Semptomların başlangıcı, sedimentasyon hızı artışı, anemi, serum kalsiyumunun 14mg/dl den fazla olması osteitis fibrosa , cystica olmaksızın serum alkalen fosfataz aktivitesinin artması ektopik hiperparatiroidizmi düşündürür; nefrolitiazis veya peptik ülser hikayesi ile birlikte olan orta derecede hiperkalsemi primer hiperparatiroidizmi düşündürür.

Süt alkali sendromunda süt ürünlerinin aşırı alımı, kalsiyum içeren antiasitler ve soda alımını hikayesi genellikle vardır. Hastalar bu alışkanlıklarını bıraktıktan sonra normokalsemik hale gelirler. Süt alkali sendromlu hastalarda genellikle renal yetmezlik vardır ve idrar asitden ziyade alkalidir, ve idrar kalsiyum konsantrasyonu düşüktür. Hiperparatiroidizmde ülser insidansı yüksektir. Milkalkali sendromu hiperparatiroidizmle birlikte bulunabilir.

Hipertiroidizm hiperkalsemi ve hiperkalsiurinin diğer bir nedenidir, hastayı doktora getiren hiperkalseminden ziyade tirotoksikoz bulguları ile ayrılır. Bazen apatik hipertiroidili yaşlı bir hasta hiperkalsemik olabilir, bundan dolayı tüm hiperkalsemik hastalarda tiroid fonksiyon testleri değerlendirilmelidir. Antitiroid ilaçlarla hipertiroidizmin tedavisinde serum kalsiyum 8 hafta içinde normale döner.

Thiazidler geçici olarak serum kalsiyum seviyesinde 1 mg/dL den daha az yükselmeye neden olabilirler. Primer hiperparatiroidi ve idiopatik juvenil osteoporoz bulunan hastalarda thiazidlerin serum kalsiyumunda daha fazla artışa neden olduğu yayınlandı. Bu hastalan değerlendirmenin en iyi yolu onlara nonthiazid antihipertansif ajan veya diüretik vererek serum PTH seviyesini ölçmektir. Hiperparatiroidizm bulunmayan hastalarda thiazidin neden olduğu hiperkalsemi serum PTH artışı ile birlikte değildir.

Hiperkalseminin diğer çeşitli nedenleri Paget hastalığı, immobilizasyon, adrenal yetersizliği, miksödem, disproteinemiler, bebeğin idiopatik hiperkalsemisi, vitamin A.intoksikasyonu, pankreatik kolera sendromu ve benign familial hipokalsiürik hiperkalsemidir.

Diğer testler (nadiren gerekir) kemik biyopsisi; idrar kalsiyum, C.AMP ve hidroksiprolin saptanması; kalsiyum infüzyon testleri ve radyoaktif kalsiyum turnover çalışmalarını içerir.

C.Muhtemel Hiperparatiroidizmli Normokalsemik Hastaya Yaklaşım: Böbrek yetmezliği, hipoalbuminemi, pankreatit, fosfat alımı hiperparatiroidizmde serum kalsiyum seviyesinin normal bulunmasına neden olabilir. Hiperparatiroidizmin bulunduğu durumlarda bu hastalıkların düzeltilmesi hiperkalsemiye neden olur. Tekrarlayan nefrolitiazis ve hiperkalsinüri bulunan hastalarda normokalsemik hiperparatiroidizm insidansı bilinmektedir. Çünkü serum kalsiyum konsantrasyonu dalgalanmalar gösterebilir, 3 ayrı durumdan daha fazla ölçülmelidir. Serum alındığı gün incelenmelidir. Çünkü kalsiyum seviyesi buzdolabında ve dondurma işlemi esnasında düşer. Serum iyonize kalsiyumunun saptanması da faydalıdır, serum total kalsiyum normal olan hastalarda iyonize kalsiyum artmış bulunabilir.

Eğer bir hastada PTH ve iyonize kalsiyum seviyesinde artma varsa normokalsemik hiperparatiroidi teşhisi konur. Hiperkalsiüri ve nef-rolitiazisin 3 ana neden vardır:

(1) gastrointestinal traktustan kalsiyum absorpsiyonunun artması,

(2) kalsiyumun böbrekten süzülmesinin artışı ve

(3) primer hiperparatiroidizm.

Fosfat kısıtlama testi normokalsemik hiperparatiroidi ile idiopatik hiperkalsiüriyi ayırmada faydalıdır. Hastaya 3 gün

(2) alüminyum hidroksi jel 60 mL, günde 4 kez verilir. Serum kalsiyumu normalin üzerine çıkarsa, bu hiperparatiroidizmi düşündürür.