■ Evdeki halı ve kilim sayısını azaltın, ayrıca alerjik olan kişinin dışında, sık-sık elektrikli süpürge ile temzilik yapacak birini bulundurun. Alerjen filtreli elektrik süpürgesi en iyisidir.
■ Beton zemimlerin üstüne kilim sermeyin; akarlar kaplar.
■ Kuştüyü yastık yerine, sentetik polyester yastık kullanın.
■ Şilteleri, plastik kılıf ile kaplayın.
■ Sık-sık klima ve nem önleyicileri çalıştırın; toz akarları sıcak nemli havada ürerler.
■ Sık karşılaşılan, bir diğer alerji sebebi, hayvan kepekleridir. Aşağıdaki adımları uygulayın:
■ Az kepek döken bir evcil hayvan alın.
■ Mümkün olduğu kadar evcil hayvanları ev dışında tutun.
■ Hayvana her dokunuşunuzdan sonra ellerinizi yıkayın.
■ Köpeğinizi haftada bir yıkayacak birini (alerjiye karşı duyarlı olmayan) bulun. Ancak, her hafta yıkanmanın, köpeğinizin cildine zarar verip vermeyeceğini sorun.
■ Küfler, ev içinde sık karşılaşılan bir alerjendir. Toz akarları gibi, sıcak nemli havada ürerler. Ev içi küflerine daha az maruz kalmanız için:
■ Evinizin küf tutan kısımlarından uzak durunuz; eski kağıtlardan ürünlerle, eski kitap, eski gazete ya da dergilerden; nemlendiricilerden; ev bitkilerinden; ve akvaryumlardan uzak durunuz.
■ Özellikle (yukarıdaki maddelerde belirtilenleri) temizleyecek ve toz alacak birini (allerjiye karşı duyarlı olmayan) bulun.
■ Polen ve küfler, özellikle ilkbaharın başlarıyla, sonbaharın ortaları arasında sık karşılaşılan dış alerjenlerdir. Dış alerjenlere daha az maruz kalmanız için:
■ Çim biçme veya tırmıkla yaprak toplama gibi işleri en aza indirin.
■ Küf ve polen miktarının yüksek olduğu günlerde, dışarıda olmamaya gayret edin.
■ Küf ve polen miktarının yüksek olduğu günlerde pencereleri kapatın (ve sıcak havalarda klima çalıştırın).
Terfanidin ve astemizol, ciddi karaciğer rahatsızlığı olan kişilerde veya bazı antibiyotikleri kullanan kişilerde veya mantar önleyici ilaç alanlarda kalp ritmi anormalliklerine yol açabilir. Diğer, potansiyel tehlike arz eden yan etkiler, akciğerlerde daralma ve hırıltı gibi astıma benzeyen belirtilerdir.
Doktorunuz, reçeteye bağlı olmayan burun spreyleri de yazabilir. Dekonjestan burun spreyleri, birkaç gün için rahatlama sağlayabilir, ancak 4-5 günden fazla kullanmak reaksiyon yaratabilir (belirtilerde artma). Diğer burun damlaları kromolin sodyum içerir, bu madde histamin adı verilen, mast hücrelerden gelen tahriş edici bir maddenin açığa çıkmasını engeller; ayrıca bu damlalar, ipratropyum da içerir, bu madde mukoza üretiminde önemli olan ve asetikolin adı verilen doğal bir maddeyi bloke eder. Sonuç olarak, doktorunuz düşük dozda kortikosteroid içeren burun spreyleri yazabilir.
Bu sprey, bir allerji atağını durdurabilir ancak azami etkinliğe ulaşabilmesi bir haftadan fazla zaman gereklidir.Eğer antihistaminler, burun spreyleri ve çevre kontrolleri işe yaramaz ise, ya da ilaçlar kötü yan etkilere sebep oluyorsa; immünoterapi isteyebilirsiniz, immünoterapinin işe yaraması için, doktorunuz belirtilere sebep olan alerjeni bulmak zorundadır. İlk önce, düşük miktarda alerjenler, derinizin altına enjekte edilir. Yükselen dozda alerjen, tahmini olarak, haftalık aralıklarla, enjekte edilir; tedavi, yıllar boyu sürmek zorunda kalabilir.
Immünoterapiye en çok cevap veren alerjen kanaryaotu, çim, ev akarlan ve kedi kepeğidir. Belirtiler genellikle 6 ay içinde azalır; doktorlar tedavinin 4-5 yıl sürmesini önerebilir. Ancak, immünoterapi her zaman yardımcı olmayabilir.
Burun Polipleri
Burun polipleri iyi huylu (kanserli olmayan) tümörlerdir, burnun iç çeperinde veya sinüslerde sinsice büyürler. Poliplerin birçoğu, sağlık için bir tehdit değildir ancak burun deliklerinin birinde veya her ikisinde hava akışını engellerler. Ayrıca, sinüs çıkışlarım bloke edebilir ve sinüslerin salgılarını boşaltmasını engelleyebilir. Bu da enfeksiyona sebep olabilir.
Polipler, allerjisi olan inşalarda nüksedebilir veya burun enfeksiyonları, sebebi bilinmemekle birlikte nükseder.Burun polipleri, genellikle sağ ve sol burun boşluklarında bulunur. Tıkanma sadece tek bir tarafta ise, tıkanmaya sebep olan büyümenin başka birşey olup olmadığını anlamak için bir KBB uzmanına görünmelisiniz. Diğer urlar fazla kaygı verici gelişmeler değildir ancak kanser yine de bir olasılıktır. Örneğin, içe dönmüş papillom adı verilen polipe benzeyen oluşum büyüyebilir ve kemiğe zarar verebilir; aynca sinüs kanserine de dönüşebilir.
SEMPTOMLAR
Polipler, burun deliklerini tıkayacak kadar büyür ve tıkan-mışlık hissi verir, aynca koku alma hissi azalır.
Polipler kolayca kanarlar. Bir sinüsü tıkayan ve onu enfekte eden polip, yüzünüze basınç veya ağn yapar.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Doktorunuzla görüşün, sizi bir KBB uzmanına yönlendirebilir. KBB uzmanı, polipleri kontrol etmek için, burnunuzun iç kısmını tetkik eder. Bilgisayarlı tomografi taraması (bkz. sf. 149), poliplerin yerinin ve boyutlarının belirlenmesi için gerekli olabilir. Bazı doktorlar, polipleri küçültmeyi denemek için kortikosteroid burun spreyleri veya kortikosteroid haplar verirler.
Bu yöntem işe yaramazsa, düzgün bir şekilde nefes almanızı engelleyen poliplerin ameliyatla alınması gerekebilir. Genellikle, bu işlem, poliplerin basitçe makasla kesilmesini gerektirir. Burnun daha arkasındaki ploliplerin alınması için bir endoskop gerekebilir. Ne olursa olsun, polipler nüksetme eğilimlidirler bu yüzden tedavilerin tekrar edilmesi söz konusu olabilir.
Postnazai Sızma
Postnazai sızma, burnun gerisinden boğaza doğru aşağı inen mukozanın birikmesidir. Vücudunuz, günlük toz ve diğer yabancı maddeleri toplama çabalarının sonucu olarak, hergün mukoza üretir. Postnazai sızma sırasında, genellikle alerjik iç burun iltihabının sonucu olarak, yoğunlaşmış mukoza üretilir.
Aynca, soğuk hava ve kuru ortamlar, bazı gıda ve baharatlar, hamilelik, alerjiden kaynaklanmayan burun iltihapları, değişik ilaçlar (doğum kontrol haplan ve tansiyon ilaçları dahil) yüksek mukoza üretimine sebep olur.
Belirtiler, burnun tıkanması, balgamlı öksürük, boğaz ağrısı. Postnazai sızma, boğaz ağnsına ve sanki boğazınızda birşey varmış gibi hissetmenize sebep olur.Tedavi, nedene bağlıdır. Bir neden bulunamazsa, doktorlar, daha kolay geçmesini sağlayabilmek için, akıntıları inceltmeyi amaçlayan önlemler önerirler; sıvı alımını arttırmak (özellikle yaşlı insanlarda) gibi. Tıbbi nedenlerle gerekli değilse, akıntıları yoğunlaştıracak, kafein ve idrar söktürücülerden kaçının.İpratropium ya da kortikosteroid içeren burun spreyleri de yardımcı olabilir. Tuzlu burun spreyleri ve mukoza inceltici maddeler de önerilebilir.