HAVACIVA KÖKÜ

Alkanna tinetoria (L.) Tausch (Boraginaceae) türünün kurutulmuş kökleridir. Bu tür mavi çiçekli, sık’tüylü, çok senelik, 10-30 cm yükseklikte, otsu bir bitkidir. Akdeniz bölgesi ve Batı Anadoluda yetişmektedir.

Dış görünüş: 10-25 cm uzunluk, 0.5-1.5 cm çapında, koyu kırmızı renkli parçalar halindedir. Kabuk kısmı kolaylıkla soyulur. Odun kısmının içi beyazımtırak renklidir. Kokusuz ve yavan lezzetlidir.

Bileşim: Mum, tanen ve % 5-6 oranında, kırmızı renkli bir boyar madde olan, naftokinon türevleri (başhcası alkannin) taşımaktadır. 

Etki ve kullanılış: Kabız ve yara iyi edici özellikleri vardır. Köklerden elde edilen boyar madde, eczacılık endüstrisinde, merhem, dudak boyası ve yağların boyanmasındakullanılır. Gıda maddelerinin boyanmasındaki kullanılışı terkedilmiştir. Kırmızı rengi, güneş ışığında koyulaşıp mat bir görünüş aldığından kumaş boyası olarak değersizdir (1).

Kullanılış şekli: İnfusyon (% 2-5).

Diğer İsimler: Eğlik kökü (Gaziantep), Kızılen-cik, Tüylüboya, Yerineği.