Fibromiyalji

SEMPTOMLAR
Fibromiyaljinin en yaygın sendromları; vücutta belirli noktalarda hassaslık, kas ağnsı, kırıklık ve uyku bozukluğudur. Ayrıca; baş ağrıları, tahrişli bağırsak sendromu (temporomandibular eklem bozukluğu, premenstaıel sendrom (adet öncesi sendromu) göğüs ağrısı ve depresyon görülebilir. Bu semptomlar artıp azalabilirler ve genellikle stres, hastalık ve ani hava değişiklikleri bu semptomları azdırırken; dinlenmeyle hafiflerler. Fibromiyaljinin, kronik yorgunluk sendromu ile ortak birçok semptomu bulunur.

TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Tedavi, aşağıdakilerden birini ya da aşağıdakilerin tamamım içerebilir:

■ Kas güçlendirme Fibromiyaljinin tedavi edilmesinde, iyi seçilmiş bir aerobik egzersiz programı belki de en önemli faktördür. Kas elastikiyetinin artması ve kalbin kuvvetlendirilmesi için yüzme ve bisiklete binme gibi düşük tempolu egzersizler önerilir; esneme (stretehing) egzersizleri, sertliği azaltmaya yardımcı olabilir.

■ Ağrının hafifletilmesi Parasetamol gibi düşük dozda ağrı kesiciler ile aspirin ve ibuprofen

gibi steroid yapıda olmayan iltihap önleyici (antienflamatuar) ilaçlar ağrıyı ve sertliği hafifletebilir. Diğer seçenekler; biyolojik geri bildirim (biofeedback) hipnoz ve davranış modifikasyonunu (değiştirmeyi) kapsar.

uzulenkadin

■ Uyku düzenleyici ilaçlar
Özellikle heterosiklik antidepresanlar gibi uyku kalitesini arttırıcı ilaçlar sadece yatarken ve küçük dozlarda alındığında çok yardımcı olabilir. Kas gevşeticiler de kas gerginliğini azaltmaya yardımcı olabilir. Eğer fibromiyljinize belirgin bir depresyon eşlik ediyorsa, daha güçlü dozlardaki antidepresan ilaçlar yardımcı olabilir.

Motor Fonksiyon Bozuklukları ile İlişkili Lezyonlar

Akalazya özofagusun musküler kontraksiyonu ile aşağı ucundaki relaksasyonun koordine olmadığı durumdur, lokmaların retansiyonuna neden olur. Her yaşta görülebilir ama daha çok orta yaşlılarda görülür. Nedeni tam bilinmemekle birlikte kas pleksusundaki ganglion hücrelerinin sayısında azalma olduğu uzun seyirli vakalarda gösterilmiştir.

Şaşılık

Strabizm genellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda görülür. Hayatın ilk birkaç ayında bebekler odaklanmayı öğrenirler ve göz kayması bu dönemde oluşur. Bebeklerin çoğunda, 6 aylıkken bu durum geçer.
Eğer geçmezse, tıbbi tedaviler, görme kaybına karşı korumak için esastır.

Ergenlik çağındakilerde, strabizm genellikle beyni etkileyen bir rahatsızlığın, felç gibi, sonucu olarak ortaya çıkar; göz kasla­rını kontrol eden sinirler ya da göz kaslarının kendisinde olaşan rahatsızlıklar sebepler arasın­dadır. Strabizm, şeker hastalığı, multipl skleroz veya tiroid bezlerindeki düzensizlikler sonucunda da oluşabilir.

sasilik

Semptomlar

Erişkinlerde, strabizmin ana sebebi çift görme ve diğer gözle uyumlu bir şekilde hareket etmeyen gözdür.

Hizasızlık farklı şekiller alabilir: Bir göz doğrudan karşıya bakarken diğeri içe doğru dönebilir (ezotropi); dışa doğru dönebilir (ekzotropi), aşağı veya yukarı doğru dönebilir (dikey strabizm).

Uyum eksikliği bazen aralıklı bazen de sürekli olur. Parlak güneş ışığında şaşılık veya gözleri hizalamak için başı yana yatırmak ta sık karşılaşılan durumlardandır. Hatalı derin algılamalar çok sık yaşanır.

Tedavi Seçenekleri

Çocuklar, bebekliklerinden itibaren ve okul öncesi yıllarda, olası bir göz sorununu belirlemek üzere ve özellikle şaşılık için yakından takip edilmelidirler. Çocuğun görme yeteneği veya göz kaslarının hizala-masıyla ilgili bir sorun varsa, göz doktoruna götürülmelidir. Erken tedavi, normal görme için en fazla şansı verir.

Strabizm, 6 aydan sonra devam ederse, beyin çift görmeye tepki verir ve zayıf gözden gelen sinyal­leri yok sayar. Bu durum daha da uzarsa, strabizm ilerde ameliyatla düzelse bile, beyin zayıf gözden gelen sinyalleri tanıma yeteneğini tamamen kaybeder.

10 yaşın altındaki bir çocuk zayıf olan gözünü kullanmaya alışmalıdır, bunun için birçok yaklaşım vardır: Bir göz bandı ile normal gözden daha fazla yorula­bilir; geçici olarak, normal gözü bulanıklaştırmak için göz damlaları kullanılabilir; belli göz kaslarını güçlendirmek için özel egzersizler yapılabilir; ve/veya zayıf göz için gözlükler kullanılabilir. Çocuğun, zayıf olan gözünü kullanması için zorlanması, göz ve beyin arasın­daki bağlantıyı güçlendirir ve görmeyi geliştirir.

TIBBİ SİGORTA

Tıbbi hataların sigorta edilmesinin zorluğundan kaynaklanan sigorta krizi, tıbbi mesuliyet sigortasının kârlılığının azalması sebebiyle ortaya çıkmıştır. Çünkü sigorta şirketleri bu konuya yaptıkları yatırımlardan zarar etmişlerdir. Ayrıca, ilk sigortanın mükerrer olarak sigorta edilmesindeki büyük masraf artışları, hata davalarının sayısının tahmin edilebilir bir durumda olmayışı ve sigortalama işlemine en küçük çaplı doktordan başlanması esası gibi hususlar, sigorta şirketlerinin başka alanlardaki kârlarını hızla eritmiştir. Bu problemi çözmek için ileri sürülen çaralerin bazıları ülke çapında uygulama alanı bulmuştur.

Evvela, yapılan sigorta tipinde “oluşma” kavramından “yapılan beyan” kavramına bir geçiş oldu. Oluşma poliçesi kısaca, olayın vukua geldiği yıldaki iddialar için temel oluşturan olayları kapsar. Halbuki yapılan beyan poliçesi ise, şikayet konusu olan olayın ne zaman oluştuğuna bakmaksızın, sadece sigortacıya belli bir beyanın yapıldığı seneyi kapsar. Oluşma poliçesinden yapılan beyan poliçesine geçişin pratik neticesi şudur; doktor, ancak aralık vermeksizin her sene sigortayı ödemeye devam ederse sigorta emniyetine haiz olur. Bu yüzden, yapılan beyan poliçesinde doktorla sigortacının imzaladığı akit, doktorun sigorta kapsamının yan neticelerini satın almasına dair bir müsaadeyi de ihtiva etmelidir. Diğer bir ifade ile, doktorun emekli olmasından sonraki senelerde veya doğrudan hastayla ilgili bir uygulamadan doğrudan hastaya yönelik olmayan bir uygulamaya geçtiği dönemlerde de doğabilecek olan mesuliyetleri sigorta kapsamına alınmalıdır. Ayrıca, yapılan beyan poliçesinde bir beyanın “takdimi” hususu da iyice belirgin olarak tanımlanmalıdır. Çünkü bazı akitler takdimin doktor tarafından (davacı veya avukat) yapılmasına müsaade eder. Ayrıca, sigorta kapsamından hariç tutulan hususlara da (bazı poliçeler yüksek bir riske sahip olan ameliyatları kapsamayabilirler) özel önem verilmelidir.

Tıbbi mesuliyet sigortasının amaçları, bir davayı savunmak için yapılan masrafların alınması (genellikle 15.000 dolar) ve aleyhte hükümlerin ödenmesidir. Sigorta yaptırmaksızın meslek hayatına devam eden bir doktor, bu masrafların potansiyel tesirlerini göz önüne almalıdır. “Çok zor elde edilen hakim kararma tabi değil” statüsünün elde edilmesi (yani dava tehdidinden evvel mal veya para varlığının başka bir şahsa geri çevrilemez bir şekilde aktarılması), sadece hakim hükmüne karşı ödeme yapılmaması imkanını temin eder. Mahkeme masraflarından da kaçınmanın tek yolu “verilecek hükme” teslim olmaktır. Bu sebeple sigortasız olarak meslek hayatına devam edilmesinin tehlikeleri, sigorta masraflarını daha cazip hale getirmektedir.

1970 yılllarının ortalarında ABD’de gözlenen tıbbi mesuliyet sigorta krizini takibeden dönemlerde, kayıtlara geçen tıbbi hata davalarının sayısı 1976-1978 yılları arasında dengeli bir duruma geçti. Fakat, 1979’da kayıtlara geçen vaka sayısında tekrar artış oldu ve bu artış düzenli olarak devam etmektedir. Bu artışın en büyük sebebi, sahibi doktorlar olan sigorta şirketlerinin sayısının artmasıdır. Sigorta şirketi bulamamak gibi bir durum söz konusu değildir. Esas problem, sigortayı yürütebilme problemi olup gün geçtikçe de kötüye gitmektedir. Dava sayılarının artmaması ve uzun dönemde ek sigorta kapsamlarının çıkıp çıkmayacağındaki belirsizlik dolayısıyla mesuliyet sigortasının masraflarının yüksek olması, yeni diploma almış doktorların yüksek riskli ameliyatlar ihtiva eden uzmanlık dallarına yönelmesini fiilen engelleyebilir. Bazı bölgelerde bu meseleye iyi bir çözüm bulunmuştur; belirli bir miktarı aşan (mesela 250.000 dolar) tazminatları kapsayan ve eyaletlerce yürütülen mükerrer sigorta kuruluşları.

Diğer çözüm, eyaletçe idare edilen ve doktorlarca desteklenen hasta tazmin fonları kurulması ve mahkemelerce verilen tazminatların kanunla belirlenen belli bir sınırın yukarısının bu fonlarca ödenmesidir.

Boyun Tutulması

Parasetamol ya da aspirin gibi steroid yapıda olmayan iltihap önleyici (antienflamatuar) ilaçlan da kapsayan reçete ile satılmayan ilaçlar, ağrı ve iltihaplanmayı hafifletmeye yardımcı olabilir. İltihaplanmayı azaltmak için ilk 2 gün boynunuza günde dört defa 15 dakika boyunca soğuk kompresler uygulayınız; sonra kas spazmlarım rahatlatmak için aynı düzende sıcak (sıcak su şişesi ya da ısıtma pedi şeklinde) uygulayınız. Uzanarak ya da boynunuza ve üst sırt kaslarınıza masaj yaptırarak başınızı dinlendiriniz.

boyuntutulmasi

Ağnnız 3 günden fazla devam ederse, doktorunuza danışınız. Doktorunuz, ağrıyı hafifletmek için yumuşak bir boyunluk takma¬nızı ve başımzı hareket etmekten sakınmanızı önerebilir. Ancak, boyunluğu her seferinde sadece birkaç saat takmaya dikkat etmelisiniz. Bazı doktorlar kas gevşetici ilaçlar da reçete edebilirler.