Çocuklarda Enerjinin ölçümleri

Bütün bilim dalları için enerji ölçümünde kalori yerine jül (joule j) biriminin kullanıl­ması önerilmiştir. Bununla birlikte, bugün kli­nik uygulamada genellikle kalori biriminin kul­lanımı devam etmektedir. Kilokalori (kcal) ter­mal enerjiyi ölçer ve bu nedenle mekanik enerji ölçen jül kadar hassas olamaz. Bir kalori 4.184 jule cj) eşdeğerdir. Kilokaloriyi (kcal) kilojule (kj) çevirmek için kcal x 4.184 formülü kul­lanılır.

Bir besinin total kalori değeri (total enerji­si) bomb kalorimetre adı verilen aletle ölçülür. Yakılan besinler, kapalı bir kap ile miktarı bili­nen hacimdeki suya konur. Önceden tartılan be­sin örneği elektrik kıvılcımıyla oksijen atmos­ferinde yakılır. Suyun ısısının yükselme derece­si, meydana gelen ısı enerjisinin veya kalori mik­tarının ölçütüdür. Her besinin ayrı kalori değeri vardır.

Saf alkol, protein, yağ ve karbonhidratın bomb kalorimetrede meydana getirdikleri kalori miktarları aşağıda belirtilmiştir:

Vücut tarafından oluşturulan enerji ve me­tabolizma hızı direkt ve indirekt yollardan öl­çülebilir.

Direkt kalorimetri: çok pahalı ve uygulan­ması zor olan bu yöntemde kişi özel bir kalori­metrenin içirik yerleştirilerek meydana gelen ısı ölçülür.

İndirekt kalorimetri ; daha basit olan bu yöntemde spirometre cihazıyla belirli bir süre­deki oksijen tüketimi ve açığa çıkan c02 mik­tarı ölçülerek metabolizma hızı saptanır. Solu­num oranı crq) aşağıdaki formüle göre hesap­lanır:

Karbonhidrat ve yağların tamamına yakını vücutta c02 ve h20 ya okside olur. Proteinlerde bu durum gerçekleşmez. Aminoasitlerin amino grubu (nh2) vücutta oksidasyona uğramaz, id­rar yoluyla çoğunlukla üre, az miktarda da kre atinin, ürik asit ve diğer bileşikler şeklinde atılır.

Şekil 7.3.1 de besinlerle vücuda sağlanan enerji, bu enerjinin bir bölümünün dışkı, idrar, spesifik dinamik etki ile kaybolması ve sağla­nan net enerji şematik olarak açıklanmıştır.

Rq değeri, metabolize olan karışıma göre. (yağ, protein, karbonhidrat) değişir. Tükenen 02 ve meydana gelen c02 miktarları aynı olduğun­dan karbonhidratlar için rq = 1 dir. Bu oran yağ için 0.7, protein için 0.82 dir. Karışık bir di­yet ile rq 0.7 ile 1 arasında değişir ve genellikle 0.82 olarak kabul edilir. Karışık beslenmede tü­ketilen her litre oksijene karşılık 4.825 kcal ener

Ji açığa  çıktığı kabul edilir. Buna göre tüketilen oksijen miktarından, vücudun enerji harcaması (metabolizma hızı) hesaplanır. Bu değer vücut yüzeyi birimi esas alınarak kcal/m2/saat olarak ifade edilir.