VTttAT. ^mfj fnnnunnn Cold)
Rinit virüslerin neden olduğu üst solunum yolunun hafif seyir li, kendiliğinden iyileşen bir hastalığıdır. Bu hastalık en sık myxo-virus, paramyxovirus, adenovirus, picornavirus ve coronavirus grubuna dahil olan virüsler ile oluşur Adultlarda rtnit’in majör gedeni rhjnoylQislex iken çocuklarda en~s&Ttkenolan virüsler. respiratuar sinsitval virüs, influenza A,B,C ve parainfluenza_liD_ 1,2 ve 3 virüslerdir.
Patogenez:
Respiratuvar virüsler bütün dünyada yaygın olarak bulunduğundan rinit sık olarak görülmektedir. Rinit insidansı mevsimsel olarak farklılık gösterir, soğuk iklimlerd£_jg:kışınsik-
görülürken. Mart Nisan ve Mayıs aylarında giderek azalır. En az görüldüğü mevsim yazdır. GOTülmee ilişkili çocuklarında görülür. 8_k^^krariayabjllr Erişkinlerde ise kadınlarda erkeklerden daha sık olârak_ görülmesinin neaenTmuhteîhelen kadınlarm kücük^ocuklarlîe temasının daha fazla olmasıdır. Sigara içenler ile içmeyenler arasında, insidans yönünden farkjnSt olmamakla birlikte sigara ^kullananlarda daha ağır sİfdT
Respiratuar virüslerin başlıca rezervuarı çocuklardır. Çocuklar okulda arkadaşlarından aldıkları yeni suşlan evde diğer aile bireylerine bulaştırırlar. Rinit’e neden olan virüsler kişiden kişiye direkt temas ve damlacık infeksiyonu yolu ile olmak üzere başlıca iki şekilde bulaşırlar. Hastalığa neden olan virııslerhastalığın
arasında daha fazla olmak üzere nasal
sekresyonda bol miktarda bulunurlar. Nasal sekresvonlan ile elle-
^jontamlne olmuş hasjalapn ellerine veyg. çevreye elleri Üe_te mas erten kişi ter anıklan jujsusleri parmakları ile göz ve_ burunlarına inoküle ederler.
“ve kendi kendini
“KŞffşin..üsTsoIumım yolunun”rjakterîvel florasının bozulması neticesinde sekonf)er_lıakteriyp.I infeksiyon ninşahilir. «fon zamanlarda yapılan çalışmalar göstermiştir ki flsj; Rninnm-n ynin
virüs, parainfluenza y.e adenolrusler vs
açmaktadır. Bu dişm^^jdelişiklikİ£x^jle 10 haftada kaybolabi-J^/M^Küi^tjl mekanizmasının bozulması neticesinde
“baKteriier norn^Tşi^arda sterü^olan sinüsler, orta kulak, trakeaH ~ve bronşlara^ejjeşerek sekonder infeksîyöna”neden olabilirler. “”Rftlirirı seyri sırasında sin_u_zit_y_e otit görülen hastalarda bunlar-
dan direkt ~aspirasvon~Üe alınan mavilerde respiratuvar virüsler ~Tzöîe~etfflmîstir. Bu bakinuyja_yüuLinya^onu takiben mi sekonder ^Eakteriyel infeksiyonun yalnızca
nâgPve farmgeaj_jnukozBda^^Qk3İiz£- mi olduğu_ tam olarak__ ^arıTaşılamamıştır.
Klinik Belirti ve Bulgular:
înkubasyon dönemi etken olan virüslere göre değişiklik gösterirse de genellikle2 iîel? gündüıEn karakteristik klinik be-iStİler ~bîTnTrPâEnıîsı nasal ^oGstruksiyon ve hapşırmadır. FaT ^renkste”yanma hissi. öEsûrûk. halsizlik‘ve hâflf bİşağrısj_oîabOIr7 Hafif derecede ateş erisTünTerin %10’unda görülebilir. Fakat vücut ısısında artma çocuklarda daha, sık görülmektedir. Ortalama 7 gün devam eden hastalığın ikinci ve üçüncü günlerinde semptomlar nad saTEaya ulaşır. ffgsta!ıgm’iirinri,veYâ üçüncü gününden sonra nazoiarenjeal sekresvonun yolumu giderek azalarak daha . Tiskoz ve sıklıkla pürûlan bir görünüm _alır. Oenellikîe bu _ ^dönemde kuru^nonjproduktifkarakterdehafifbiröksürukbaşlar
Bazı adenovirus enteroviruslere bağlı rinitte gözlerde yanma hissi ve konjonktivit görülebilir. Koku ve tat duyusunda azalma, sinüsler veya kulaklarda basınç hissi gibi diğer şikayetler ortaya çıkabilir. _ NazaL obstruksivona _ bağlı olarak hastalarda nazalelikleri çevresinde maserasyon oluşabilir.,
JHglk mııayamprip g^n^piTı akıntılı vp lfîrmızı bir hunin rinit için Burun mukozası artmış nazal aekresyon ve serum proteinlerinin eksudasyonuna bağlı olarak kırmızı ve parlak görünümdedir.
Hastalığın seyri esnasında genellikle dördüncü ve yedinci günlerde çocuklarda akut otitis media veya sinüzit (bazen ikisi birlikte) ortaya çıkabilir. Erişkinlerde otitis media nadir görülmekle birlikte özellikle persistent burun akıntısı ile kendini gösteren sinüzit ortaya çıkabilir. Küçük çocuklarda parainfluenza virüs ve respiratuvar sinsityal virüs infeksiyonunu takiben viral pnömoni, krup, bronşiyolit görülebilir.
— Laboratuvar Bulguları:
Laboratuvar bulgularında belirgin bir özellik yoktur. Etyolojide rol oynayan bazı viral ajanlar hastalığın başlangıç döneminde beyaz küre sayısında hafif artışa neden olabilirlerse de beyaz küre sayısı periferik yaymada sola kayma olmaksızın nadiren 13.000’in üzerine çıkar. r
Tanı Yöntemleri:
Spesifik bir tam yöntemi yoktur. Klinik belirtilerin çok tipik olması nedeniyle tanısı oldukça kolaydır. Etyolojide çok sayıda virüsün rol oynaması ve spesifik tedavisinin olmayışı nedeniyle virüs kültürü yapmaya gerek yoktur.
AyırıcıTanı Özellikleri:
“Akut viral rinit; kızamık, aîlerjik rinit, vazomotor rinit, rinitis medikamentoza, burundaki yabancı cisimler ile karıştınlabilir.
„ AtoJJk.ye. vazomotor ringde benzer nazal semptomlar plrnaşma
karşın bu hastalıKgTregîrren ve kroniktir Nazal yayrnada-%10!u-
^âıTeoz&o|n_ş^yıknaşı aÜerjikjirüt tanışım destekler.Burundaki^
yabancı cisimler zaman_zaman.rinitle karıştırılırsa Ha Jbldki
“gürün aKinüsTgene^üdelek taraflı olup, pürûjarıvag^tajfc.
Akut yiraLönlt^kfirıdİliğinderjL iyileşen bir hastalık olduğundan spesifik “anüviral tedaviye gerek yoktur. Majör şemptanüarLİıafifletmek için semptomâtik tedavi uygulanabilir. J3u ^amaçla. Jaaş .. ağrısı oîân^^alar aspirin veya acetafriihopien y^rUebüir. Şoğuk___ su buharı nazal öbgfanjksigonu^^^tniaflârfâydaîı olabilir. Son za-İnaniarda paraİempatilcolitikHrTIâç” olan’ “iprâli’Opiuııı” cm İntranazal uygulanmasının nazal sekresyonu azaltmada faydalı olduğu gösterilmiştir. Dekonjesten ilaçların intranazal kullanımı da nazal sekresyonu azaltmada yararlı ise de bunların uzun süreli kullanılmaları rebound nazal obstruksiyona neden olduğundan 3-4 günden fazla kullanılmaları tavsiye edilmez.
Antihistaminikler de nazal sekresyonun azatümasmda yararlı ise de bu ilaçlar hastalığın seyrini değiştirmiyeceği gibi uyku ve uyuşukluk haline neden olabilir. Çocuklarda otitis media kompli kasyonunun gelişmesini önlemek için oral dekonjestan ve antihistaminiklerin birlikte kullanılmasının yararlı olacağı yolunda bir düşünce varsa da bu tür bir tedavi faydalı olmadığı gibi zararlı da olabilir.
öksiirnğîi nianiarria
öksürük kesici_ilaçlar kullanılabilir. Serum fizyolojiklLxiamIalax “burun tıKârnkTîgînı gidermede çok etkilidir. AntıbTyotlidem”^tiyiral etkisi olmarlığ^ffon onjt tedavisinde
yeri yoktur^Âncak ftpkpn^eT- haTttpnyH îrrm^jjicasynrılar ortaya
çıkarsa kullanılmalıdır.
Korunma:
Rinitten korunmak için elde hazır bir aşı yoktur. Hastaların izolasyonu gerekmez, hastalığa neden olan virüsler genellikle el teması ile yayıldığından, korunmada en önemli faktör ellerin sık sık yıkanmasıdır. Rinit’in tedavisi ve korunma da son yıllarda en çok tartışılan konu C vitaminidir. Bazı araştırıcılar yüksek doz C vitamini {1-2 gr/gün) kullanılmasının rînitin görülme sıklığını ve şiddetini azalttığını ileri sürmüşlerse de, rhinovirusler ile yapılan deneysel çalışmalarda C vitaminin bu hastalığı önlemede etkili olmadığı gösterilmiştir.
Rekombinant tekniği ile elde edilen human interferon ile rinî-tin profilaksisi üzerinde yapılan çalışmalar ümit verici olmakla birlikte henüz deneme aşamasındadır.