Kalın bağırsağın glandüler epitelinden köken alan premalign tümörlerdir. Yaşlı populasyonda sıktır. Bunlar 60 yaş üzerindeki hastaların %50’sinde mevcuttur. Erkekler kadınlardan daha fazla etkilenir (2:1).
Etiyolojisi muhtemelen multifaktöryeldir. Genetik ve çevresel faktörlerin (diet) etkisi fazladır.
Adenomaların üç tipi vardır:
• Tübüler: Yuvarlak lezyonlardır (0.5-2 cm büyüklüğünde) sıklıkla pediküllüdür (normal mukazaya sahip sapı vadır) mikroskopik olarak tübül yapmış glandüler yapılar oluştururlar.
• Villöz: “eğrelti otu” benzeri lezyonlardır, yaklaşık 0.6 cm kalınlığındadır. Mukozanın büyük bir kısmını tamamen kaplarlar. Yaklaşık 1-5 cm çapındadırlar. Mikroskopik olarak parmak şeklindeki epitelial çıkıntılardan oluşurlar.
• Tübülovillöz: Kabarık lezyonlardır (1-4 cm büyüklüğünde) pediküllüdür fakat tübül şeklindeki giandlar ve parmak şeklindeki epitelial çıkıntıların karışımından oluşur.
Her üç tipte de epitelde displastik değişiklikler görülür ve bunlar sübjektif olarak hafif, orta ve ağır olarak gradelendirilir.