Vitamin ve Mineraller

İhtiyacınız olan vitamin­leri almanın en iyi yolu, sebze, meyve ve tüm tahıllı ürünler gibi, tamamen doğal yiyecekler yemektir. Vitamin takviyesi  bazı insanlar için faydalı olsa da, çoğu beslenme uzmanı, vitamin ve mineral kaynağı olarak sağlıklı yiyecekler yemeyi tavsiye etmektedir.

Vitamin bakımından zengin yiyecekleri çokça tüketen insanla­rın, tüketmeyenlerden daha sağ­lıklı olduğuna dair güçlü kanıtlar vardır. Bu tür bir beslenme tarzı, daha sağlıklı olmalarının mutlak kanıtı olmasa da, bu oldukça muh­temeldir. Bir gün içerisinde yedi­ğiniz, vitamin bakımından zengin yiyecek miktarını artırarak vitamin alımınızı yükseltin.

işler

Mineraller, sıvı dengesini, kas çekilmelerini, sinir sinyallerini düzenlemeye yardımcı olurlar ve kemiklerin ve dişlerin sağlıklı olarak gelişmesinde temel teş­kil ederler. Dengeli bir beslenme programında, kalsiyum, magnez­yum, sodyum, demir, potasyum ve fosfor da dahil olmak üzere en az 20 mineral bulunur.

Kalsiyum gibi ana minerallere, çocuklukta kemik gelişiminde ve yetişkinlikte de, kemik erimesini (osteoporoz) önlemek için kemik kaybı hızını yavaşlatmada gereksi­nim vardır. Tıpkı vitaminler gibi, sağlığınız için gereken mineralleri almanın «en iyi yolu, meyve, sebze ve tahıl bakımından zengin, dengeli bir beslenme yöntemi izlemektir.

Kemik erimesine daha müsait olan kadınların günde 1,000 ila 1,500 miligram kalsiyum almaları için, kalsiyum bakı­mından zengin yiyeceklerden yeterince tüketmeleri gerekir; eğer beslenme biçiminizle bunu sağlayamıyorsanız, kalsiyum takviyesi almanız önerilir.

Takviyeler

Yukarıda özetlendiği gibi, vitamin bakımından zengin yiyecekler yemenin, sizin için faydalı oldu­ğuna dair pek çok kanıt vardır. Soru, aynı vitamin ve mineralleri hap veya şurup halinde almanın da faydalı olup olmadığıdır.

Uzun yıllar boyunca doktor­lar, dünyanın gelişmiş ulusların daki insanların hemen hepsinin, yedikleri yiyeceklerden yeterince vitamin ve mineral aldıklarına ve dolayısıyla takviye almalarına pek gerek olmadığına inandılar.

Ancak son yıllarda, günlük alınması gereken minimum vita­mine dair şimdiye kadar tavsiye edilmiş olan miktarların çok az olabileceği keşfedilmiştir. Folik asit, buna en iyi örnektir. 1970’li yıllarda bu vitaminin günlük alım miktarı için yapılan tavsiyelerin çok düşük olduğunu bugün bili­yoruz. Özellikle de doğum yapma yaşına gelmiş kadınların, nöral tüp defektlerini (sinir yolu kusurlarını) önlemek için çok daha fazla folik aside ihtiyacı vardır.

Folik asidin, kolon kanseri ve  meme kanseri, damar sertliği ve kemik erimesi riskini azaltmaya yardımcı olabileceğine dair (henüz kanıtlanmamış olsa da) bazı bul­gular vardır.

Çürüksüz Dişlerin Formülü

Dengeli beslenme çocuğunuzun genel vücut gelişimini etkilediği gibi onun diş ve dişeti gelişiminde de çok önemli rol oynamaktadır.

Dengeli beslenme çocuğunuzun genel vücut gelişimini etkilediği gibi onun diş ve dişeti gelişiminde de çok önemli rol oynamaktadır. Anne ve babaları çocukların diş sağlığı konusunda uyaran Diş Hekimi Çağdaş Kışlaoğlu çürüksüz ve sağlıklı dişler için beslenme çantasının önemine dikkati çekti.

Çocukların okula, genel beslenmenin yanısıra diş sağlığı açısından da uygun özelliklerde besinlerle hazırlanan bir beslenme çantasıyla gönderilmesi gerektiğini ifade eden Kışlaoğlu, beslenme çantası hazırlarken dikkat edilmesi gerekenleri açıkladı.

Nişasta ve şeker içeren yiyeceklere dikkat edilmeli;

Çocuğunuzun diş gelişiminin tam olması ve dişlerinin sağlıklı bir dişeti tarafından çevrelenmesi için doğru bir beslenme programına ihtiyacı vardır. Karbonhidrat ağırlıklı beslenme düzenine sahip bir çocuk, diş çürüklerinin oluşumu açısından risk altındadır. Özellikle nişasta veya şeker içeren, ayrıca yapışkan olan gıdalar çok fazla tehlike içerirler. Çünkü nişasta veya şeker içeren yapışkan yiyecekler dişler üzerine yapışarak uzun süre orada kalabilirler. Bu da diş çürükleri açısından oldukça elverişli bir ortam yaratır. Bu nedenle alışveriş yaparken şeker ve nişasta içeren gıdalarda daha seçici davranınız ve bu gıdaların tüketimini en aza indirmeye çalışınız.

Vitaminler, kalsiyum, fosfor ve florür önemli;

Güçlü, çürüğe karşı dirençli dişlerin oluşumu için, tüm vitamin çeşitleri beslenmede yer almalıdır. Ayrıca çocuğunuzun beslenmesi çok miktarda kalsiyum, fosfor ve uygun seviyelerde florür içermelidir. Bu nedenle beslenme çantasında sıkça bulunması gereken gıdaların başında süt ve süt ürünleri gelmektedir. Sütlerin kutuları açılmadığı müddetçe oda sıcaklığında da güvenle saklanabilir. Sütün yanısıra yoğurt ve ayran da sağlıklı seçimler olacaktır. Ayrıca sebze ve meyvelerin çocuğunuzun vitamin ihtiyacını karşılaması için mutlaka beslenme çantasında yer alması gerektiğini vurgulayan Kışlaoğlu sandviçin içine domates, salatalık veya tatlı yeşil biber dilimleri eklemenin ya da patatesli börek yerine sebzeli böreği tercih etmenin çocuklar için daha uygun olacağını belirtti. Kışlaoğlu “Bunların dışında beslenme çantasında mutlaka her gün bir meyve bulunmalıdır. Yemekten sonra meyve tüketemeyecekse bile, teneffüs aralarında açlık hissettiğinde açlığını dindirmenin en sağlıklı yolu meyve tüketimidir. Meyve ve sebzelerin doğrandıktan sonra bekletilmesi vitamin kayıplarına yol açtığından dolayı, beslenme çantalarına konulacak sebze ve meyvelerin mümkün olduğunca tek parça olarak konulması daha uygundur.

Abur cuburlar dişlerin en büyük düşmanı;

Florür, çocuğunuzun diş çürüğüne karşı en büyük koruyucusu iken, sık sık abur cubur yenilmesi ise en büyük düşmanı olabilir. Kurabiyeler, şekerlemeler, kurutulmuş meyve, asitli içecekler, tuzlu krakerler ile patates cipsleri gibi birçok gıda ve çerezde bulunan şeker ve nişasta, dişlerdeki plak ile birleşir ve asit oluştururlar. Bu asitler, diş minesine saldırarak, çürüklere neden olabilirler. Bu nedenle bu yiyeceklere çok dikkat edilmeli ayrıca çocuğunuzun diş hekimi tarafından düzenli olarak kontrollerinin yapılması da ihmal edilmemelidir.

Çürük oluşumu engellemek için başka neler yapılabilir?

Çürüğü tamamen engelleyebilecek bir aşı ya da ilaç henüz geliştirilemedi, ancak çürük sayısını azaltmaya yönelik malzemeler günümüzde kullanılmaktadır.

Fissür örtücüler: Azı dişlerinin çiğnemeye yüzeyinde fissür denilen küçük çukurcuklar vardır. Fissür örtücü malzemeyle çukurcukların üzeri kapatılıp; o bölgeye mikrop, yemek artığı vs. nin sızması engellenerek çürüğün başlaması önlenir. Bu işlem 6 yaşından itibaren kalıcı azı ve küçük azı dişlerine uygulanabilir.

Fluor uygulaması: Çürüğü engellemenin başka bir yolu da çürüğe karşı direnci arttırmaktır. Dişlere yüzeysel fluor uygulanması suretiyle bu direnç kazandırılır.

Diş fırçalama: Anne ve babalardan en sıklıkla duyduğumuz yakınma çocuklarının diş fırçalamadığıdır. Çocukların ileriki yaşlarda bu alışkanlığı sürdürmesinin en kolay ve etkili yöntemi erken yaşlarda diş fırçalamaya başlanmasıdır. Bu nedenle okulda yemekten sonra dişlerini fırçalaması için uygun bir fırça ve macun çantasına konulmalı ve önemi anlatılmalıdır.

KADİNCA