YARA KOMPLİKASYONLARI

Yarada kan ve pıhtı birikimi olan yara hematomu, yara komplikasyonlarının en sık rastlanılanı olup, hemen diama yetersiz hemostaza bağlıdır. Aspirin veya mini doz heparin alan hastalarda bu komplikasyon biraz daha sıktır. Bu risk koagülopatili veya antikoagülan verilen hastalarda daha da yüksektir. Şiddetli öksürük veya cerrahiden hemen sonra tansiyon yükselmesi de yara hematomu teşekkülünde etkili olabilir.

Komplikasyonlardan korunma, hastalığın ve risk faktörlerinin dikkatle incelenmesiyle, preoperatif dönemde başlamalıdır. Elektif ameliyatlardan önce sigaranın bırakılması, beslenmenin düzeltilmesi ve şişmanlığın giderilmesi için ısrarla çaba gösterilmelidir. Cerrah, bu dönemde hastasına ameliyat ve muhtemel postoperatif dönem seyri hakkında bilgi vermelidir. Antibiyotiklere dirençli mikroorganizmalarla temas süresini asgariye indirmek için, preoperatif dönemde hastanede kalma süresi olabildiğince kısa tutulmalı ve solunum egzersizleri önceden öğretilmelidir. Ameliyat ekibinin disiplinli olması ve iyi bir teknik kullanılmasıda, komplikasyonların önlenmesinde kritik öneme sahiptir.

Postoperatif dönemde erken mobilizasyon uygun solunum bakımı ve dikkatli sıvı-elektrolit dengesi takibi önemli hususlardır. Ameliyat günü geceleyin hasta oturmaya, öksürmeye, derin solumaya ve yürümeye teşvik edilmelidir. Dik oturma pozisyonu akciğerlerin bazal segmentlerinin ekspansiyonunu sağlarken, yürümekte alt ekstremitelerde dolaşımı hızlandırır ve venöz tromboembolizm riskini azaltır. Ağır vakalarda kan basıncı ve kalp fonksiyonu daimi monitorizasyonla takip edilerek komplikasyonlardan korunulabilir.

Hematom yara ağızlarında renk değişikliği, yükselme, huzursuzluk hissi ve şişmeye neden olur. Bazan sütür arasından kan sızabilir. Tiroid, paratroid, karotis arter vb. ameliyatlarım takiben oluşabilen boyun hematomları ise hızla büyüyebilmeleri ve trakeayı baskılamaları nedeniyle özellikle tehlikelidir. Boyun hematomları, ventilasyonu bozmadan önce erkenden boşaltılmalıdırlar. Küçük hematomlar rezorbe olabilirler fakat enfeksiyon insidansını artırırlar. Vakaların büyük kısmında tedavi, steril şartlarda pıhtının boşaltılması, kanayan damarların bağlanması ve yaranın tekrar kapatılmasıdır. Cerrahiden günlerce sonra farkedilen bir hematom ise yara kenarlarına hafifçe basarak boşaltılabilir.