BESBAYE

Polypodium vulgare L. (Polypodiaceae) türünün kurutulmuş kok ve rizomlarıdır. Bu tür kayalar ve duvarlar üzerinde yaşayan, çiçeksiz ve otsu bir bitkidir. Yapraklar derimsi ve 20-40 lobludur. Kuzey Anadolu bölgesi dağlarının orman altlarında bulunur.

Toprak altı kısmı saponin, uçucu yağ ve tanen

taşımaktadır.

Müshil, safra söktürücü, balgam çıkartıcı ve kurt düşürücü etkilere sahiptir. Köklerden hazırlanan dekoksiyon (%2-5), bal ile tadlandrnlarak, günde bir bardak içilir.

Diğer isimler: Basfayic, Besfayic, Bespaye (Farsça Bas payak: çok ayaklı, kelimesinden gelir), Kaya eğreltisi,

Atropa alkaloitler ile zehirlenmeler – Şişli Çocuk Hast. Tıp Bült. 8: 183 (1974).

Baytop, T. ve ark. : Türkiye’de zehirli bitkiler, bitki zehirlenmeleri ve tedavi yöntemleri 51, İstanbul (1989).

Bay top, A.: Anadolunun yabani solanaseleri – Ecz. Bült. 3: 136 (1961)

Antikor aracılı kırmızı küre yıkımı

Örneğin, eğer vericinin kan grubu A ise (Yani hücrelerde A antijeni var) ve alıcının kan grubu O ise (hücreler A ve B antijeni içermez ancak plazmada anti-A ve anti-B antikorları bulunur), alıcının anti-A antikorları vericinin kırmızı kürelerinin aglütinas-yonuna ve hemolizine neden olur.

Klinik ve patolojik etkiler:
• yoğun damariçi hemoliz, kollaps, hipotansiyon ve bel ağrısına neden olur.
• Hemoglobinüri sıktır ve böbrek yetmezliği gelişe­bilir.
• Dissemine intravasküler koagülasyon eritrosit parçalanmasına bağlı olarak tetiklenebilir.

Birkaç mililitrelik uygunsuz kırmızı küre bu etkilere neden olabilir.
Rhesus sisteminin uygunsuzluğuyla gelişen transfüzyona bağlı hemoliz, rhesus sistemi antikorları kompieman bağlamadıkları için daha hafif meydana gelir.

Hiperöstrojenik olmayan tümörler

Makroskopik olarak:
• Küçük tümörler: endometriumda diffüz, solid alan­lar ya da polipoid lezyonlar şeklinde olmaktadır.
• Büyük tümörler: Endometrial kaviteyi dolduran ve genişleten yumuşak, beyaz ve gevrek doku varlığı mevcuttur.

Mikroskopik olarak:

• Hiperöstrojenik tümörler: hiperplastik atipik endo­metrial glandüler dokudan ibaret iyi diferansiye en­dometrioid adenokarsinomlardır. Tanı sırasında genellikle sadece yüzeyel myometrium invazyonu mevcuttur.
• Hiperöstrojenik olmayan tümörler: tipik olarak, derin myometrial invazyonun mevcut olduğu, kötü diferansiye tümörlerdir. Seröz papiller ve şeffaf hücreli nitelikte malignitelerdir.
Postmenopozal kanama, kanlı vajinal akıntı ve irregüler kanama şeklinde karşımıza çıkabilirler.
Yayılım esas olarak lokal invazyonla (tüpler, över­ler, mesane ve rektuma) olmaktadır.
Eğer venöz ve lenfatik invazyon olur ise, vajen ve paraaortik nodların tutulumu olabilmektedir. Papiller seröz karsinomlar ve clear celi karsinomlar hariç geniş hematojen yayılım sık izlenmemektedir.
Myometriuma invazyon, prognoz ile yakın ilişki gösterir,invazyon derinliği az olanlar, derin olanlara göre daha iyi prognozludurlar.
Uterus karsinomunun evreye bağlı prognozu gös­terilmiştir.

Çocuklarda Metabolik bozukluklar

Yenidoğan beyin hücreleri enerji kaynağı olarak giükozun yamsıra ketonları da kullana­bilir. Diyabetli anne çocuklarında bir taraftan hipoglisemi, diğer taraftan lipoliz ve dolayısı ile keton oluşumu da eksik olduğundan nörolojik zarar olasılığı yüksektir. Bu çocuklarda doğumu izleyen ilk 2 saatte 30 dakikalık, daha sonra 2 4

Saatlik aralarla kan şekeri düzeyi kontrol edilme­li ve şeker düzeyi 40 mg/dl altında ise % 10 luk glükoz perfüzyonu başlatılmalıdır. Hiperinsüli nemi durumunun devamına yol açmamak için kan şekeri 50 60 mg/dl arasında tutulmaya çalı­şılmalı, kan şekerinin hiperglisemik düzeylere çıkmamasına dikkat edilmelidir.

Helmint Nedir? Helmint Çeşitleri ve Tedavi Şekilleri

Helmintler barsak boşluğunda veya vücut dokularında yerleşen metazoerlerdir. Bazan belirti vermezler, bazan da türlü semptomlar meydana getirirler, Helmintlerin oluşturdukları hastalıklara Helmintiaz denir. Helmintler 3 gruptur: Nematodlar (yuvarlak kurtlar), sestodlar (şeritler) ve trematodlar (yassı kurtlar).

Nematodlar: Ankylostoma duodenale, Necator americanua, Ascaris lumbricoides, Oxyuris vermicularis, Strongyloides stercoralis, Trichuris trichiura, Trichinella spiralis, Wuchereria bancrofti, Dracunculus medinensis v.s.

Sestodlar: Taenia saginata ve solium, Diphyllobothrium latum, Hymenolepsis nana, Cysticercus cellulosae, Echinococcus granulosis ve multilocularis.

Trematodlar: Fasciolopsis buski, Schistosoma haematobium, mansoni ve japonicum, Fasciola hepatica, Clonorchis sinensis, Paragonimus westermani.

helmintlerANKİLOSTOMİASİS VE NEKATORİASİS

Ankilostoma duodenale ve Nekator amerikanus ile meydana gelen hastalığa ankilostomiyazis denmektedir. Hafif enfeksiyonlar çoğunlukla asempto-matiktir, fakat ağır enfestasyonlarda anemi, asteni, çarpıntı, efor dispnesi, zayıflama ve gelişim gecikmesi görülebilir.

Tedavi
Tiabendazol (Mintezol): Dozaj: Kg. başına 50 mg.lık dozun yarısı akşam, diğer yarısı ertesi sabah verilir. Erişkinlerde günlük doz 3 tablete kadar artırılabilir. Çiğnenerek alınır.
Mebendazol (Vermox, Vermazol, Versid): 3 gün süreyle sabah akşam birer tablet verilir ve 1 ay sonra tetrarlanır.
Levamizol (Ketrax draje): Dozaj; 15 yaşından büyük çocuklara ve erişkinlere bir defada 3 draje verilir.
Pyrantel pamoat (Combantrin, Pirantrin, Pirantel, Kontil): Dozaj: Oksi-yuriaziste olduğu gibi.

ASKARİDOZİS

Askaris lumbrikoides genellikle semptom vermeden barsaklarda yaşar. Bazan gastrointestinal ve allerjik belirtiler meydana getirebilir. Çocuklarda diyare ve intestinal kolik yapar. Ağır enfeksiyonlarda larvaların akciğerlerde yaptığı lezyon Löffler sendromu olarak bilinir. Akciğerde gelip geçici bir infiltrasyon olup ateş, hemoptizi, eozinofili meydana getirir. Bazan da birçok askaris barsak boşluğunda yumak haline gelerek ileus’a yol açabilir. Parazit apendiks, safra kanalı, divertikül gibi bir kanala girebilir ve iltihap yapabilir.

Tedavi
Tiabendazol (Mintezol): Kg. başına 50 mg.lık dozun yarısı akşam, diğer yarısı ertesi sabah verilir. Erişkinlerde günlük doz 3 tablete kadar artırılabilir. Çiğnenerek alınır.

Levamizol (Ketrax Draje): 15 yaşından büyük çocuklara ve erişkinlere bir defada 3 draje verilir.
Piperazin (Askaripar şurup, Helmicide şurup, Helmipar, Hexapar, Pipe-zol, Siropar, Razinol, Vermisit şurup): 1 tablette 300 mg., şurubun bir ölçeğinde 250 mg. piperazin bulunur. Dozaj: 3 yaşına kadar olan çocuklara günde 3 defa birer tablet veya ölçek, 6 yaşına kadar olan çocuklara sabah 2, öğle 1, akşam 2 tablet veya ölçek, 6 yaşından büyük çocuklara ve erişkinlere sabah 3, öğle 2, akşam 4 tablet (veya ölçek) verilir. Tedavi aralıksız 5-7 gün sürdürülür.
Mebendazol (Vermox, Vermazol, Versid): 100 mg. etkili madde içeren tabletler halindedir. Dozaj: Bir defada tek tablet yemek arasında az miktarda su ile veya çiğnenerek alınır. 1 ay sonra ayni dozun tekrar alınması öğütlenir.
Pirantel pamoat (Combantrin, Kontu, Pirantel, Pirantrin): 10 mg/kg olmak üzere tek doz halinde verilir.