Linum usiîatissimum L. (Linaceae) türünün olgun tohumlandım Bu tür 30-60 cm kadar yükseklikte, mavi çiçekli ve bir yıllık bir kültür bitkisidir. Memleketimizde tohum elde etmek için yetiştirilir.

Dış görünüş: 4-6 mm uzunlukta, yumurta biçiminde, yassı, parlak, Jcırmızımtırak esmer renkli, kokusuz ve yağlı lezzetli tohumlardır.

Bileşim: Müsilaj (% 10), sabit yağ (% 27-41) (2) ve bir glikozit olan linamarin taşımaktadır.

Etki ve kullanılış: Eski Mısırlılar zamanından beri tanınıp kullanılan bir drogdur. Dahilen mekanik müshil olarak tesir eder. Buna sebep keten tohumu müsilajmın su alarak barsakta şişmesidir. İnfusyon halinde, sindirim sistemi iltihapları ve tahrişlerine karşı, koruyucu olarak kullanılır. Haricen lapa halinde yumuşatıcı ve ağrı azaltıcı olarak etkilidir.

Kullanılış şekli: Dahilen müshil olarak, yemeklerden önce bir çorba kaşığı tohum tozu, bir bardak su ile alınır. Sindirim sistemi koruyucusu olarak infusyon (%’ 1-5) halinde kullanılır. Haricen kullanılan keten tohumu tozu kâfi miktar su ile lapa kıvamında pişirilir. Lapa sıcak iken, tülbeîıt arasında, ağrıyan yere sarılır. Öksürük kesmek için lapa göğüs üzerine konulur.

Satıcıların keten tohumu tozu yerine bazen keten tohumu küsbesi (köftün), verdiklerine rastlanmıştır. Küspe yağ miktarının çok düşük (% 1-7) olması ile hakiki keten tohumu tozundan kolaylıkla ayırt edilebilir (3). Küspe ile hazırlanan lapanın etkisi zayıftır.

Antiseptik bir çözeltiye (meselâ % 8 gümüş nitrat- çözeltisi) batırıldıktan sonra kurutulmuş olan keten tiftiği (charpie de lin) eskiden çıban ve

1  – Bois, D.: Les plantes alimentaires 2: 527, Paris (1928).

2 – Dell a Sudda, G.: Etudes sur les falsifications pharmaceutiques, II, Farine de graine de im – Gazette Medicale d’Orient 2:

yaraların tedavisinde pansuman malzemesi olarak nın terkibi dikkate alınarak yeniden incelenmelikullanılırdı.

Diğer isimler: Kirbâs tohumu, Siyelek, Zeyrek tohumu.