Yaşlı Ve Hasta Bir İnsan Bakıcılığı

232

Tahminen 25 milyon yetişkin, yaşlı aile bireylerinin önemli ölçüde bakımını sağlamaktadır. Buna akut bir hastalık için kısa süreli bakım ve kronik bir hastalık için uzun süreli bakım sağlamak da dahildir. Bugünkü tahminler, 2020 yılına kadar, çalışan insanların üçte birinin yaşlı bir anne, baba ya da diğer aile ferdinin bakımım üstle­neceği yönündedir.

Bakım becerisi bazı insanlara kolay gelse de pek çoğumuzun yol gösterilmeye ihtiyacı vardır. Elinizdeki kitabın bu bölümü, hasta ya da yaşlı birinin bakımı için gereken temel bilgileri ele almaktadır. Bakmakta olduğunuz kişi, kendi sağlık durumuna özgü yöntemlere ihtiyaç duyabilir. Eğer böyle bir kişinin bakımı için gereken talimatları net bir şekilde anlamıyorsanız doktora başvurun.

Bir Oda Hazırlamak

Seçme şansınız varsa, aydınlık ve keyif veren ya da bahçeyi veya sokağı gören bir oda seçin. Odayı ziyaretçilerin oturmasını sağla­yacak şekilde düzenleyin. Yatağın yanına telefon, okuyacak bir şeyler ve su bardağı konulabilecek bir başucu masası ve okuma lambası yerleştirin.

Okunması ve çalışılması kolay, uzaktan kumandası olan bir televizyon sehpası, hastaya seçenekleri gözden geçirme özgür­lüğüne önem verdiğinizi göste­recektir. Eğer kişi çok hasta veya iş yapamaz durumdaysa ya da bazen yardıma ihtiyacı olabi­leceğini düşünüyorsanız, bu durumda birinci katta, ideal olarak banyoya yakın bir oda hazırla­mayı düşünün. Eğer bu mümkün değilse, oturak olarak bilinen, taşınabilir bir yatak yanı tuvaleti satın alabilir ya da kiralayabi­lirsiniz. Hastanın tuvalete gidip gelemediği hallerde de oturakların çok faydası olabilmektedir.

İlaçlar
Hasta bakıcı olarak en önemli görevlerinizden biri uygun bir programla ilaç vermektir. Gerek reçeteli, gerek reçetesiz ilaçların doktorun önerdiği şekilde veril­mesi gerekmektedir. Pek çok ilacın etkisini göstermesi, ilaçların nasıl ve ne zaman verildiğine bağlıdır. Doktor tarafından verilen ilaç programı, yaşlı ya da hasta kişi için izlenmesi zor bir program ise, başka ayarlamalar yapılıp yapılamayacağını sorun.

Örneğin günde bir tane alınan etkisi uzun süren ilaçlar, arada bir, geçici bir süre için günde bir kaç tane alınan etkisi kısa süren ilaçlarla yer değiş­tirebilir. Eğer hasta farklı günlerde farklı ilaç alıyorsa, haftanın günle­rine ayrılmış çoklu bölmeleri olan bir hap kutusu satın alın. Bu hap kutuları hem pahalı değildir hem de pek çok eczaneden temin edilebilir.

Hasta iyileşmiş gibi görünse dahi, doktorun onayı olmadan hastanın ilacını vermeyi hiçbir zaman kesmeyin. Bir ilacı aniden ya da zamanından önce kesmek tehlikeli olabilmek­tedir. Aynı şekilde, bir ilacı az ya da çok alıvor olmak da hastanın durumundaki gelişmeyi geciktire­bilir, hatta zarar verebilir.

Hastanın doktorunun reçeteli ya da reçetesiz alman tüm ilaçlardan haberdar olduğundan emin olun. Bu durum özelikle de hasta birden fazla doktora gidiyorsa çok önemlidir, çünkü bazı ilaçların yan etkisi olabil­diği gibi, bazıları da diğer ilaçlarla uyuşamaz. Eczaneler bir reçeteyi yazarken genellikle ilacın yan etkilerinin bir listesini de temin ederler.

Herhangi bir yan etkiyi doktora bildirin. Bazı vakalarda dozajı ya da ilaç türünü ayarlamak en iyi sonuçlan elde etmeyi gerek­tirir. İlaçlar hakkında herhangi bir soru ya da endişeniz olması durumunda doktoru arayın.

Yaşlılarda Cilt hastalıkları

23

Seboreik dennatit (deri yangısı) Bu hastalık, yüz ve kafa derisi çizgilerindeki derinin pul pul dökülmesi ve kızarık olması olarak tanımlanır.

Rosacea Bu hastalık yanaklarda, burunda, çenede, alında ya da göz kapaklarında sürekli bir kızartıya neden olur.

Pişik Deri büklüm yerle­rinde meydana gelen, genellikle meme altındaki bölgeyi ve karın kıvrımları ve kaşıklan etkileyen mantardan kaynak­lanan iltihaplanmadır.

Zona Su çiçeği virüsünün yaptığı bir enfek­siyondur. Vücudunuzda ya da yüzünüzde bir sinir kökü boyunca şiddetli bir ağrı olması ve arkasından 4 ya da 5 gün süren su kabarcıklı bir döküntü geliş­mesi ayırt edici özellikleridir. Döküntü geliştikten sonra ağrı da olabilir. Zonayla birlikte ağrı olma riski yaşlılarda daha yüksektir ve erken bir önleyici tedaviyle azaltıla­bilir. Bu nedenle, zona hastalığınız olduğunu düşünüyorsanız doktoru­nuza başvurun.

Staz dermatiti Cildi, ülser ve bakteriyel enfeksiyona karşı dirençsiz bırakan, bacaklardaki kan dolaşımı bozukluğuna bağlı kronik kızarıklık olarak tanımlanır.

Yatak (Bası) yaraları uzun süre yatağa bağlı olmanın yaptığı baskıdan kaynaklanan, yavaş iyileşen, nemli, açık ve son derecede rahatsız eden yaralardır. Genellikle kalçalar, kürek kemik­leri, dirsekler ve topuklar gibi vücut ağırlığının bindiği kısımları etkiler.

Cilt kanseri Yaşlılar güneşe maruz kalmaya bağlı her tür cilt kanserine karşı oldukça dirençsizdir ve güneşten kaçınma konusunda oldukça dikkatli olmalıdırlar.

Yaşlılarda Dışkı kaçırma

2432

Dışkı kaçırmayla ilişkilendirilen bir risk faktörü de kabızlık öyküsü ve laksatif (müshil) kullanımıdır. Dışkılamayı kontrol eden kas ve bağ dokularının zayıflamasında bu etkenin de payı vardır. Dışkının bağırsaklarda sertleşip sıkışması ya da tıkaç oluşturması anlamına gelen fekal impaksiyon , sıkışmış dışkı yığınının etrafından dışarıya az miktarda sıvı dışkının sızmasına sebebiyet verir. Bu da hastanın dışkısını kaçırma­sına neden olur.

Bu sorunun daha az görülen diğer nedenleri arasında, çok fazla sayıda hamilelik geçirmiş olmak, anüs veya bağırsaktan ameliyat olmuş olmak, şeker hastalığı , bağırsak enfeksiyonu ya da iltihaplanması geçirmiş olmak, felç ya da omurilik yaralanması veya tümörü bulunmak gibi nedenler sıralanabilir.