KIRMIZ

Quercus coccifera L. (Kermes meşesi) (Fagace-ae) türünün dallan üzerinde yaşayan Coccus ilicis Fab. (Coccidae) isimli böcekten elde edilen bir boyar maddedir. Kermes meşesi kışın yapraklarını dökmeyen bir tür olup bütün Akdeniz bölgesi ülkelerinde yaygındır.

Kırmız elde etmek için, dişi böcekler kabuklu iken toplanır. Üzerlerine sirke dökülerek öldürülür ve güneşte kurutulur. Eskiden bilhassa İspanya ve Portekizde elde edilirdi.

Kırmız bezelye büyüklüğünde, parlak ve kırmızı renkli taneler halindedir.

Uzun zaman kumaş (bilhassa ipekli kumaşlar), gıda ve ilâçların kırmızı renge boyanmasında kullanılmıştır. Aynı rengi veren ve çok daha ucuz olan koşnil böceğinin ticarete çıkartılması ile önemini kaybetmiştir. Halen ticarette bulunmamaktadır.

Şekerciboyası (Phytolacca americana L.) bitkisinin kurutulmuş meyvalanmn bu drog yerine satıldığına rastlanmıştır.Kavanozun.ağzı sıkıca kapatılır ve bir ay kadar güneşte tutulur. Sonra tülbentten süzülür ve bir şişe içinde saklanır. Kırmız daima ilkbaharda hazırlanır. Halk arasında her derde deva olduğu söylenmekte ise de şüphesiz doğru değildir. Buna karşılık etkili bir uyarıcı ve terleticidir. Romatizma ağrılarına, soğuk algınlığına ve iktidarsızlığa kar^ı kullanılırdı. Alınacak miktar günde 1-2 fincandır.