Kanthium spinosum L. (Compositae) türünün yapraklarıdır. Bu tür 15-100 cm yükseklikte, gövdesi sarı dikenli, bir yıllık, otsu bir bitkidir. Yapraklar sapsız, parçalı, üst yüzde yeşil, alt yüzde beyaz renklidir. Meyva 10-15 mm uzunlukça, üzeri çengel biçiminde ve sarı renkli dikenler İle kaplıdır. Anadoluda çok yaygın bir bitkidir.

Yaprakları idrar arttırıcı, terletici ve yatıştırıcı etkilere sahiptir. Fethiye bölgesinde meyvaları ezilip kahve veya rakının içine konulur. Bu şekilde sarhoşluğu arttırdığı ileri sürülmektedir.

Flückigcr, F.-A. ve Hanbury, D.: Histoire des drogues d’origine vegetale 1: 194, Paris (1878).

Diğer isimler: Gayak odunu, Peygamber ağacı.

G. sancîum L. türünden elde edilen odun (Lig-num Sanctum)¹da Peygamberağacı odunu gibi kullanılır. Bu tür bilhassa Florida ve Bahama adalarında yetişmektedir. Odunu yukarıdaki türün odunundan daha açık renklidir (1).

Bazı eski kaynaklar Peygamberağacı odununa “Pelesenk odunu” demektedirler. Bu odunun kuru distîlasyonu sonucu elde edilen sıvı maddeye Pelesenk yağı (Oleum Guaiaci) ismi verilmektedir. Bu yağ-haricen romatizma ağrılarını dindirici olarak kullanılır.

Hakiki Pelesenk odunu (Lignum Dalbergiae) değişik Dalbergia türlerinin (Leguminosae) dal ve gövde odunudur. Bu türler Hindistan, Amerika ve Honduras’ta yetişmekte olan büyük ağaçlardır.

Pelesenk odunundan hazırlanan infusyonlar dahilen ağrı kesici ve antiseptik olarak, haricen ise romatizma ve siyatik ağrılarına karşı kullanılır.

Morumsu renkli ve çok sert olan bu odun halen bilhassa mobilya yapımında kullanıl maktadır.

Pelesenk veya Peleseng ismi eskiden “Belsem” (Balsamum)’ler için kullanılırdı.