Havyar Nedir Nasıl Yapılır Havyarın Faydaları Nelerdir

Havyarın faydaları saymakla bitmeyen deniz ürünleri arasında yer almaktadır. Havyar fiyatları yüksek olduğundan dolayı her ne kadar sofralarımızda sıklıkla yer almayan bir besim türü olsa da havyar nasıl yapılır konusu merak edilmeye devam ediyor. “Havyar nedir?” diye birçoğunuzun merak içerisinde olduğunu düşünüyoruz. Havyar, balık yumurtasıdır. Balık yumurtaları su içerisine dağılmadan evvel balıklar alanında uzman kişiler tarafından sağılır ve yumurtaları alınır. Elde edilmiş olan bu yumurtalar da havyar olarak isimlendirilir.

Neredeyse her balık türü yumurtlayarak çoğalsa da her balık türünden havyar alınıp tüketilmemektedir. Bu durumun temel sebebi lezzet farkının olmasıdır. Bazı balıklardan alınan havyarlar dünya standartlarına göre kaliteli kabul edilirken birçok havyar türünün herhangi bir değeri bulunmamaktadır.

Dünyanın en değerli havyarı Mersin Balığı ve Çiroz adındaki balıklardan elde edilen siyah havyarlardır. Beluga havyarı olarak da bilinen bu havyar türleri bilinçsiz avlanma sonucunda ilgili balık ırklarının neslinin tükenme noktasına gelmesinden dolayı çok nadir rastlanan havyarlar arasına girmiş durumda. Ülkemizde özellikle Karadeniz sularında bulunan Mersin balığı balıkçıların sadece fazla kazanç sağlamak adına bu balıkları avlamasından ötürü bitme noktasına gelmiştir. Eğer bilinçsiz avlanma olmasaydı emin olun Karadeniz Bölgesi siyah havyar üretiminde dünya lideri olacaktı. Deniz ürünlerini koruma dernekleri tarafından Mersin Balığı ırkının yok olmaması adına havuzlarda üretim yapılmaya devam edilse bile balıkçılar bilinçlendirilmediği sürece maalesef dünya havyar birincisi olmamız pek mümkün değildir.

Havyar Nasıl Üretilir?

Havyar üretimindeki ana etmen havyarı alınacak olan ana balığın öldürülmemesidir. Balığı öldürüp havyarı almak daha kolay olduğundan gelecek yıllarda yaşanacak olan sorunu göz önüne almayan kişiler balıkları öldürüp havyarını alsalar da bu yöntemin doğru bir yöntem olmadığını bilmenizi isteriz.
Havyar Nasıl ÜretilirHavyar üretimi için balıkların yumurtlama zamanı işlemler başlar. Öncelikle yumurtalı balıklar yakalanır ve uzman kişiler tarafından karınları kesilir. Karın kesim işleminden sonra balık içerisinde yer alan havyarlar alınır. Balığın yaşamına devam etmesi adına da kesilen bölge dikilir ve balık yaşam alanına geri bırakılır. Balık öldürülmediğinden dolayı bir sonraki yıl aynı balıktan tekrardan havyar alınabilmektedir.

Havyarın Faydaları Nelerdir?

Havyar içerisinde bol miktarda protein barındırmasından dolayı besleyici özelliğe sahiptir. Hücre yenilenmesine yardımcı olduğundan ötürü özellikle kozmetik sektöründe yer alan lider firmalar havyarı çeşitli cilt kremlerinin üretiminde kullanmaktadır.
Havyarın FaydalarıHavyar enerji verici bir besin kaynağı olduğundan havyarın faydaları arasında cinsel gücü arttırma özelliği de yer almaktadır. Cinsel gücü arttırma özelliğinin olmasından dolayı birçok ilaç içerisine havyar eklenmektedir. İlla ilaç alarak bu enerjiyi bünyenize almanıza gerek yoktur. Balıkçı tezgahlarından taze olarak alacağınız havyarlardan daha fazla enerji alabileceğinizi bilmenizde yarar var.

Havyar Nasıl Yapılır

Havyar hafif yağda kızartarak tüketilebileceği gibi taze havyar bulunamaması durumunda konserve havyar alarak tost ekmeğine bu besini sürüp tüketebilirsiniz. Ayrıca havyarın yanına yeşillikler çok güzel yakışmaktadır. Havyarı pişirdikten sonra yanına bir çoban salatası yapmanızı da tavsiye ederiz. Yeni tatları denemek güzeldir. Havyarın dış görünüşü sizi bu besinden uzaklaştıracak bir görünümde olsa da yedikten sonra çok beğeneceğiniz inancındayız.

Balıkçı tezgahlarında şu anda havyar 100 – 2500 TL’lik kilogram fiyatları ile satışa sunulmaktadır. Alım gücünüz düşük ise 1 kilogram yerine 250 gram kadar havyar almanız yeterli olacaktır.

DİŞLER

Vücut­taki en sert madde olan diş minesiyle kaplıdır. Diş minesi renk tonu, kişiden kişiye değişen farklılıklar gösterir; bu farkları belirleyen ise, genetik yapı, yemek yeme alışkanlık­ları ve sigara içmek gibi diğer hususlardır. Güçlü olmasına rağmen, diş minesi, diş plakaları tarafından üretilen asidlere (bkz. Diş Çürümesini Ve Plaklarını Önleme) karşı hassastır, bunlar dişlerin çürümesine ve periyodontite yol açarlar Dentin, dişin büyük bir kısmını oluşturur. Kemikten daha sert olmasına rağmen, mine kaplaması zedelendiği zaman içe işleyen ağnlar veren, hassas bir dokudur.

disler1

Diş kökü, kemiğin içine gömülü ve sementumla (kökü koruyan daha yumuşak bir madde) kaplıdır. Dişlerin 1 ila 3 tane kökü vardır. Dişin çekirdeği, dişin merkezidir ve, kan, lenf damarları (dişi besler ve hastalıktan korur), sinirler ve bağ dokudan oluşan, diş kökünün canlı dokusudur.

Peritoneal infeksiyon

Örn:
Apandisit
• Ülser perforasyonu: Peptik ülser, ülseratif kolit ülseri, ülsere neoplaziler, tiroid ülserler.
• Kolesistit, pankreatit, salpenjit
• Divertikülit
• Strangüle bağırsak obstrüksiyonu.

infeksiyona sebep olan mikroorganizmalar birden fazladır. Normal floranın elemanları olan anaeroblar ile koliform bakteriler ağırlıktadır.

Periton; safra sızıntısıyla, gastrik sıvıyla, pankreatik enzimlerle veya idrarla irritasyon steril eksudasyona sebep olur. Ancak 6-12 saat sonra enfekte olur.
Peritonit geliştiğinde; visseral ve parietal peritonun enflamasyonu pürülan bir eksüda oluşturur. Bağırsaklar; gevşer, dilate olur ve bağırsak ansları arasında adezyonlara sebep olan fibröz plaklarla kaplanır.

Klinik belirtiler;
• Hassasiyet, dokundurmama ve rebound has­sasiyet
• Tahta karın
• Bağırsak seslerinin yokluğu (paralitik ileus)
• Yüksek nabız ve ateş

Komplikasyonlar;
• Hipovolemik şok
• Absorbe olan bakteriyel ürünlerden dolayı ağırtoksemi
• ileus: ince bağırsak serozasının enflamasyonu sonucu bağırsak motilitesinin durması.
• Granülasyon dokusu tarafından oluşturulan fibrotik adezyonlar.
• Parakolik oluk içinde olan diafragmaya ilerleyen abseler.
• Portal piyoflebit-Portal ven yoluyla karaciğere yayılır.

Tanı: Fizik muayene ve karın grafisi ile konur. Karın grafisinde bağırsak perforasyonuna işaret eden diafragma altı serbest hava görülebilir.

Tedavi:
• Şok tedavisi
• Antibiotik tedavisi
• Cerrahi: Kontaminasyon kaynağının çıkarılması. Örn: Apandisit, perfore bağırsak segmenti
• Peritoneal lavaj

SOLUCANOTU

T. vulgare L. (Solucanotu) türünün çiçekli ve yapraklı dallarıdır. Bu tür 60-120 cm yükseklikte, parçalı yapraklı, san çiçekli otsu bir bitkidir. Avrupa ile Orta ve Kuzeydoğu Anadoluda yabani olarak yetişir.

Dış görünüş: Yaprak, çiçek ve dal parçalarından ibarettir. Hafif kokulu ve acı lezzetlidir.

Bileşim: Tanen, rezin ve uçucu yağ taşır. Uçucu yağ içinde bilhassa tuyon bulunur.

Etki ve kullanılış: Kuvvet verici, iştah açıcı ve kurt düşürücü (şeritlere etkisizdir) olarak tanınmıştır. Tıbbi dozların üzerinde zehirlenmeler yaptığı için tehlikeli bir drogdur. Çocuklara verilmemelidir,

Kullanılış şekli: İnfusyon (% 1), günde 2-3 bardak içilir.

T. balsamita L: (Marsuvanotu): 80 cm kadar bir boya erişebilen, çok yıllık, rizomlu ve otsu bir bitkidir. Çiçekler çok adette. Kapitulumda dil şeklinde •beyaz renkli çiçekler var (subsp. baîsamitoides) veya yok (subsp. balsamita). Bilhassa Kuzey Anadolu bölgesinde yetişir. Tedavide subsp. balsantîto-ides (Schultz Bİp.) Grierson (Syn: Chrysanthcmum balsamita L.) alttürünün çiçekli dallan kullanılmaktadır.

Çiçekli dallan idrar arttırıcı, gaz söktürucü, mi^ devi ve safra kesesi taşlarını düşürücü olarak, infusyon (% 2) halinde kullanılmaktadır.

t – Baytop, T.: Oltu tozu – Fol. Farm. 4: 357 (1958).

2 – İpekoğlu, F. ve Aksu, S.: Yerli pireotu üzerinde araştırmalar – Tekel Enst. Rap. 3: 36 (1943).

3 – Pireotu nasıl yetiştirilir – Tütün Enstitüsü neşriyatından, B serisi, No. 14 Istanbui (1944).

T. parthenium (L.) Schultz Bip. (Gümüşdüğme): 20-60 cm yükseklikte, kuvvetli kokulu ve otsu bir bitkidir. Yapraklar parçalı, parçalar seyrek tüylü. Kapitulumlar dalların ucunda 5-30 çiçekli kümeler halinde toplanmış. Kapitulumlar 13-22 mm çapında, kenardaki çiçekler dil biçiminde ve beyaz, orta-dakiler tüp şeklinde ve san renkli. Trakya, Kuzey ve Doğu Anadoluda yetişmektedir.

.Kuvvet verici, uyarıcı, ateş düşürücü, adet getirici ve böcek öldürücü etkileri vardır. Çiçek durumlarından hazırlanan dekoksiyon (% 2-5), günde 2-3 bardak içilir. Adet söktürmek için, adetin başlamasından 3-4 ğün üıiLc.^IA-nkçiyoiKhn her gün 2-4 bardak içilmelidir. Lezzeti çok acı olduğundan bal ile tadlandırıhr.

Yiyeceklerle İlgili Zehirlenmeler ve tedavi Yöntemleri

Açıkta bırakılan yemekler üzerinde üreyen bakteriler, özellikle Strafilokkus aureus’lar, akut gastroenterit tablosu meydana getirirler. Bu yemekler tekrar ısıtılsa bile bakterilerin ölmesi yetmez, çünkü toksinleri ısıya dayanıklıdırlar. Toksinli besinin alınmasından birkaç saat sonra bulantı, kusma ve daha sonra da diyare ortaya çıkar. Diğer bakterilerin de besin zehirlenmelerinde rolleri vardır ve çeşitli klinik tablolar meydana getirirler.

Tedavi

Antibiotikler: Koli basillerinden ileri gelen ishallerde doksisiklin (Tetradox, Monodoks) günde 1 defa 100 mg; salmonella grubu ishallerinde kloramfenikol (Kemicetine, Synthomycetin, Vi-Klorin) verilir. Diğer bakteriel ishallerde antibiotik tedavisine gereksinim yoktur.

Semptomatik tedavi: Diyare aracılığı ile toksinlerin atılmasını sağlamak gerektiği unutulmamalıdır. Bu nedenle antibiotiklerle veya antidiareik ilâçlarla ishali kesmemek gerekir. Bu hastalarda yapılması gereken tedavi, su ve tuz dengesini sağlamaktır. Bunun için de hastalara şekerli+tuzlu su içirilmelidir. Ancak diyare birkaç günde geçmediği veya arttığı takdirde loperamid (Lopermid, Lorimid) veya difenoksilat+atropin (Lomotil) preparatları (günde 3 defa 2 tablet) verilebilir.

BOTULİSMUS

Klostridium botulinum bakterilerinin ekzotoksinlerinin konserve yiyecekler içinde vücuda girmesiyle ortaya çıkan ağır bir besin zehirlenmesi tablosudur. Bu bakterilerin çeşitli suşları vardır. Et, sebze, balık konservelerinde anaerop koşullarda ürerler. Ekzotoksinleri ısıya dayanıksızdır. Pişirilerek yenen konserveler zararsızdır. Çiğ yendiklerinde 24 saat kadar sonra gastroentestinal bozukluklar ve serebral semptomlar ortaya çıkar. Bu toksinler kurar etkisine benzer etki gösterdikleri için adinami ve diyafragma paralizi gibi belirtiler yanında çift görme, yutma zorluğu, kabızlık, kafa çifti felçleri ve uykusuzluk meydana getirebilir.

p

Tedavi

Antiserum tedavisi: İlk iş 10 000-50 000 ünite trivalan antibotulinik serum i.m. zerkedilir.

Yoğun bakım: Solunum bozukluğu görülen her botulizm vak’ası derhal bir yoğun bakım ünitine yatırılmalıdır. Burada entübasyon, trakeostomi ve mekanik respiratöre bağlama olanakları vardır. Damar yoluyla besleme yapılır.