KİŞNİŞ

Coriandrum sativum L. (Umbelliferae) türünün kurutulmuş olgun meyvalandır. Bu tür 20-60 cm yük-

seklikte, tüysüz, bir yıllık ve otsu bir bitkidir. Yapraklar parçalı, çiçekler beyaz veya pembe renklidir. Bütün bitki özel bir kokuya sahiptir. Anadoluda yabani olarak rastlandığı gibi, meyvalan için ekimi (bilhassa Konya ve Burdur yörelerinde) de yapılmaktadır.

Dışgörünüş: Meyva esmer sarı renkli, küre biçiminde, 2-7 mrri çapında, özel kokulu, baharlı, tatlımsı ve yakıcı lezzetlidir.

Bileşim: Uçucu yağ {% 0.3-0.4), tanen, rezin ve şekerler taşımaktadır.

Etki ve kullanılış: İştah açıcı, gaz söktürücü ve hazmettirici olarak kullanılmaktadır. Baharat olarak ve bazı içkilerin (likörler) hazırlanmasında da kullanılır.

Kullanılış şekli: İnfusyon (% 3) günde 2-3 bardak içilir. Üzeri şeker ile kaplanmış şekli “Kişniş şekeri” ismiyle tanınır ve bu şekilde de kullanılır.

Diğer isimler: Kara kimyon.

Bifora radians Bieb. (Küçük kişnişotu, Yabani kişnişotu): 10-80 cm yükseklikte, tüysüz, parçalı yapraklı, beyaz çiçekli, bir yıllık ve otsu bir bitkidir. Özel ve kuvvetli bir kokusu vardır. Anadoluda yaygın bir türdür.

Özel kokulu bir uçucu yağ taşır.

Midevi ve gaz söktürücü etkilere sahiptir. Doğu Anadoluda (Van ve Doğubeyazıt) yemeklere (bilhassa çorbalara) tat vermek için kullanılır.

Diğer isimler: Aşuti.

Anadoluda yetişen bu türler henüz kimyasal ve farmakolojik olarak incelenmemiştir.