Etiket: Alerji

Alerjik İç Burun İltihabı ( Bahar Nezlesi )

Alerji olarak, alerjen (alerjiye sebep olan) maddeye maruz kalın­dığı zaman, bu madde tarafından tetiklenir. Bazı insanlar, doğuştan alerjenlere karşı güçlü tepkilere sahiptirler.Tüm insanların, burun, boğaz ve göz dokuları beyaz kan hücre­leri ihtiva eder, bu hücreler immünoglobülin E (IgE) antikorlar üretir. Alerjik insanlarda, IgE antikorları, başka bir grup beyaz kan hücresi üretir (Mast hücreleri); bu hücreler, iltihaplanma ve aşın miktarda mucus (sümük) üreten histamin gibi maddeleri yaratır.

Alerjik iç burun iltihabı, belli bir mevsimde ve belli bir polenden tetikleniyorsa, buna bahar nezlesi denir. Sadece polen­lere karşı alerjik olanlar, tepkile­rinin sezonluk olduğunu görür.

22038

Baharda ağaç polenleri, çim polenleri yaz mevsiminde, yabani ot polenleri, yaz ve sonbahann ilk dönemlerinde sık rastlanılanlardır.Çoğu insanda yıl boyunca, allerjik iç burun iltihabı vardır. Bu insanlar iç mekan alerjenlerinden etkilenirler, toz (akar denen, özellikle sıcakta ve nemli havalarda tahriş eden maddeler üreten mikroskopik böcekleri içerir), küf ya da kıl ve cilt hücre­leri gibi. Kıl ve cilt hücreleri (ya da saç ve cilt hücreleri üzerindeki salya) daha ziyade kepek diye bilinir, hayvan döküntüleridir.

Yıl boyu allerjik iç burun iltihabı yaşayan kişiler için net bir alerjen bulunamamıştır. Alerjik iç burun iltihabma sebep olan alerjenler daha çok havadan gelir. Nadiren yiyecek allerjileri, alerjik iç burun iltihabına yol açar. İnsanlar 50 yaşına geldiklerinde, alerjik iç burun iltihabı daha az yoğun hale gelme eğilimindedir.

SEMPTOMLAR
Belirtiler, geniz tıkanması, burun akması; gözlerin kızarması, kaşın­ması, sulanması, mukoza üretmesi; sık sık aksırma; boğaz ve ciltte tahriş olma şeklindedir.

TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Belirtilerle yaşamanız zorlaşıyorsa, doktorunuzu görün. Belirti­lerinizi sizle tartışacak ve aldığınız ilaçları soracaktır. (Beta blokerler, oral kontraseptifler – koruyucular ve tiroid hormanları nazal belirti­lere sebep olurlar). Aynı zamanda, hobileriniz ve işiniz de sizin alerjenlere maruz kalmanıza sebep olabilir. Doktorunuz burnunuzu, polipler ya da sinüs iltihapları açısından inceleyecektir.

Alerjiden şüphelinilirse, cilt testi (ya da cilt üzerinde allerji testi veya olası alerjenlerin cilt üzerine enjekte edilmesi), durumu teyid eder. Alerjinizin teşhis edilme­sinde, belli alerjenlere karşı IgE antikorları için kan testi de yardımcı olur.

İç burun iltihabı için reçeteye bağlı olmayan birçok ilaç bulunur. Psödoederfin içeren dekonjestan haplar da işe yarayabilir; ancak şekeriniz, yüksek tansiyonunuz, koroner damar hastalığınız, dar açı göz tansiyonunuz veya idrar zorluğunuz varsa, psödoederfin almadan önce doktorunuzla görüş­melisiniz.
Bazı kişilerde baş dönme­sine, ağırlığa, görmede bulanıklığa, idrara çıkmada zorlanmaya veya başka yan etkilere sebep olmasına rağmen, klorofeniramine veya difenhidramin gibi, reçeteye bağlı olmayan anthistaminler çok etkilidirler ve ayrıca pahalı değil­dirler.

50 yaşın altodaki birçok kişi kullanmaktadır.Kabul edilemez yan etkiler oluşursa, doktorunuz daha pahalı ilaçlar (ancak daha az etkili olmayan) yazabilir, setirizin, loratadin ve fexofenadin içeren, sakinleştirici olmayan antihista-minler önerebilir. Bu ilaçlar daha az sakinleştiricidir. Doktorunuz, yatmadan önce almak üzere, kloro­feniramine veya difenhidramin gibi, sakinleştirici antihistamin; sabah almak üzere de sakinleştirici olmayan antihistamin verebilir.

İlaç Alerjileri

ilac-alerjileri-2

Alerjik reaksiyonunuz olduğunu düşünüyorsanız dokto­runuzu bilgilendirin. Alerjik reaksi­yonların en ciddi türü kan basıncı­nızın düştüğü ve hava yollarınızın nefes alamayacağınız kadar daral­dığı ölümcül bir rahatsızlık olan anafilaktik şoktur. Acil tedavi gerektirir.

İlaç Etkileşimleri
Birden fazla ilaç kullandığınızda ilaçların etkileşiminden kaynak­lanan komplikasyonlar görülebilir. Reçeteli ya da reçetesiz ilaç kullanmanız bu durumu değiş­tirmez. Binlerce ilaç etkileşimi mümkündür. Bunların birçoğu ciddi değildir; ancak bazı kombi­nasyonlar tehlikeli ve hatta ölümcül olabilir. İlaç etkileşimle­rinin birçoğu bir ilacın vücudu­nuzun diğer ilacı işleme oranını artırması ya da azaltmasından kaynaklanır.

Alerjik Reaksiyon

alerjidt1

Kişi konuşabiliyorsa ona alerjisi olup olmadığını ve reaksiyonu azaltan epinefrin taşıyıp taşımadı­ğım sorun.Epinefrin, otomatik enjektör ya da önceden doldurulmuş bir şırınga şeklinde olabilir. Her iki cihazın da yanında kullanma bilgi­leri yer almalıdır.Hafif alerjik reaksiyonlar (bölgesel kızarıklık, kaşınma ya da kurdeşen gibi) rahatsız edicidir; ama ciddi değildir.

Anında bakım: Hava yolunu kontrol edin ve açın. Birisinden yardım çağırmasını isteyin ya da bu kişi acil yardıma ihtiyaç duymuyorsa siz 112’i arayın.

Bu kişinin yanında epinefrin varsa enjekte etmesine yardım edin. Mevcutsa ve kişi yutabiliyorsa bir antihistamin verin.
Kurdeşen gibi hafif reaksiyon­larda yardım gelene kadar antihistaminler faydalı olabilir. Ya da bu kişiyi en rahat nefes alabi­leceği pozisyona getirmelisiniz. Sağlık yardımı gelene kadar kişinin yanından ayrılmayın.

Burun Alerjilerini Önlemek İçin Yapılması Gerekenler

alerji

■ Evdeki halı ve kilim sayısını azaltın, ayrıca alerjik olan kişinin dışında, sık-sık elektrikli süpürge ile temzilik yapacak birini bulundurun. Alerjen filtreli elektrik süpürgesi en iyisidir.

■ Beton zemimlerin üstüne kilim sermeyin; akarlar kaplar.

■ Kuştüyü yastık yerine, sentetik polyester yastık kullanın.

■ Şilteleri, plastik kılıf ile kaplayın.

■ Sık-sık klima ve nem önleyicileri çalıştırın; toz akarları sıcak nemli havada ürerler.

■ Sık karşılaşılan, bir diğer alerji sebebi, hayvan kepek­leridir. Aşağıdaki adımları uygulayın:

■ Az kepek döken bir evcil hayvan alın.

■ Mümkün olduğu kadar evcil hayvanları ev dışında tutun.

■ Hayvana her dokunuşunuzdan sonra ellerinizi yıkayın.

■ Köpeğinizi haftada bir yıkayacak birini (alerjiye karşı duyarlı olmayan) bulun. Ancak, her hafta yıkanmanın, köpeğinizin cildine zarar verip vermeyeceğini sorun.

■ Küfler, ev içinde sık karşılaşılan bir alerjendir. Toz akarları gibi, sıcak nemli havada ürerler. Ev içi küfle­rine daha az maruz kalmanız için:

■ Evinizin küf tutan kısımlarından uzak durunuz; eski kağıtlardan ürünlerle, eski kitap, eski gazete ya da dergilerden; nemlendiricilerden; ev bitkilerinden; ve akvaryumlardan uzak durunuz.

■ Özellikle (yukarıdaki maddelerde belirtilen­leri) temizleyecek ve toz alacak birini (allerjiye karşı duyarlı olmayan) bulun.

■ Polen ve küfler, özellikle ilkbaharın başlarıyla, sonba­harın ortaları arasında sık karşılaşılan dış alerjenlerdir. Dış alerjenlere daha az maruz kalmanız için:

■ Çim biçme veya tırmıkla yaprak toplama gibi işleri en aza indirin.

■ Küf ve polen miktarının yüksek olduğu günlerde, dışarıda olmamaya gayret edin.

■ Küf ve polen miktarının yüksek olduğu günlerde pencereleri kapatın (ve sıcak havalarda klima çalıştırın).

Terfanidin ve astemizol, ciddi karaciğer rahatsızlığı olan kişilerde veya bazı antibiyotikleri kullanan kişilerde veya mantar önleyici ilaç alanlarda kalp ritmi anormallik­lerine yol açabilir. Diğer, potan­siyel tehlike arz eden yan etkiler, akciğerlerde daralma ve hırıltı gibi astıma benzeyen belirtilerdir.

Doktorunuz, reçeteye bağlı olmayan burun spreyleri de yazabilir. Dekonjestan burun spreyleri, birkaç gün için rahat­lama sağlayabilir, ancak 4-5 günden fazla kullanmak reaksiyon yaratabilir (belirtilerde artma). Diğer burun damlaları kromolin sodyum içerir, bu madde histamin adı verilen, mast hücrelerden gelen tahriş edici bir maddenin açığa çıkmasını engeller; ayrıca bu damlalar, ipratropyum da içerir, bu madde mukoza üretiminde önemli olan ve asetikolin adı verilen doğal bir maddeyi bloke eder. Sonuç olarak, doktorunuz düşük dozda kortikosteroid içeren burun spreyleri yazabilir.

Bu sprey, bir allerji atağını durdurabilir ancak azami etkinliğe ulaşabilmesi bir haftadan fazla zaman gereklidir.Eğer antihistaminler, burun spreyleri ve çevre kontrolleri işe yaramaz ise, ya da ilaçlar kötü yan etkilere sebep oluyorsa; immünoterapi isteyebilirsiniz, immünoterapinin işe yaraması için, doktorunuz belirtilere sebep olan alerjeni bulmak zorundadır. İlk önce, düşük miktarda alerjenler, derinizin altına enjekte edilir. Yükselen dozda alerjen, tahmini olarak, haftalık aralıklarla, enjekte edilir; tedavi, yıllar boyu sürmek zorunda kalabilir.

Immünoterapiye en çok cevap veren alerjen kanaryaotu, çim, ev akarlan ve kedi kepeğidir. Belir­tiler genellikle 6 ay içinde azalır; doktorlar tedavinin 4-5 yıl sürmesini önerebilir. Ancak, immünoterapi her zaman yardımcı olmayabilir.

Burun Polipleri
Burun polipleri iyi huylu (kanserli olmayan) tümörlerdir, burnun iç çeperinde veya sinüslerde sinsice büyürler. Poliplerin birçoğu, sağlık için bir tehdit değildir ancak burun deliklerinin birinde veya her ikisinde hava akışını engellerler. Ayrıca, sinüs çıkışlarım bloke edebilir ve sinüslerin salgılarını boşaltmasını engelleyebilir. Bu da enfeksiyona sebep olabilir.

Polipler, allerjisi olan inşalarda nüksedebilir veya burun enfek­siyonları, sebebi bilinmemekle birlikte nükseder.Burun polipleri, genellikle sağ ve sol burun boşluklarında bulunur. Tıkanma sadece tek bir tarafta ise, tıkanmaya sebep olan büyümenin başka birşey olup olmadığını anlamak için bir KBB uzmanına görünmelisiniz. Diğer urlar fazla kaygı verici gelişmeler değildir ancak kanser yine de bir olasılıktır. Örneğin, içe dönmüş papillom adı verilen polipe benzeyen oluşum büyüyebilir ve kemiğe zarar verebilir; aynca sinüs kanserine de dönüşebilir.

SEMPTOMLAR
Polipler, burun deliklerini tıkayacak kadar büyür ve tıkan-mışlık hissi verir, aynca koku alma hissi azalır.
Polipler kolayca kanarlar. Bir sinüsü tıkayan ve onu enfekte eden polip, yüzünüze basınç veya ağn yapar.

TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Doktorunuzla görüşün, sizi bir KBB uzmanına yönlendi­rebilir. KBB uzmanı, polipleri kontrol etmek için, burnunuzun iç kısmını tetkik eder. Bilgisayarlı tomografi taraması (bkz. sf. 149), poliplerin yerinin ve boyutlarının belirlenmesi için gerekli olabilir. Bazı doktorlar, polipleri küçült­meyi denemek için kortikosteroid burun spreyleri veya kortikoste­roid haplar verirler.
Bu yöntem işe yaramazsa, düzgün bir şekilde nefes almanızı engelleyen poliplerin ameliyatla alınması gerekebilir. Genellikle, bu işlem, poliplerin basitçe makasla kesilmesini gerektirir. Burnun daha arkasındaki ploliplerin alınması için bir endoskop gerekebilir. Ne olursa olsun, polipler nüksetme eğilimlidirler bu yüzden tedavilerin tekrar edilmesi söz konusu olabilir.


Postnazai Sızma
Postnazai sızma, burnun gerisinden boğaza doğru aşağı inen mukozanın birikmesidir. Vücudunuz, günlük toz ve diğer yabancı maddeleri toplama çabala­rının sonucu olarak, hergün mukoza üretir. Postnazai sızma sırasında, genellikle alerjik iç burun iltihabının sonucu olarak, yoğunlaşmış mukoza üretilir.
Aynca, soğuk hava ve kuru ortamlar, bazı gıda ve baharatlar, hamilelik, alerjiden kaynaklan­mayan burun iltihapları, değişik ilaçlar (doğum kontrol haplan ve tansiyon ilaçları dahil) yüksek mukoza üretimine sebep olur.

Belirtiler, burnun tıkanması, balgamlı öksürük, boğaz ağrısı. Postnazai sızma, boğaz ağnsına ve sanki boğazınızda birşey varmış gibi hissetmenize sebep olur.Tedavi, nedene bağlıdır. Bir neden bulunamazsa, doktorlar, daha kolay geçmesini sağlaya­bilmek için, akıntıları inceltmeyi amaçlayan önlemler önerirler; sıvı alımını arttırmak (özellikle yaşlı insanlarda) gibi. Tıbbi nedenlerle gerekli değilse, akıntıları yoğunlaş­tıracak, kafein ve idrar söktürücülerden kaçının.İpratropium ya da kortikos­teroid içeren burun spreyleri de yardımcı olabilir. Tuzlu burun spreyleri ve mukoza inceltici maddeler de önerilebilir.

Besin Alerjisi Ve Hassasiyeti

Besin alerjisi ise bağışıklık sisteminin besine verdiği olumsuz bir tepkidir (çok az oranda olsa bile). Bu durum vücudun bir besine karşı antikor ürettiği zamanlarda oluşur ve bu antikorlar alerjik bir reaksiyon yaratarak tepki verirler. Kaşınma, ağız, dudakların ve teneffüs yollarının kabarması (bazen nefes alma problemlerine yol açar), kaşınan deri veya döküntü, hırıltılı solunum ve bilinç kaybı bu hastalığın belirtileridir.

Sorun yaratan besinin sindirilmesinden sonraki ilk dakikadan 1 saate kadar belirtiler etkisini gösterebilir. Anafilaksi (aşın duyarlılık), nadir vakalarda görülen ani, ağrılı ve yaşamı tedit edici tepkiler üretebilir.

Önemli sayılabilecek alerjiler genelde besinlerin içinde bulunan katık maddelerinden kaynaklanır (sülfit gibi). Sülfit içeren yiyecek ve içecekler, bazı insanlarda, çok ciddi belirtilerin ortaya çıkmasına sebep olabilirler. Ama ters tepkiye sebep olan maddenin sülfit olduğu, tam olarak netleşmemiştir.

obur

Doktorunuz besine alerjiniz olduğunu düşünüyorsa, sizi bir alerji uzmanına yönlendirebilir ve bu hekim de sizin tıbbi geçmişinizi inceler. Ardından bir kan veya cilt testi uygulayabilir. Cilt testi boyunca, besin aktarımı yapılır ve placebo maddeleri iğne deliği yardımıyla deriye yerleştirilir. Bu besine karşı oluşan tepki şişkinliğin artmasıyla gözlemlenir. Bu da bu sizin bu besine yüzde 50’den fazla bir oranla alerjiniz olduğu anlamına gelir. Bu test, alerjinin ortaya çıkarılmasında oldukça etkilidir.

Kan testleri, enzime bağlı bağışıklık deneyinin analizini ve diğer bazı testleri içerir. Bunlar kandaki IgE antikorlarının oranını ortaya çıkarır. Yalnız bu testlerin kusursuz olduğu söylenemez.

En güvenilir test besin düzeninde kısıtlamalara gidilmesidir. Bu testte, tüm şüpheli besinleri (sütlü besinler, kafein, alkol, tahıl, kırmızı et ve şeker gibi) 2 hafta boyunca kullanmasınız ve ardından hepsini bir günde alırsınız. Besin düzeninizde bu kısıtlamalara gitmek sizi daha iyi hissettiriyorsa ve bu besinlere geri döndüğünüz zaman tekrar belirtiler ortaya çıkıyorsa, bu besinlerden birine alerjiniz var demektir.

Alerjik besini tüketmemek dışında, bu hastalığın bir tedavisi yoktur. Bu şekilde alerjik yapıya sahip olan bireylerin, ilk anafilaktik tepkiye karşı yanlarında epinefrin iğneleri taşımaları gerekir.


Kolon Polipleri

Polipler genellikle zararsız tümörlerdir. Ama bazı çeşitleri kansere yol açabilir. Kolonoskop kullanılarak teşhis edilir. Işıklı, mini kameralı ve tıbbi araçlar bulunduran bir tür esnek endoskop olan kolonoskop; biyopsi ya da poliplerin alınması için kullanılır.