RAVENT KÖKÜ

Rheum ojjicinale Baillon ve buna yakın diğer Rheum türlerinin (Polygonaceae), kabuğu soyulduktan sonra kurutulmuş olan rizomlandır. Ravent elde edilen türler 1-2 m yükseklikte, büyük yapraklı, beyaz çiçekli, çok yıllık otsu bitkilerdir. Kuzey Çin ve Tibet bölgeleri dağlarında yabani olarak yetişir veya yetiştirilir.

Dış görünüş: Yassı, silindir veya koni biçiminde, 7-10 cm uzunluk ve 3-6 cm kalınlıkta, sert, ağır, kırmızımtırak sarı veya kırmızımtrak esmer renkli parçalardır. Kokusu ve tadı hafif özeldir.

Bileşim: Etkili madde olarak tanen (% 5) ve ant-rasen türevleri (% 3-5) taşımaktadır.

Etki ve kullanılış: Çok eski dönemlerden beri te-

davide kullanılan bir drogdur. Etkisi, alınan miktara bağlıdır. Küçük miktarlarda (0.10 gr civarında) midevi ve kabız, daha yüksek miktarlarda (0.50-2 gr) müshil olarak etki gösterir. Bu miktarlarda alındığında 5-10 saat içinde, ağrısız veya hafif ağrılar ile, ishal meydana getirir. Tesirinin yumuşak olması ve tahriş yapmaması nedeniyle ihtiyarlar ve çocuklarda başarı ile kullanılır. Basuru olanlarda ve gebe kadınlarda kullanılması zararlıdır.

Kullanılış şekli: Tozu hap halinde veya güllaç içinde alınır. İnfusyon (% 1) günde 2-3 bardak içilir. Ravent şurubu, müshil etki için, günde 1-2 çorba kaşığı verilir. Bilhassa çocuklarda müshil olarak kullanılmaktadır.

Bu şurup şöyle hazırlanır: 90 gr parçalanmış ravent kökü, 500 mi suda 12 saat tutulur. Bu müddetin sonunda bezden süzülür. Ayrılan sıvı kısma ağırlığının iki misli şeker konulur, bir taşım kaynatılır ve sıcak iken bezden süzülür.

Eskiden Çin ravendi Avrupaya deniz yolu veya kervanlar ile kara yolundan yollanırdı. Kervanlar Avrupaya gelmgk için Rusya, İran, Suriye veya Türkiye üzerinden geçerlerdi. Bu nedenle bir zamanlar Avrupa piyasasında, ravendin geliş yoluna bağlı olarak, Rus ravendi, İran ravendi; Suriye ravendi veya Türkiye ravendi gibi İsimler kullanılırdı. Bugün bu biçimde bir ayrım yapılmamaktadır.

XVII. yüzyılın başlarında İstanbul aktarlarında Râvend-i Çinî (Çin ravendi) ve Râvend-i Rûmî (Anadolu ravendi) olmak üzere iki cins ravent bulunuyordu. 1640 tarihli Narh Defterinde Râvend-i Rûmî’nin Keşiş dağları (Uludağ)’dan geldiği kayıtlıdır (1). Bu bölgede herhangi bir Rheum türü yetişmediğine göre bu isim altında satılan drogun bir Rumex (Labada) türünün kökleri olduğu kanısındayız.

Hekimbaşı Mustafa Feyzi Efendi de bu drogun labada kökü olduğunu kaydetmektedir (2).

, Diğer isimler: Ravendrizomu.