Proteinin Travmaya Cevabı

Majör travmadan sonra ilk 5 günde hasta ortalama olarak 50 g azot kaybetmektedir, bu da 312g proteine veya 1500 g yağsız yaş doku ağırlığına eşdeğerdir. Protein kaybının çoğu iskelet kasından olmaktadır. Bu gibi katabolik durumlarda diğer dokuların bu kadar fazla protein kaybını karşılayamadığı gözlenmiştir. Travma veya uzamış enfeksiyondan sonra iskelet kas kitlesinde %30 luk bir azalma görülür. Sepsisde kas proteolizinin spesifik peptid ana ürünleri ayırtedilmiş-ir, bunlardan birisi interleukin-1 dir.

Glukoneogenezis esnasında proteinin metabolik yıkımından karbonhidrat oluşur,bu da enerji için kullanılır. Örneğin 20 g üriner nitrojen atılımı sağlayacak adale yıkımında 125 g glukoz (500 kcal enerji) oluşur.

1 kg yağ dokusu oksidasyonu 100 mi den fazla oksidasyon suyu oluşturur. 1 kg yağsız doku 730 mi hücre suyuna ilave olarak proteinlerin yıkımı sonucu 250 mi oksidasyon suyu meydana getirir. Bütün bunların; ilavesiyle oluşan endojen su, hastanın travma sonrası ilk anlarında fazla su yüklenmesine neden olur. Yaygın yanıklardan sonra aşırı nitrojen kaybı önemli nutrisyonel problemler doğurur. Komplike olmayan iyileşme ile birlikte olan yumuşak doku travmalarından sonra artmış nitrojen atılım süresi sadece 2-5 gün devam eder. Bununla beraber nitrojen katabolizması orta derecede yanıklardan sonra da devam eder.

Yanıklardan sonraki ilk haftanın sonunda nitrojen atılımı gün başına maksimum 25-35 g civarındadır. Yanıklardan sonraki 7-10 günden itibaren nitrojen kaybı tedricen azalır fakat pozitif azot dengesine travmanın 30-40 gününden önce yanık iyileşmeden veya greftlemeden ulaşılamaz.

Önemli yanıklardan 30 gün sonra dahi protein katabolizması büyük bir operasyondakinden fazladır. Yanıklı hastada azot yanık yüzeyinden çıkan proteinden zengin eksuda içinde kaybolur. Örneğin %30 yanıklı hastada günde 7-8 g azot kaybı saptanmıştır, (buda 49 g proteine eşdeğerdir). Plasma proteini aynı zamanda dolaşımdan direkt olarak yaralanmış doku içine geçebilir.

Azot, yanıktan sonraki ilk günlerde aşırı doku katabolizması sonucu tahmin edildiğinden fazla kaybolur. Şiddetli yanıklardan sonraki ilk 10 gün içinde ortalama günlük nitrojen kaybı 18 g ise, tüm günlük doku kaybı 540 g olur. Bir araştırmaya göre yanıklı hastalar katabolik devreae 8.2-11.7 kg yağsız vücut dokusu kaybeder.

Sadece fazla miktarda kalori kullanıldığında proteinler, katobolik periyotta nitrojen kaybını durdurmak için kullanılır. Bu travmanın protein üzerindeki metabolik etkisinin açlığın dışındaki faktörlere bağlı olduğunu gösterir. Travmanın erken günlerinde aşırı uyarım ile artan protein katabolizmasmı dışardan verilen besinlerle karşılamak zordur. Örneğin, yanığın erken günlerinde (7-10 gün) aşırı besleme, hastanın beslenme durumunu bozan kusma ve ishale yol açar.

Travmadan sonra katabolizmayı başlatan adrenal medulladan katekolamin salgısıdır. Katekolaminlerin serumda seviyesi ve salınım süresi travmanın şiddetli tipi beraberinde olan şok ve hipoksi durumuna göre düzenlenir. Katekolamin uyarısına bir cevap olarak salgılanan ACTH, adrenal kartikosteroidlerin salgılanmasına neden olur. Adrenal mineralokortikoidler renin ve angiotensin gibi böbrek hormonları, böbrekleri su ve sodyum tutmak için uyarır. Travma sonrasında görülen izafi insulin rezistansı büyük ihtimalle katekolaminlerin direkt periferik etkisine ilaveten pankreasdan salman glukagonun indirekt etkisine bağlıdır.

İştah Kesen Yiyecekler

Genel hatlarıyla fizyolojik görünüşümüzü geliştirmek gayeli yaptığımız rejimler, bir tek dış görünüm aracılığıyla değil temel olarak aşırı kiloların sıhhatimiz üstünde oluşturduğu negatif etkilerden korumak için mühimdir. Sıhhatli bir rejim ve verilen kiloların kalıcı olması için şahsınızı açlığa tutuklu faktörüz isabetli değil. Her gün katılması ihtiyaç duyulan vitamin, mineral, protein, yağ ve karbonhidratların istikametli kaynaklardan katılması, uzun soluklu ve kalıcı zayıflamanıza destek sunar. Yapacağınız rejimi belirledikten sonrasında iştah kesen besinler, bilhassa ilk haftalarda rejime bağlı kalabilmeniz bakımından size yardımcı meydana gelebilir.
İştah Az hale getiren Yiyecekler

Elma: Oldukça fazlaca yeme içme profesörü elma yemenin yararlarından bahsediyor. Elmanın iştahı bastırmasındaki tesiri ise lif ve “pektin” ismindeki nesne tarafınca varlıklı olmasından oluşuyor. Gıda lifi ve pektin ihtiva eden elma öğünler içinde tüketildiğinde tokluk hissiyatını uzatıyor ve öteki öğüne değin midenin kazınmasını engelliyor. Elma ek olarak kandaki glikozu düzenlemiş olduğu için fizyolojik aktiviteler esnasında gerekseme duyduğunuz enerjiyi sağlayabilir.

Salatalar: Yerli ve ecnebi rejim mütehassıslarının hazırladığı rejim listelerinde, bilhassa yeşil yapraklı sebzelere ne miktarda oldukca alan verildiğini ayrım etmişsinizdir. Yeşil yapraklı sebzeler aynı elma benzer biçimde kucak kucak gıda lifi ihtiva eder ve oldukca azca kalori alarak uzun vakit tok kalmanızı mümkün kılar. Muhtelif sebzelerden hazırlayacağınız büyük bir salata yaklaşık 200-250 kaloridir (yağsız) ve iştahınızı bastırmak için vitamin, mineral yönünden çok mükemmel bir alternatiftir.

Yulaf Ezmesi: Yulaf ezmesi aheste sindirilen bir karbonhidrat olduğu için uzun devam eden tokluk hissiyatı mümkün kılar ve iştahınızı keser. Glisemik endeksi çok düşüktür sadece gıda kıymeti düşük değildir. Mideniz kazındığında bir kase yulaf ezmesi yiyecek öteki öğüne değin sizi tok tutacaktır.

Yeşil Çay: Oldukca acıkırsanız ve bir sonraki öğüne değin amma vakit var ise bir fincan yeşil çay içerek iştahınızı bastırabilirsiniz. Yeşil çay acıkmanıza yol açan hormonların salınımını baskılayarak tokluk hissiyatı mümkün kılar.

Acı Biber: Acı biberin iştahı bastırma üstünde doğrudan bir tesiri yoktur yalnızca acı biberli besinler, yiyecek esnasında fazlaca azca yemenizi ve daha fazla su içmenizi sağlayabilir. Anca masadan daha da azca kalori alarak ve su sebebiyle tok hissederek kalkabilirsiniz.

Protein: Protein, karbonhidratın gövde tarafınca işlenmesini yavaşlatarak tokluk hissiyatını uzatır. Balık, deniz mahsulleri, tavuk ve yumurta benzer biçimde iyi protein kaynakları iştahın daha fazla uzun vakit kapalı kalmasını mümkün kılar.

Yağ: Rejim esnasında yağ kullanımı her ne miktarda popüler olmasa da muayyen bir derece yağ vucut için gerekiyordur. Burada dikkatli olunması ihtiyaç duyulan nokta, yağın hangi kaynaklardan alınacağıdır. Öğünler içinde hem sizi tok tutacak aynı zamanda sıhhatli bir yağ deposu olarak bir avuç fındık, ceviz, 4-5 zeytin, ay çekirdeği tüketebilirsiniz.
İştah Kesen Öteki Tavsiyeler

Sık Öğünler: Yiyecekleri ağır öğünler yerine ufak öğünler benzer biçimde sıkça yemeniz, yiyecek aralarında yaşanmış olan iştah yükselmesini önleyecektir. 3 anne öğünü 6 yarım öğüne bölerek tüketebilirsiniz. Bu öğünlerde yağlı atıştırmalıklar yerine elma ve salata şeklinde hem sıhhatli bununla beraber düşük kalorili besinleri kullanmak kalori alımını denetim aşağısında tutmanızı elde edecektir.

Uyku: Uykunuzu tamamen almazsanız gün içerisinde enerjinizin seviyesinin düştüğü zamanlarda iştahınız çoğalabilir. Uyku kalorilerden hür olarak enerji alabileceğiniz öteki bir kaynak olduğu için her gün tavsiye edilen değin uyuyun.

Su: Bedenin susuz kalması çoğu zaman açlık hissiyatı ile karıştırılır. Yalnız su içerek iştahınızı bastırabilecekken şahsınızı yiyecek yiyecek mecburiyetinde hissedebilirsiniz. Bir şeyler atıştırmaya başlamadan ilkin büyük bir fincan su içip 20 dk. iyileşmesini bekleyin. Şayet açlık hissiyatı susuzluk yüzünden oluştuysa bu vakit zarfında iştahınız azalacaktır.

Primer biliyer siroz

Semptom ve bulguları aşağıdaki gibidir:
Sarılık
• Ekskoriasyonlu kaşıntı
• Hepatosplenomegali
• Malabsorbsiyon (kilo kaybı, osteomalazi, osteoporoz)
• Ksantelezma ve olası ksantoma
• Karaciğer yetmezliğinin diğer komplikasyonları.
Yapılacak testler:
Kan: Karaciğer fonksiyon testleri kolestazisi gös­terir (alkalen fosfataz, kolesterol ve safra asitleri art­mıştır); antimitokondirial antikorların gösterilmesi • Sirozla uyumlu histolojiyi gösteren karaciğer biyop­sisi
• ERCP açık ve dilate olmamış safra ağacını gösterir (sirozun obstriktif nedenlerini ekarte ettirir)

Yaklaşım-Spesifik tedavisi yoktur.ilaçlarla tedavi yeterli değildir ve karaciğer transplantasyonu genel­likle gereklidir.

KIRMIZI TURP KÖKÜ

R. sativus L. var. radicula türünün taze köküdür. Bu varyetenin kökleri fındık veya ceviz büyüklüğünde olup parlak kırmızı renklidir. Hardal esansı ve vitamin C taşımaktadır. 

Kuvvet verici, iştah açıcı, idrar arttırıcı ve balgam söktürücü etkilere sahiptir. Taze olarak kullanılır.

Diğer isimler: Fındık turpu.