Homosistinemi Tipi

En sık rastlanan metiyonin metabolizması bozuklu­ğudur. Sistationin sentetaz enzimi eksikliği sonucu ho­mosistein sistationine dönüşemez. Sistationin sentetaz aktivitesi için de piridoksine (Be vitamini) gereksinim vardır. Enzim eksikliği otosomal resesif geçişlidir. Prevalans 1: 200,000 olarak tahmin edilmektedir.

Klinik olarak bebekler doğumda normaldir. Hastalık genellikle yaklaşık 3 yaşında oküler lensin sublüksasyonu geliştiğinde farkedilir. Ağır miyopati, astigmatizm, glokom, stafıloma, katarakt, retina ayrılması ve optik atrofi daha geç dönemde ortaya çıkan bulgulardır. İlerleyici mental gerilik sık bir bulgu olmakla birlikte bazı hastalarda normal zekâ da bildirilmiştir. Hastaların yaklaşık % 3 ünde konvülziyonlar olur. Homosistinürit hastaların görünümü Marfan sendromuna benzer. Uzun ekstremiteler, ince ve uzun bir vücut yapısı, araknodaktili vardır. Skolyoz, toraks deformiteleri, genu valgum, pes kavuş, yüksek damak sık görülür. Bu çocuklar ge­nellikle mavi gözlüdür. Elde palmar kızarıklık gözlenir. Gcneralize osteoporoz başlıca röntgen bulgusudur. Bü­yük ve küçük damarları ilgilendiren, özellikle beyinde oluşan tromboembolik olaylar sıktır ve her yaşta ge­lişebilir.

Tanı, vücut sıvılarında yüksek homosistin ve metiyonin düzeylerinin saptanması ile konulur. Taze id­rarda homosistin aranmalıdır. Bu bileşim stabil değildir, bekletilen idrada kaybolur. Plazmada sistin düşüktür ve­ya yoktur.

Yüksek doz vitamin B6 (200-1000 mg/24 saat) ile te­davi hızlı bir iyileşme sağlar. Yanıt alınmayan durum­larda folik asit eksikliği düşünülmeli ve 1-5 mg/gün fo­lik asit tedaviye eklenmelidir. Ayrıca bütün hastalara metiyonin alımının kısıtlanması ve şistinden zengin be­sinler önerilir. Vitamin Be tedavisine yanıt vermeyen hastalarda belain (trimetilglisin) tedavisi klinik düzelme sağlamaktadır. Belain, metil grup verici olarak rol oynar ve homosistini yeniden metiyonine metile eder, bu şekilde vücut sıvılarında homosistin düzeyleri azalır.

Diğer iki tip homosistinemîde, homosistinin metiyonine yeniden metilasyonunda rol oynayan enzimatik yolda defekt vardır. Bu hastalarda vücut sıvılarında me­tiyonin normal veya düşüktür. Tip I homosistinemîde gözlenen lens ektopisi ve iskelet anomalileri bu hasta­larda görülmez.

Homosistinemi Tip II

Vitamin B12 den metilkobalamin oluşumunda bir defekt sonucu gelişir. Metilkobalamin homosisteinin metiyonine yeniden metilizasyonunu katalize eden 5 etiltetrahidrofolat metil transferaz enziminin kofaktörüdür. Bu hastalarda ayrıca metümalonik asidemi de bulunur.

Homosistinemi Tip III

Homosistindcn metiyonin oluşumunda, metil grubu sağlayan 5-metil tetrahidrofolat’ın yapımında gerekli olan 5- İO metiltetrahidrofolat redüktazın yetersizliği sonucu gelişir. Enzimin tüm yokluğunda yenidoğanda apne nöbetleri ve miyoklonik konvülziyonlar görülür. Kısa sürede koma gelişir ve hasta kaybedilir. Enzimin kısmi eksikliği mental gerilik, konvülziyonlar, spastisite ve daha kronik bir gidiş gösterir. Folik asit, metiyo­nin ve vitamin B12 tedavisi ile bazı hastalarda çok iyi so­nuç alınmıştır.