Ononls spinosa L. (Leguminosae) türünün kurutulmuş kökleridir. Bu tür 30-60 cm yükseklikte, kuvvetli köklü, dikenli, pembe çiçekli, odunlu ve çok yıllık bir bitkidir. Yapraklar tek veya 3 yap-rakçıklı. Yaprakçıklar dişli kenarlı. Boş tarlalar, tarla kenarları, taşlık sırtlar ve bağlarda yetişir. Anadoluda yaygın bir bitkidir.

Şekerler, tanen, organik asitler, uçucu yağ, saponin ve flavon türevleri taşımaktadır.

Pek eski devirlerden beri idrar arttırıcı ve taş düşürücü olarak kullanılan bir drogdur. Haricen antiseptik ve yara iyi edici etkilerinden ötürü, ekzema ve buna benzer deri hastalıklarının, tedavisinde kullanılmaktadır. Çok kullanılan şekil dekoksiyon (% 2-5)’dur. Dahilen günde 2-3 bardak içilir. Yara iyi edici etki için dekoksiyon ile yaralı yerler yıkanır ve bu dekoksiyona batırılmış bir tülbent yara üzerine sarılır ve sık sık yenisi ile değiştirilir. Zararsız ve etkili bir drogdur.

Diğer isimler: Kayık çiçeği, Yandak (Düzce, Bolu), Yantak.

Türkiyede iki alttür bilinmektedir. u.

‘ subsp. anüquorum (L.) Briq. – Meyvanın üzeri kabarcıklı.

subsp. leiospermum (Boiss.) Sirj.  Meyvarun

üzeri düzgün.

Bir ayırım yapılmaksızın, her iki alttürden elde edilen kökler, tedavi amacıyla kullanılmaktadı

% 10 luk dehidratasyonu olan 4 kg lık böyle bir çocukta günlük gereksinim ve kayıp­ların gerektirdiği toplam verilmesi gereken su ve elektrolit miktarı tablo 8.3.16 da görülmekte­dir.

Görüldüğü gibi, kusmalar sonucu oluşan ve metabolik alkaloz ile birlikte olan dehidra­tasyonda klorür kaybı, sodyum kaybında faz­ladır. Bu durum mide içeriğinde klorürün, sodyumdan fazla olmasından kaynaklanmakta­dır. Alkaloz nedeniyle hipopotasemi de genellikle belirgindir. Bu durum ishalde oluşan elektrolit defisitinden farklılık göstermektedir. Bu nedenle kusmalarda oluşan ve metabolik alkaloz ile bir­likte olan dehidratasyonda ishal tedavisinden farklı  olarak  parenteral  sıvıya bikarbonat   ekolan 4 kg lık pilor stenozu vakasında verilecek beslenmez ve 2:1 oranında fizyolojik serum -j- % 5 glükozlu serum karışımı ile (30 ml/kg) yapıla­cak tedaviyi izleyerek sodyuma göre klorür mik. tan fazla olan bir solüsyon (1:3 oranında fizyo­lojik serum ve % 5 glükozlu serum karışımı -f KC1 40 mEq/l) kullanılır. 4 kg lık bir çocuk için hazırlanacak solüsyon bileşimi ve 24 saatte ve­rilecek miktarlar tablo 8.3.17 de gösterilmiştir:

Alkalozda yerine konması en gerekli iyon klorürdür. Hasta oligürik ise solüsyona potas­yum ilâvesinden önce oligüri nedeni ortadan kaL dirilir.

Metabolik alkaloz  diüretik tedavisi sonucu oluşmuşsa NH₄CI verilmesi düşünülebilir. Veri­lecek NH₄C1 miktarı, mEq olarak aşağıdaki for­mülle hesaplanabilir: Verilecek NH₄C1 (mEq)  =(Hasta serumu HCO_s~ düzeyi — istenen HC0₃~ düzeyi) x 0.6 x vücut tartısı

Serum HCO konsantrasyonu 35 mEq/l olan 10 kg lık böyle bir hastada verilecek NH₄C1- mik­tarı : (35-25) x 0.6 x 10 = 60 mEq NH₄C1 olacak­tır.

Bu amaçla amonyum klorür verilmesi sık kullanılan bir yöntem değildir.

Doktorunuz ayrıca, mamogram veya rektal muayene gibi belli görün­tüleme/tarama prosedürlerini  düzenli olarak uygulamak da isteyebilir. Görüntüleme/tarama teknikleriyle, hastalıklar, siz henüz hiçbir sıkıntı yaşamaya başlamamışken tespit edilebilir ve bu da size, hastalık hayati tehlike arz etmeye başlamadan önce mümkün olan en iyi tedaviyi görme şansı verir. Meme, testis ve deri muayenesi gibi kendi kendini muayene yöntemleri  ile ilgili olarak en sağlıklı bilgiyi de yine doktorunuz verecektir. Bu yöntemler de, bir hastalığı erken teşhis etme olasılığınızı yükseltir.

Aniden ortaya çıkmış yeni bir rahatsızlığınız veya kronik (sürekli) bir hastalığınız varsa, doktorunuz sizi düzenli olarak görmek isteyecektir. Bu bazen, yılda bir defadan daha sık olabilir. Bu ziyaretler, hastalığın seyrini veya kontrol altında olup olmadığını anlamak açısından çok önemlidir