TAVŞANMEMESİ KÖKÜ

Ruscus aculeatus L. (Liliaceae) türünün sonbahar veya ilkbaharda toplanıp kurutulmuş kök veya rizomlandır. Bitki 30-100 cm yükseklikte, kışın yapraklarım dökmeyen bir ağaççıktır. Yapraklar (dallar) oval biçiminde, ucu dikenli, 1-4 cm uzunlukta. Meyva nohut büyüklüğünde ve parlak kırmızı renkli.

Dış görünüş: 5-10 cm uzunluk, 1 cm’ye yakın çapta, üzeri sık halkalı, esmer sarı renkli ve kök artıkları taşıyan parçalar halindedir. Hafif reçine kokulu, önce tatlımsı ve sonra yakıcı lezzetlidir.

Bileşim: Uçucu yağ, saponin ve rezin taşır.

Etki ve kullanılış: İdrar arttırıcı, kum dökücü, iştah açıcı, ateş düşürücü ve terletici etkilere sahiptir. Meyvaları kurutulup kavrulduktan sonra kahve yerine kullanılır.

Kullanılış şekli: Dekoksiyon % 2-5, günde 2-3 bardak içilir. Lezzeti acı olduğundan bal ile tatlan-dınlmalıdır.

Diğer isimler: Dişi kuşkonmaz, Enir, Faredike-ni, Sıçandikeni (Trabzon), Yaban mersini.

R. hypoglossum L. (Atdili, Derekirazı, Gelinkü-pesi, Yalovamercanı): Akdeniz bölgesinde yetişir. Yapraklarının 5-10 cm uzunlukta olması ile yukarıdaki türden ayrılır. Kökleri Tavşanmemesi kökü gibi kullanılır.

R. colchicus P.F. Yeo (Zirmek): Borçka havalisinde yetişir. Yeşil dal ve yaprakları, taze halde, süt arttırıcı olarak ineklere yedirilir.