Kedi Tırmığı Hastalığı (Felinasis-Lenfaretikülosis)

Klinik bulgular

Hastaların yarısında kedinin tırmaladığı yerde bir primer lezyon oluşur. Bu lezyon bir papül veya püstüldür. El veya kolda (% 50), baş veya bacakta (% 30), gövde veya boyunda (% 90) oluşur. % 10 vakada lezyon konjunktivada olabilir. Bu lezyondan 10-30 gün sonra hafif hal­sizlik ve baş ağrısı ile birlikte lezyona yakın bölgede lenfadenopati gelişir. En sık olarak ak-siller ve epitroklear lenf bezlerinde büyüme gö­rülür. İyileşmekte olan primer lezyonda kızar­ma ve ödem ile yeniden bir alevlenme gözlenir. % 10 vakada lezyon birden fazla bölgede görü­lür. Adcnopatinin görüldüğü lenf bezleri ağrılı, sert veya yumuşak kıvamda olabilir. Çapları 1 ile 6 cm arasındadır. % 25 oranında süpürasyon gözlenir. Lenfadenopati genellikle 2 ay sürer. İyileşme süresi 2 hafta ile 8 ay arasında değişebi­lir.

Atipik vakalarda belirtilen tek taraflı preauriküler lenf bezi büyümesi (Perinaud’un oküloglandûler ateş sendromu), parotit, eritema nodosum, trombositopenik purpura ve ensefalit şeklinde olabilir.

Laboratuar bulguları

Deri testi antijenleri, kedi tırmığı hastalığı tanısı konulmuş kişilerin lenf bezlerinden aspire edilen cerahatten elde edilir. Antijen intradermal olarak 0.1 mi deri içine uygulanır. 48 ve­ya 72 saat sonra 5 mm çapında veya daha bü­yük bir endürasyon veya eritem pozitif olarak kabul edilir. Test, etken ile teması gösterir. Has­talığı kanıtlamaz.

Lenf bezi biyopsisinde, lenf bezinin merke­zinde asidofilik nekroz ile çevresinde epiteloid hücre odakları ve Langhans tipi dev hücreler görülür. Kültürde mikroorganizma üremez.

‘Sedîmentasyon hızı genellikle artmıştır.

Ayırıcı tanı

Öyküde kedi tırmalaması veya yukarıda be­lirtilmiş diğer elementlerin varlığı, büyümüş lenf bezinden steril bir cerahat elde edilmesi, deri testinin pozitif olması ve lenf bezinde histopatolojik değişikliklerin bulunması ile tanıya varılır. Piyojen infeksiyonlar, mantar infeksiyonları, tüberküloz ve mikobakteriyel infeksi­yonlar, lenfoma, sarkoidoz, bruselloz, tularemi ile ayırıcı tanı yapılmalıdır.

Tedavi gerekmez Aşılanma   programı    baş­latılır.

Aşılama programı başla­tılır. Hayvan 5 gün sürey­le sağlıklı kalırsa tedavi kesilir.

Mukozada yalama izi veya önemli ısırıklar (birden çok veya yüzde, baş veya bo­yunda)

a.   Bu gözlem süresi, yalnızca köpekler ve kediler için geçerlidir. Kuduz olduğundan şüpheni-
len diğer ev hayvanları ve vahşi hayvanlar öldürülmeli ve fluoresan antikor tekniği kulla­
nılarak incelenmelidir.

b.   Endemik bölgelerde, hayvanın beyni üzerinde yapılan laboratuar incelemesi ile negatif ol­
dukları kanıtlanmadıkça bütün hayvan ısırıklarının şüpheli vaka olarak değerlendirilme­
si gerekir.

c.   Herhangi bir kişiyi ısırmış olan bir köpek veya kedide 10 günlük gözlem süresinde ilk kuduz
belirtileri görülmeye başlar başlamaz aşı tedavisine başlanır. Belirti gösteren hayvanın der­
hal öldürülmesi ve fluoresan antikor tekniği ile incelenmesi gerekir.

d.   Genelde, kemirici hayvanlar, tavşanlar ve yabani tavşanlar ile temas hemen hiç veya nadi­
ren spesifik bir kuduz tedavisi gerektirir.

Tedavi

Hastalık selim seyirlidir ve 4-8 hafta sonra spontan iyileşme görülür. Ağrı için analjezik ve­rilebilir. Süpürasyon olduğu zaman lokal anestezi altında lenf bezinin drenajı ağrıyı hafifle­tir. Basıya bağlı periferik nörit görüldüğü ve kronik adenit geliştiği zaman lenf bezinin çıka­rılması uygundur.

Çocuklarda Epidemik Tifüs (Bit Tifüsü)

Klinik bulgular

Kuluçka dönemi 8-14 gündür. Bazı vakalar­da halsizlik, öksürük, bulantı, nezle, baş ağrısı ve göğüs ağrısı gibi prodromal belirtiler gözle­nir. Genellikle hastalık ani ateş yükselmesi ve titreme ile başlar. Baş ağrısı, bulantı, kusma, gastrointestinal semptomlar, öksürük, delirium ve şiddetli kas ağrıları görülebilir. Konjunktivit, splenomegali (1/3 vakada), göğüs ağrısı ve hipotansiyon da gözlenebilir. Döküntü hastalı­ğın 3-8 inci günleri arasında başlar. Döküntü pembe makülopapüler görünümdedir, gövdede başlayıp ekstremitelere yayılır ve bazen hemo-rajik olur. Yüz, saçlı deri, ayak tabanı ve avuç içlerinde görülmez.

Laboratuar bulguları

İlk haftada lökopeni, ikinci haftada lökositoz olur. Proteinüri sıktır. Nadiren hematüri gö­rülür. Riketsiya izole edilebilirse de kesin tanı ikinci haftadan sonra proteus OX-19 a karşı aglütininlerin ortaya çıkması ve spesifik kompleman bağlayıcı antikor titresinin yükselmesi ile konur.

Prognoz

Çocuklarda prognoz erişkinlere kıyasla da­ha iyidir. Hastalık 2-3 hafta sürer, nekahat dö­nemi uzayabilir. Erişkinde BriU-Zinsser hastalığı denilen tekrarlayan formalar görülebilir. Te­davi edilmeyen vakalarda ölüm oranı % 2-40 arasında değişir.

Tedavi

Kloramfenikol 50-100 mg/kg/gün (maks. 2-3 g) veya tetrasiklin 20 mg/kg/gün (mak. 1-2 g) kullanılır. Her iki ilâca .hastanın ateşi düş­tükten 2 gün sonraya kadar devam edilir. Ayrı­ca bitlerin yok edilmesi gerekir.