Sinüzit

Bir enfeksiyon ya da alerjiler, normal, ince sinüs zarlarının şişmesine sebep olur. Sinüsten burna doğru olan açılımları tıkaya­bilirler, bu da basınca, huzur­suzluğa başta konjesyon hissine sebep olur, Sinüsler, bakte­riyel enfeksiyon da geliştirebilir; mukoza, sinüsün içinde oluşur ve bakteriler için kuluçka ortamına dönüşür.

sinüzit

SEMPTOMLAR
Viral enfeksiyondan kaynaklanan, kronik alerjik sinüzit veya geçici sinüs tıkanması, burun dolgunlu­ğuna, postnazal sızmaya, başağrı-larına ve sersemlik hissine sebep olabilir. Bakteriyel sinüs, genel­likle ateşe, burundan gelen yeşil bir akıntıya ve tam sinüs altın­daki dişlerde ağrıya sebep olur. Uç vakalarda bakteryel sinüs, yüksek ateşe, titremeye sebep olur ve öyle yoğun bir halsizlik yaratır ki, kişi yatağa düşer.

TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Doktorunuz, ağzınızı, boğazı­nızı ve burun geçişlerinizi tetkik edecektir. Bakteryel enfeksi­yondan kaynaklanmayan sinüzit­lerde, doktorunuz, şişmiş mukoza zarlarını indirmek ve drenaj sağlamak için burun spreyleri veya dekonjestan haplar verebilir ya da iltihaplanmayı azaltmak için kortikosteroid burun sprey­leri yazabilir. Bakteryel bir enfek­siyon gibi gözüküyorsa, antibi­yotik yazılacaktır.

Tedaviye rağmen, sinüs enfek­siyonları nüksediyorsa, daralan sinüs yollarını açmak için ameliyat rahatlatıcı olacaktır. Sinüslerinizin, bilgisayarlı tomografi taraması, tedaviden sonra, sinüsle­rinizde hâlâ tıkanma varsa, bunu gösterecektir. Ameliyat, sinüslerin içine ve burun deliklerine sokulan minik endeskoplarla  yapılır. Yüz cildinde yapılan bir kesim işlemi yoktur. Ameliyatta, sinüs yollan genişletilerek, sinüs drenajı sağlanır.

Ses Teli Tümörleri

SEMPTOMLAR
Bütün ses teli tümörleri, ses kısık­lığına sebep olur. Yeteri kadar büyüklerse, ses teli tümörleri nefes alma zorluğuna da sebep olabi­lirler. Büyüyen kanserli bir tümör kademeli olarak, ses kısıklığına, yutkunma sorunlarına ve boğazda büyüyen bir yumruya sebep olur. 4 haftadan fazla süren ses kısıklı­ğınız varsa, doktorunuzu görün.


TEDAVİ SEÇENEKLERİ

Doktorunuz sizi tetkik edecek ve gerekirse bir KBB uzmanına yönlendirecetir. Doktor, boynu­nuzun dış kısmını, boğazınızı ve gırtlağınızı inceleyecektir. Eğer bir şişme görürse, tümöre yapılacak bir biyopsi (mikroskop altında incelenmek üzere alınan doku), tümörün selim mi yoksa habis mi olduğunu belirleyecektir. Polipler ve papillomalar, genel anesteziyle yapılan bir ameli­yatla alınır. Erken belirlenirse, kanserli tümörün tedavi şansı yüksektir. Kanserin derecesine göre, kemoterapi , radyo terapi ve ameliyat -ayrı ayrı veya birlikte – önerilebilir. Gırtlağın sadece bir kısmı alınırsa, konuşma yetinizin bir kısmını koruyabilirsiniz.

Daha ileri vakalarda, kanserli hücrelerin, vücudunuzun diğer kısımlanna sıçramasını önlemek için, gırtlağın tümü alınabilir. Gırtlağın tümü alınırsa, ses telle­riniz de alınacak ve nefes alabil­meniz (hava borunuz gırtlağınızdaki delikte duracaktır) için gırtla­ğınızda bir delik açılacaktır.

Konuşabilmeniz için, dokto­runuz, nefes borusu (hava borusu) ile yemek borusu (yenilenlerin mideye inerken katettiği boru) arasında, bir başka boru açılması ve buna bir valf bağlanması için bir ameliyat önerebilir. Konuşmak istediğiniz zaman, gırtlağınızdaki deliğe basarsınız, bu da valfi açar ve içeri ve yemek borunuza hava gider. Yemek borusundan yukarı giden titreşimler sesi yaratır ve ses ağzınızla şekillenerek konuşma oluşur. Sesiniz eskiden olduğu gibi olmayacaktır ancak konuşmanız anlaşılacaktır.

Farenjit ve Streptokok Boğaz Ağrısı

Ayrıca aft (ağızda çıkan küçük yara), postnazal sızma, iritanlar (tahriş ediciler) içine çekmek (tütün içmek gibi) ve çok kuru hava teneffüs etmek de farenjite sebep olur.Birçok farenjit vakası yumuşak, geçici enfeksiyonlardan olşur ancak buna karşın enfeksiyon ciddi ve endişe vericidir.

SEMPTOMLAR
Genellikle farenjit, boğazda hafif bir gıdıklanma hissiyle başlar ve hızla artan ağrılı bir tahrişe dönüşür, sıklıkla başka beliritleri de vardır. Çok defa farenjit, tedavisiz iyileşir. Bir haftadan fazla süren, ciddi bir farenjit durumunuz varsa; yutkunma, nefes alma veya ağzınızı açmada zorluk çekiyorsanız; mafsal ağnnız, kulak ağrınız, döküntü ve 101 s F’tan fazla ateşiniz varsa; veya boğazınız ağnyor ve stretokok olan biriyle yakınlaştıysanız, dokto-nınuzu arayın.

TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Boğazınızı inceledikten sonra doktorunuz, tümünü olmamakla beraber bakterileri en iyi belir­leyen yöntem olan, boğaz kültürü yapabilir. Boğaz ağrınız ısrar ederse, doktorunuz bazı özel kültürler de alabilir.
Değişik olarak, doktorunuz “hızlı streptokok” testi yapabilir. Bu test gereklidir zira, pozitif çıkarsa, doktorunuz bekle­meden stretokokal boğaz ağrınız olduğunu söyleyebilir ve hızla tedaviye başlar (hızlı testin sonuç­ları 5 ile 15 dakika arasında çıkar).Testin sonucunun negatif çıkması, streptokokun yanısıra, başka bakteryel enfeksiyonlar olduğu anlamına gelir. Boğaz kültürünün sonucu negatif olsa bile, doktorunuz vücudu­nuzun genel durumunu ve belir­tileri değerlendirerek, antibiyotik yazabilir.

Streptokok boğaz ağrısının tedavisi sadece ağrıyı dindirmek açısından önemli değildir ancak, tedavi edilmemiş streptokok boğaz ağrısı nefrite  ve romatizmal ateşe  yol açabilir. Bu komplikasyonlar her ne kadar 50 yıl öncesine göre daha az görülse de, hâlâ oluşabilmektedir. Doktorunuz antibi­yotik yazacak olursa, kendinizi iyi hissetseniz bile, tüm kutuyu bitir­melisiniz. İlacı erken bırakmak, bakterilere yeniden birleşip ciddi komplikasyonlara yol açma izni verir.
Viral enfeksiyona bağlı boğaz ağrısının tedavisi yoktur. Her halükârda mononükleozunuz yoksa, boğaz ağrınız genellikle tedavi olmaksızın 1-2 hafta içinde geçecektir.

Rahatsızlığı dindirmek için kullanılan ev reçetelerinin içinde, buhar solumak, boğaz pastili kullanmak, tuzlu suyla gargara yapmak ve aspirin içmek (20 yaşm altındaysanız, Reye sendromu riskinden dolayı, aspirin almayınız) veya ağrı için parasetamol (aseta-minofen) almak bulunur.

Bademcik iltihabı (Tonsilit), Anjin (Peritonsiller apse)ve Epiglotit (Epiglot iltihabı)

Tonsilit, bademciklerin iltihap­lanmasıdır. Bademcikler, ağzın arka tarafının gırtlakla buluş­tuğu yerde bulunan, iki tepecik şeklinde görünen, bağışıklık sistemi (immün sistem) dokusudur. Bademcik iltihabı, farenjitin en yaygın sebebidir ve gribe benzeyen belirtileri vardır: Ani ateş ve titreme, baş ağrısı, ağn hissi ve bezelerin şişmesi gibi… Bademcikleriniz kızarır ve büyür, genellikle sanmtırak kremsi bir maddeyle ya da ufak bir parça birikintilerle kaplıdır. Bademcikle­rinizin üstünde bir madde olduğu zaman, boğaz kültürü yapılması zorunludur; streptokok veya başka bakterilerden kaynaklanan iltihap­lanmalarda olduğu gibi.

Bademcik iltihabının daha ciddi bir başka şekli, anjindir (peritonsiller apse). Bu vakada, enfeksiyon bademciklerinizin dip kısımlarına, bunları çevre­leyen dokulara sıçrar ve bir cerahat torbası (apse) oluşur. Boğazınız çok ağrır ve tükürü­ğünüzü yutarken acı çekersiniz. Anjinle birlikte, ağzınızı açmakta zorluk çekersiniz ve konuşmanız değişir (sesiniz, sanki ağzınız sıcak patatesle doluymuş gibi çıkar). Bu belirtiler varsa, doktorunuzu görünüz; antibiyotik tedavisine ek olarak ufak bir cerrahi müdaheleyle, cerahatin dışarı akıtılmasına ihtiyacınız olabilir.

Boğaz ağnlannın daha da ciddi bir şekli, epiglotittir (epiglot iltihabı). Bu nadir karşılaşılan vakada, epiglot, nefes borusunu kaplayan flep, enfekte olur. Büyür ve nefes borusunu tıkar bu nefes alamamaya ve hatta ölüme sebep olur.

Epiglot iltihabı, saatler içinde çok ciddi bir aşamaya gelir. Aniden gelişen boğaz ağnsı, ateş, nefes alma sıkıntısı veya sesli ‘nefes alma gibi bir durumunuz olduğu zaman, hemen dokto­runuza gidiniz. Acil antibiyotik tedavisine ve durum düzelene kadar hastanede yatmaya ihtiya­cınız olacaktır.

İşitme Kaybının Önlenmesi

Size ağrı veren, kulağınızda çınlama yapan, geçici işitme kaybına sebep olan seslerden kaçının. En sık karşılaşılan ses kaybı sebebi, silah sesi, tüfek sesi gibi. Etkilenen kulak, genellikle tüfeğin durduğu omuzun ters tarafında bulunan kulaktır, tüfeğin bulunduğu taraftaki kulak, bir şekilde tüfeğin dipçiği tarafından korunur.

Aşırı boyutta yoğun sesler, iç kulaktaki lif hücrele­rini üzerlerinde bulunduğu bezlerden söker; hücre­leri öldürür ya da kalıcı olarak hasar verir. Çok ağır bir ses iç kulağa zarar verirken, 85 desibelin üzerin­deki sürekli gürültü çok daha tahrip edici olabilir. Birçok iş ortamı, uzun süreli yüksek sese maruz kalmayı gerektirir, elektrikli dokuma tezgahları, kaynak makineleri, elektrikli testereler, kaya delgi tabancaları gibi. İnşaat sahalarında kullanılan büyük makineler ve araçlar ya da askeri işlemlerde yükses ses üretilir, uçağın çıkarttığı ses gibi. Ev ve bahçe­lerde kullanılan makineler, elektrikli aletler, elekt­rikli süpürgeler, zincir testereler ve kimi mutfak aletleri gürültülü olabilir.

Yüksek sese sürekli olarak maruz kalıyorsanız, yüksek desibel seviyesini daha alçak seviyelere indiren kulak tıkaçları ya da kulak koruyucular kulla­nınız, ayrıca düzenli olarak, duymanızı kontrol ettirmek için doktorunuza gidiniz. Erken saptama ve tedavi daha ileri işitme kayıplarını önler. İşitme kaybınız, işe bağlı gürültüden olursa, işvereninizden gürültüden koruyan donanım talep edebilirsiniz.kadar ilaçlara, önerilen dozda devam edin. Bolca sıvı için, ancak alkol, kafein ve tütünden kaçının.

İniş sırasında uyanık durun bu suretle kulaklarınızdaki basıncı eşitleyebilirsiniz. Basınç hissettiğinizde, esnemek, sakız çiğnemek, şeker emmek ve yutkunmak östaki borusunu açmaya yardımcı olacaktır. Bu önlemler yardımcı olmazsa, kulaklarınızı açmak için Valsalva manevrasını deneyin. Nefes alın, ağzınızı kapatın ve hafifçe burnunuzu, hava çıkmasına izin vermeden açın. Kulaklarınız açılınca durun. Aşırı güç kullan­mayın; bu kulak zarınızın patla­masına yol açabilir.Uzun saatler boyunca süren ciddi ağnlannız varsa veya kulakalrınızdan kan ya da sıvı geliyorsa, hemen doktorunuza müracaat edin. Aynca, başka daha hafif belirtiler varsa veya barotravma birkaç günden fazla devam ettiyse, doktorunuzu görün.

Yenidoğan Çocuklar İçin Burun

Burun tıkanıklığının en sık nedeni nezle ve salgı birikmesidir. 2-3 haftalık bir yenidoğanda kanlı-cerahatli burun akıntısı kongenital sifilisi düşündürür. Daha büyük çocuklarda burunda yabancı cisim, burun difterisi aynı bulguya yol açabilir. 5-6 yaşından sonra burun tıkanıklığı sinüzite bağlı olabilir.

Epistaxis (burun kanaması), okul öncesi ve okul çağındaki çocuklarda çok sıktır. Genellikle adenoid vejetasyonu olan çocuklarda rastlanır.