Basit kömür işçisi pnömokonyozu (maküler CWP) Bu durum alttaki patolojik değişikliklere rağmen klinik olarak respiratuar fonksiyonda önemli bir bozuklukla gitmez:

• Akciğerlerde küçük makûller içinde ve lenf nodlarında toz dolu makrofaj kümeleri vardır. Lenf nodları büyümüş ve serttirler, pigment dolu makrofaj ve fibrosis içerirler. Makûller 2-5 mm çaplıdır ve en sık olarak üst loblar, subplevral ve peribronşial alanda yer alırlar.
• önemli derecede skarlaşma yok
• göğüs röntgeninde akciğer alanlarında küçük nodüllerin görülmesiyle tanı konabilir
• otopside nodüller ele gelmez ve 10 mm’yi geçmez.

Komplike pamuk işçileri pnömokonyozu (noduler CWP)

Bu basit CWP’ye benzer ancak lezyonlar nodülerdir ve bir miktar skarlaşma vardır. Komşu alanlar amfizem bulguları gösterir ve otopside nodüller genelde ele gelir.

Taş ocaklarında çalışanlarda ve duvar işçiliği, dökümcülük, çömlekçilik gibi mesleklerle ilişkilidir

Patogenez silikatlar makrofajlara toksiktir ve nodul formasyonuyla giden inflamasyon ve fibrosis precipite eden sitokin oluşumunu stimüle eder.
• kısa dönemli ağır maruziyet pulmoner ödem ve alveoler eksüdasyonla giden akut silikozu oluştu­rur.
• uzun süreli maruziyet akciğerlerde kollajenden oluşan multipl fibröz nodüllerin oluşumuna neden olur. Nodüller büyür ve akciğer dokusunda yaygın hasara neden olur. Histolojik olarak, nodüllerin için­deki silika partikülleri polarize ışık kullanarak göste­rilebilir.
Tüberküloz silikozisin sık görülen bir komplikasyonudur (silika tüberküloz). Bunun makrofajlarda akümüle olan silikadan dolayı lokal defansın bozul­masına bağlı olduğu düşünülmektedir.

Tip II pnömositlerde hiperplaziyle beraber interstisiyel fibrosis vardır, balpeteği akciğerine ilerleyebilir. Yavaş başlangıçlı dispne ve taşikardiyle gelir ve genellikle 5 yılda solunum yetmezliğine ilerler.