime ve dil olarak tanınmaları ve kelimelerin anlaşılması için, beynin diğer bir bölümü (VVemicke alanı) ve yakınındaki yapılar kullanılır.

3- Beynin merkezinde bulunan hipokampus, son yaşantılara ait bilgilerin depolanmasına yarar. Uzun süreli bellekte bilgi depolama işleminde bulunur. Uzun süreli hatıralar, şekli tam anlaşılamayan bir biçimde serebral kortekste depolanır.

Konuşmak ve Konuşulanı Anlamak

1- Bazı insanlar konuşmak için beyninin birçok bölgesini ve vücudundaki diğer uzuvları kullanmaktadır. Konuşması için, dışarı verdiği havanın ses tellerinden geçerek ses çıkarması gerekir. Dili, sesleri, ses tellerinden geçerken şekillendirerek kelimelere dönüştürür. Nefes vermek ve dili hareket ettirmek, beynin yönlendirmesi altındaki kaslar tarafından kontrol edilir. Bu sürece, Broca alanı adı ver­ilen, frontal lobun çok önemli bir bölgesi de dahildir.

2- Bazıları ise arkadaşının konuşmasını dinlemekte ve anlamaktadır. Duymak, sesleri konuşma olarak yorumla­mak ve kelimelerin ne anlama geldiğini anlamak için, sol temporal ve parietal lobların, VVemicke alanı adı verilen bir bölgesini kullanması gerekir.

Nesneleri Tanımak

1- Parietal ve temporal loblar, nesneleri tanıma ve adlandırmada esastır.

2- Sağ beyin, eve giden yolu hatırlama veya sağ ile sol arasında ayrım yapabilme gibi uzaydaki yerinizi tanımak; satranç taşları gibi nesneleri tanımak ve satranç taşlarının tahtanın üzerinde ilerlerken çıkardıkları sesler gibi sesleri (diğer fiziksel duyumsamalar ile birlikte) tanımak için önemlidir. Çocuk, tutmakta olduğu satranç taşını, ona bakmaksızın, yalnızca dokunarak tanıyabilir.

Görme

1- Kuştan ve ağaç dalından gelen ışık dalgaları, kornea, ön oda, göz bebeği ve ışık dalgalarının odaklandığı lens vasıtasıyla gözlerine gider.

3- Retinadaki sinir uçları, sinyalleri optik sinirlere (göz sinirlerine) geri gönderir.

İşitme

1- Telefon yoluyla ses dalgaları oluşur.

2- Dalgalar, kulak kanalına iner ve kulak zarına çarpar.

3- Kulak zarında çarpmanın etkisiyle titreşimler meydana gelir ve kulak zarı, titreşimleri, orta kulakta bulunan küçük kemikçiklere iletir.

4- Kemikçikler, titreşimleri, iç kulakta bulunan salyangoz şeklindeki bir organ olan kokleaya gönderir. Titreşimler burada, daire içerisinde hareket ederler.

5- Kokleadaki küçük tüyler titreşir; bu titreşim, işitme sinir­inde sinyaller oluşturur.

6- Sinyaller, işitme siniri vasıtasıyla, seslerin yorumlandığı yere, yani beynin temporal lobunda bulunan işitme merkezine taşınır.

Acıyı Hissetmek

1-Küçük kızın baş parmağına diken battığında, acı hissini taşıyan sinir uçları harekete geçer.

2- Sinirler, acı sinyallerini, çeşitli doğal mad­delerin acının yoğunluğunu azalttığı veya artırdığı yer olan omuriliğe gönderirler.

3- Acı hissi, omurilikten yukarı doğru çıkarak, beynin talamus denen bölümüne ulaşır. Vücudun bir tarafından alınan duyumlar, beynin diğer tarafına gider, yani bu durumda, kızın sol baş parmağındaki acı hissi, talamusun sağ tarafına ulaşır ve orada hissedilir. Talamusta, çeşitli doğal maddeler, acının yoğunluğunu etkiler.

4- Acının oluştuğu yer-beynin, acının kızın sol baş parmağında mey­dana geldiğini bilme biçimi-acı sinyalleri talamustan sağ parietal loba giderken belirlenir. Acı sinyalleri, aynı zamanda, frontal loblar da dahil olmak üzere, beynin diğer bölgelerine doğru da yola çıkar.

5- Sancı da (kalp krizindeki gibi), deri yüzeyinde oluşan bir acının izlediği yolun aynısını izleyerek omuriliğe ulaşır. Bu nedenle, vücudun iç kısmında hissedilen acılar, genellikle vücudun dış bölgesinden geliyormuş gibi duyumsanır. Daha çok, yanma veya ağrı gibi hissedilirler ve deri üzerinde oluşan acı kadar keskin değildirler.

Koku ve Tat Alma

1- Kahve molekülleri buharlaşır, fincanın üzerinde havada asılı kalır ve nefes aldığında kadının burun deliklerinden içeri girer.

2- Kahve molekülleri, olfaktör (koku) hücrelerine yapışır. Kokuyu algılayan bu hücreler, olfaktör (koku alma) sinirine sinyaller gönderir.

3- Koku alma siniri, sinyalleri, beyindeki koku alma merkezlerine taşır; kadın, duyumsadığı şeyin kahve kokusu olduğunu tanır.

4- Kahveden bir yudum aldığında, kahve molekülleri, dilin üzerindeki tat alma organlarında bulunan küçük reseptör hücrelere yapışır. Tat alma organları, dilin üzeri­ndeki, papilla adı verilen küçük gözeneklerin içinde bulunur.

5- Tat alma organlarından alınan sinyaller, yorumlanmak üzere, sinirler vasıtasıyla, kadının duyumsadığı şeyin kahve tadı olduğunu tanıdığı yere, yani beynin tat alma merkezine ulaştırılırlar. Tüm tatlar, tat ve
kokunun birleşmesi ile algılanırlar.

Hareket Etmek

1- Çocuğun kolu havada ve atış yapmak için hazır. Topu atmak için, çocuğun önce, gözlerini ve görsel korteksini kullanarak onu atmak istediği yeri görmesi ve kulaklarındaki ve beynindeki denge merke­zlerini kullanarak, vücudunun boşluktaki yerini hissetmesi gerekir.

2- Aynı zamanda, parmak derisinin üzerindeki, basıncı algılayan sinir uçlarını ve eklemlerindeki, bulunulan yeri algılayan sinir uçlarını kullanarak, sağ kolunun bulunduğu yeri ve topu tutuşunu hissedebiliyor olması gerekir.

3- Parmaklarındaki ve eklemlerindeki sinir uçlarından alınan sinyaller, duyusal sinir yol­una ve oradan da, sinyallerin beynin duyusal korteksine ve korteksin hemen altında, daha iç bölgelerde bulunan merkezlere ulaştırıldığı omuriliğe gönderilir.

4- Görsel korteks de, motor kortekse bilgi gön­derir. Motor korteks, omuriliğe gönderdiği siny­aller vasıtasıyla, biceps kasına ve parmak kaslarına gevşemelerini ve triceps kasına da ger­ilip daralması emrini gönderir; böylece, kolun öne doğru bir hamle yaparak topu serbest bırakması sağlanır. Bu sürece, omuz ve sırt kasları da dahil olur. Sinyaller, aynı zamanda, hareketin düzenlenmesine yardımcı olan beyinciğe de ulaşır.

5- Sol motor korteksten alınan sinyaller, sağ kolun havaya kalkıp atış yapmasını yönetir; omuriliğin içinde bulunan, vücudun sağ tarafındaki sinirlere geçiş yaparlar. Sağ koldan alınan duyumsa­malar, beyne geçiş yaparak sol duyusal kortekse ulaşırlar. Motor korteks, kasların hareketini yönlendirirken, duyusal korteks, süreci izlemekte ve motor kortekse ufak düzeltmeler yapması için sinyaller göndermektedir.