Sibirya Ginsengi (Eutherococcus Sentkosus)

Etkileri:Uyum sağlatır, gerginlik giderici, bağışıklık toniği, bağışıklık güçlendirici (fagositoz), bağışıklığa yardımcı (B lenfositleri), pek çok hastalık yapıcı etkene karşı genel direnci arttırıcı, monoamin oksidaz engelleyicisi.

Etkiledikleri:Ben Sibirya ginsenginin herhangi bir etkinliğini tespit edemedim; bununla beraber, onun insanlarda pek çok hastalık yapıcı etkene karşı genel bağışıklığı arttırdığı gösterilmiştir.

ginseng

Sibirya Ginsengi Hakkında

Bu bitki, Çin’de binlerce yıldır kullanılıyor olmasına rağmen, yirminci yüz yılın sonunda Rusların üzerinde yaptıkları yoğun çalışmalar sonucunda dikkat çekmiştir. Pek çok klinik çalışma dikkat çekici bağışıklık arttırıcı etkisini ortaya çıkarmıştır. Bu bağışıklık sağlayıcı hücrelerde, özellikle T lenfositlerinde (yardımcı/uyarıcı, hücre öldürücü ve olgun öldürücü hücreler) önemli bir artışı içerir. Bitki deneyleri devamlı olarak insanların olumsuz şartlara direncini arttırdığını, zihni uyanıklığı arttırdığını ve performansı iyileştirdiğini göstermiştir. Bitkiyi düzenli olarak alanların, almayanlardan daha az hastalandıkları bildirilmektedir.

Genelde Sibirya Ginsengi tamamen zehirsizdir ve Ruslar 20 yıldır sıra dışı dozlarda kullananlardan bile hiçbir yan etki meydana gelmediğini bildirmektedirler. Diğer taraftan, Amerikan ve Asya ginsenginin her ikisinin de Nianımlannda pek çok kısıtlamalar vardır. Benim tecrübeme göre Sibrya ginsengi birikici sonuçlar üretmektedir.Ne kadar uzun kullanırsam o kadar iyi sonuçlar vermektedir. Başlangıçtan birkaç ay sonra bırakılmaktadır, ve en önemli sonuçlar 6 aylık bir kullanımdan sonra görülebilmektedir. Bu özellikle dermansız ve depresyonlu kişilerde doğrudur.

Sibirya ginsengi bağışıklığı baskılanmış, yorgun ve canlılık eksikliği olan ve çok sık hastalanan kimseler için özellikle kullanılmalıdır.Ekinakanın aksine, bir bağışıklık uyarıcısı değildir; daha çok bir bağışıklık geliştiricisidir ve bağışıklık sistemi işlevinin en üst seviyeye çıkarılmasına yardımcıdır. Bir monoamin oksidaz engelleyicisi olan sıklıkla bağışıklık sistemi yetmezliğinin eşlik ettiği bir durum olan depresyonda da faydalıdır.

Hazırlama ve Dozaj

Sibirya ginsengi tentür veya kapsül olarak kullanılır.
Çay:Günde 3 defaya kadar 90 ila 180 ml.
Tentür:Kuru bitki %60’lık alkol ile 1:5, günde 3 defaya kadar, 20 ila 60 damla.
Kapsül:Günde defa 2 çift katlı kapsül.

Yan Etkiler ve Kullanılmayacağı Durumlar

Bazı kişilerde geçici olarak kan basıncını arttırır; kan basıncı birkaç hafta içinde normale inme eğilimindedir,çok yüksek tansiyonlu kişilerde, özellikle, eğer gınseng meyan yüksek tansiyona neden olucu bir bitki ile birlikte verilmişse, dikkatli olunmalıdır. Çok aşırı kullanım hallerinde:Tansiyon ve uykusuzluk.

CEHRİ

Rhammıs peîiolaris Boiss. (Rhamnaceae) türünün yeşil İken toplanıp kurutulmuş meyvalandır. Bu tür 3 m kadar yükselebilen dikenli bir ağaççıktır. Kışın yapraklarını döker. Meyvalar 6-7 mm çapında, esmer yeşil renkli, tüysüz ve iç kısmı parlak san renkli taneler halindedir. Orta Anadolu bölgesinde yaygın olup eskiden bilhassa Ankara, Kayseri, Antep ve Maraş bölgelerinde yetiştirilirdi. Halen kültürü yapılmamakla beraber, eskiden kalmış kültür bakiyelerine, tarla kenarlarında sık olarak rastlanmaktadır.

Dış görünüş: 6-7 mm çapında, dış yüzü esmer yeşil, içi parlak sarı renkli, kokusuz ve lezzetsiz tanelerdir.

Bileşim: Sabit yağ, antrasen ve flavon türevleri taşımaktadır. Kayseri bölgesinde yetişen bitkilerin meyvalarında % 4 sabit yağ ve % 0.08-0.15 arasında serbest antrasen türevi bulunduğu saptanmıştır (2). En önemli flavon türevi ksantoramnin’dir.

Etki ve kullanılış: Meyvaları eskiden müshil olarak kullanılırdı. Halen bu şekilde kullanılışı terkedilmiştir. Taşıdığı san renkli boyar madde (ksantoramnin) nedeniyle eskiden beri kumaş (ipekli kumaşlar, yazma, yün) ve yağların boyanmasında kullanılmaktadır (3). Taşıdığı az miktarda antrasen türevi nedeniyle son yıllarda bazı Avrupa ülkelerinde gıda maddelerinin boyanmasında kullanılışı yasaklanmıştır.

Anadoluda iyi kaliteli Cehri Kayseri bölgesinde elde edilmektedir. İhracat bilhassa İzmir ve Samsun limanlarından Amerika, Fransa ve İngiltereye yapılırdı (4). On dokuzuncu yüzyılın ortalarında Anadoluda elde edilen Cehri miktarı yaklaşık 10.000 ton civarına erişiyordu (5.6). Bugün Anadoluda Cehri ekimi yapılmamaktadır. Sınırlı olan tüketim, eski kültür bakiyelerinden karşılanmaktadır.

Avrupada yetişen R. infectoriııs L. ile R. tincto-riııs Waldst. et,Kit. türlerinden elde edilen meyvalar da eskiden boyar madde olarak kullanılmıştır. Bugün ticarette yalnız Anadoludan elde edilen ürün bulunmaktadır.

Diğer isimler: Altııi ağ., A’lâcehri, Boyacıdikeni, Cehnİ. Cehre, Cehri.

Anadoluda 20’den fazla Rhammıs türü bulunmaktadır. Bunlardan bazılarının meyva ve kabukları tedavi alanında kullanılır. Genellikle müshil bir etkiye sahiptirler. Anadoluda yetişen türlerin ekserisi antrasen ve flavon türevleri yönünden incelenmemiştir.

Usnea (Usnea türleri)

Etkileri: Bakteri öldürücü, mantar öldürücü, bağışıklık uyarıcısı.

Etkiledikleri:Verem, Pneumonococcus türleri,Staphylococcus aureus, ennterococcus, Streptococcus türleri, Trichomonas, Candida türleri, değişik mantar soyları. Grampozitif bakterilere karşı genellikle etkilidir. Gramnegatif bakterilere karşı etkili olmadığı sanılmakla beraber, bir tüp çalışmasında Salmonella typhimurium’a karşı özgün olduğu bulunmuştur ve en az bir gazete haberinde Escherichia coli’ye karşı etkili olduğu bildirilmektedir.

Usnea Hakkında
Görünüşünden türetilmiş bir isim olan yaşlı adamın sakalı diye de yaygın olarak bilinen usnea bütün dünyada canlı veya ölü ağaçların üzerinde yetişir. Kuzey Amerika’da oldukça yaygındır ve bu yaygın mevcudiyeti ve güçlü bakteri öldürücü özellikleri dirençli bakterilerin tedavisinde önemli bir şifalı bitki yapar.

Usneanın boyutları küçük bir püskülden saçı andıran sarkan büyük kümelere kadar değişir. Küçük türlerde gri-yeşil ve sarkan büyük kümelerde hafif sarı-yeşil olabilir. Bu bitki birbirine geçmiş iki bitkiden oluşan simbiyotik bir bitkidir. İçte kalan bitki ıslatıldığında lastik bir bant gibi esneyen ince beyaz bir iplikçiktir. Dıştaki bitki şifalı bitkiye rengini verir ve içteki lastik benzeri bitkinin etrafında gelişir. Usneayı belirlemenin ayırıcı yöntemi onu ıslatmak ve esneyip esnemediğini görmek ve koptuğunda iç bitkinin ayırıcı beyaz ipliğini aramaktır. Bu iç bant güçlü bir bağışıklık uyarıcısıdır ve dış bitki kılıfı güçlü antibiyotik özellikler gösterir.

Genellikle gram-negatif bakterilere karşı etkisi olmayan usnea gram-pozitif bakterilere karşı güçlü antibiyotik etkinliğe sahiptir.20.000 ila 1:50.000’lik seyreltme oranlarında bile usneanın verem mikrobunun gelişimini tamamen durdurduğu görülmüştür,20.000lık seyreltme oranlarında Staphylococcus,Streptococcus ve Pneumonococcus organizmalarının gelişimini tamamen durdurmuştur. Aslında, bazı bakteri nesillerine karşı
penisilinden çok daha güçlü bir etki göstermiştir. Yirminci yüzyılın başlarında yapılan çalışmalar usnea yanında daha başka 52’den fazla likenin bakteri gelişimini engellediği gösterilmiştir.

Likenlerdeki bakterileri engelleyen birleşikler usnik asit,protoliçesterik asit, bazı orsinol türevleri ve pek çok (her zamanki gibi) belirlenememiş maddelerdir. Bunlardan bütün usnea türlerinde bulunan usnik asit en güçlüsüdür.

Usnea tüm dünyada geleneksel olarak deri enfeksiyonları, abseler, üst solunum yolları ve akciğer enfeksiyonları, vajinal enfeksiyonlar ve mantar enfeksiyonları için kullanılır.Sarımsak özsuyu veya güçlü sarımsak kaynatmasında ıslatılan liken, vücuttaki doku kaybına neden olan yaraların tedavisinin geleneksel yöntemlerinden biriydi.

Hazırlama ve Dozaj

Haricen tentür, yıkama veya toz olarak kullanılabilir. Dahilen çay, tentür, sprey veya şırınga olarak kullanılabilir.

Harici bakteriyel veya mantar hastalıkları: Toz olarak hastalık bölgesine gerekli sıklıkta bol bol serpin, impetigo hariç (derinin stafilakok veya streptokok enfeksiyonları) tentürü pamuk yardımı ile enfeksiyon bölgesine olduğu gibi veya % 50 seyreltilmiş olarak kullanın.

Dahili kullanımlar:
Tentür: % 50’lik alkol ile 1:5 oranında.

Çay: Hastalık önlemek veya bağışıklığı uyarmak için; 200 ml sıcak suya 1 çay kaşığı bitki, 20 dakika demleyin; günde 3 defaya kadar 60 ila 200 ml.
Akut durumlarda:Günde 1 lt’ye kadar.
Burun spreyi: Burun spreyi şişesinde suya 10 damla olarak;soğuk algınlığı ve grip için gerektikçe kullanın.
Vajinal Enfeksiyonlar İçin Şırınga: 500 ml suya 15 ml 3 gün boyunca kalkınca ve yatarken günde 2 defa şırınga için.

Usnea tentürü sıklıkla ağız ve boğaz örtücü zarları için tahriş edicidir; kullanılmadan önce bir bardak suda (veya uygun herhangi bir sıvı) seyredilmelidir.
Hayvan testlerinde, usneanın birleşenlerinden biri olan usnik aşırı yüksek dozlarının hayvanlar için zehirli olduğunu göstermiştir, insan kullanımında hiçbir zehirlilik hali bildirilmemiştir. Usnea ağır metalleri de tehlike yaratacak boyutlarda emer. Bu özelikle uzak kuzey boylamlarında problem yaratır. Genelde dahilen alınan usnea ağır metallerin tehlike yaratacağı miktarları sağlamaktan uzaktır. Bu tür problemlerden kaçınmak için, usneayı yollar, fabrikalar ve kirli alanlardan en az 100 mt uzak olan bölgelerden hasat edin.

Usnea’nın Alternatifleri

Herhangi bir usnea türü, örtücü zar sistemleri için İzlanda yosunu (Cetraria islandica), sarımsak.

Ekinaka

Ekinaka Hakkında

Ekinaka Üç Durumun Tedavisinde Eşsizdir:Normal dışı Papanicolaou (pap) hücre yayması (kadın-doğum hastalıklarında kullanılan bir inceleme yöntemi), streptokok tonsilliti ve soğuk algınlığı ve gribin çok erken başlangıç dönemleri. Diğer iki durumda fevkalade faydalıdır:Yanıklar, yaralar ve cilt enfeksiyonlarında harici uygulama olarak antibiyotik tozları ve ovma yağlarına katkı maddesi olarak; ve zehirli ısırma ve sokmalara karşı yıkama suyu olarak.

Normal Dışı Pap Hücre Yayması: Ekinaka üçüncü safha displazilerini (normal dışı hücre gelişimi) bile kolaylıkla düzeltir. Ekinaka normal dışı gelişim özellikleri gösteren hücrelerin üzerine doğrudan yerleştirildiğinde, tedavi inatçı ve devamlı olduğu müddetçe, hücreler oldukça kısa bir süre içinde normale dönme eğilimindedirler. Bu konuda ben onun seviyesine yaklaşan bir diğer bitkiyi hiçbir zaman görmedim.

Streptokok Tonsilliti: Bol miktarda tükürük salgısı ile karışan bir ekinaka tentürünün boğaz arkası dokuları ile doğrudan teması streptokoksik boğaz vakalarının kesin ilacıdır. Ekinaka tükürük salgısını kesin olarak uyarır ve onun ağrıyan, şiş bir boğaz olmasına neden olan bu durum veya herhangi bir enfeksiyona karşı mükemmel bir hale getirerek temas ettiği dokuyu uyuşturur. Ben bunu güvenilir bir şekilde etkili buluyorum, yine eğer tedavi ısrarlı ve devamlı olursa. Pek çok vakada (şüpheci bir doktor da dahil), streptokok için boğaz kültürü olumluya dönmüştür; iyileşme genellikle 24 içinde meydana gelmektedir.

Zehirli Sokmalar ve Isırıklar: Ekinaka arılardan çıngıraklı yılan ve akreplere kadar zehirli sokma ve ısırıklar için uzun bir başarılı ile kullanım tarihine sahiptir.

Tehlikeli Karı Enfeksiyonları (bakteri yemi): Gerçi en ciddi durumlardan biri olan bu tür vakalarda ekinaka kullanan modern bir klinisyene rastlamamış olmama rağmen, yirminci yüzyılın başlarında eklektik doktorlar, botanikçi doktorlar görünürde bu uygulamayı başarı ile gerçekleştirmişlerdir. Onun bilinen beyaz küreleri uyarıcı etkisi bu konuda yüksek dozlarda kullanılmasını desteklemektedir.

Hazırlama ve Dozaj

Ekinaka tentür, çay, toz, lapa veya fitil olarak kullanılabilir. Tentür hazırlamak için, E. purpurea’nın taze çiçek başlarını % 95’lik alkol ile 1:2 oranında kullanın (E. angustifolia’nın kuru kökü için, % 70’lik alkol ile 1:5 oranında kullanın).

Dahili Kullanımlar

Strep Tonsilliti: Belirtiler tamamen kaybolana kadar her saat başından az olmamak şartı ile, gerektikçe 30 damla tentür. Tükürük salgısı ile karıştırın ve boğazın geri bölümündeki etkilenen alana yavaş yavaş damlatın.

Soğuk Algınlığı ve Grip Başlangıcı: Belirtiler kaybolana kadar her saat başı 30 damladan az olmamak üzere tentür damlatın. (Not:Soğuk algınlığı ve grip başlangıcında meyan kökü ve kırmızı kök ile karışımı çok daha fazla etkili olur.)

Zehirli Sokmalar ve Isırmalar: Alkol tentürünü eşit miktarda su ile karıştırın ve her 30 dakikada bir etkilenen bölgeyi bol bol yıkayın.

Yıkama: 60 gr çiçek başını 250 ml suda 15 dakika kaynatın, saat demlendirin, ve gerekli sıklıkta zehirli ısırık ve sokmaları bol bol yıkayın.
Toz: Kurutulmuş tohumlar veya kökü olabildiğince ince olarak övün ve yeni veya enfekte yaraların üzerine bol bol serpin. AItınmühür, usnea, meşe ve pelin gibi başka bitkilerle karışım halinde olması çok iyidir.
Lapa: Koyulaşana kadar tozu su ile karıştırın ve etkilenen yerin üzerine koyun.

Anormal Pap Yayması İçin Fitil: E. angustifolia kökünü toz haline getirin, hamur işi kıvamını alana kadar sebze gliserini ile karıştırın, ekmek hamuru kıvamına gelene kadar yeterli miktarda kepekli buğday unu ile karıştırın, fitil şekli verin ve dondurun. (Esnek ama kullanılabilir halde kalacaklardır.) Her akşam (tam yatmadan önce) rahim ağzına yakın olarak bir fitil yerleştirin, ertesi sabah 500 ml suya 15 ml usnea/nergis tentürü ile şırınga yapın (yoksa arta kalanlar gün boyu sızacaktrr). 14 gün boyunca tekrarlayın.

Harici Yaralar:
Doku anormalliklerini düzeltme kapasitesi nedeni ile, ekinaka bu uygulama için mükemmeldir, ve bu alandaki etkinliği dünya çapındaki klinik deneylerle gösterilmiştir. Ekinakanın iltihap giderici, bakteri öldürücü ve hücre normalleştirici etkileri her türlü harici yara için güçlü bir silahtır.

Tehdit Altındaki Ekinaka
Altınmühür gibi, ekinaka da dünyada en fazla suistimal edilen bitkilerden biridir ve genellikle hiçbir faydasının olmayacağı hallerde kullanılır. Sonuç olarak, kırlardaki ekinaka tehdit altındadır, ve bitkinin bütün ekosistemlerinin toplanması bir süre için unutulmalıdır. Maalesef, Echinacea angustifolia’nın yetiştirilmesi çok kolay değildir, yine de bir veya iki çiftlik az miktarlarda (ihtiyacı karşılamaktan uzak) üretmektedirler. Benim tecrübelerime göre, angustifolia kökü yalnızca anormal pap yaymasında tercih edilecek bir bitkidir. Ekinakanın kullanılacağı bütün diğer hallerde, kendilerini her yıl yenileyen E. purpurea tomurcukları kullanılabilirler.

Yan Etkiler ve Kullanılmayacağı Durumlar

Ekinaka bir uyarıcıdır. Gerekli istirahatten kaçınmak veya daha sağlıklı yaşam tercihleri nedeni ile bağışıklık yetersizliği durumlarında sürdürülen bağışıklığın uyarılması hali eğer ilk soğuk algınlığı ve gribin ilerlemesine izin verildi ise, her zaman daha ciddi hastalıklar ile sonlanacaktır. Eğer daha kötü oluyor ve ekinakayı sadece hastalığı savmak için kullanıyor, bağışıklık sisteminin kendisini derin iyileştirme ve gücünü kazanma işlemini sağlamasına izin vermiyorsanız ekinaka kullanılmamalıdır.

Ek İmkanın Alternatifleri

Soğuk Algınlığı ve Gribin Erken Dönemlerinde Bağışıklık Sistemini Uyarmak İçin:Dilimli yapraklı kozalak çiçeği kökü (Rudbeckia faciniata var. ampla), pelin kökü, balzam kökü (Balsaınorfıiza sagitatta), sıtma otu (Eupatorium perfoliatum).
Normal Dışı Pap Yayması İçin:Ekinaka türlerinden herhangi birinin kökü ve benzer şekilde hazırlanan nergis (Calendula officinalis) tomurcukları olabilir.

Harici Yaralar İçin

Usnea, sarımsak, adaçayı, pelin, kriptolepsis.
Zehirli Sokmalar ve Isırmalar İçin:Azalan etki derecesi ile, frenk inciri (Opuntia türleri) kaktüs yaprakları.Yaprakları yatay olarak kesip ayırın ve ışınları ya da sokulan yerin üzerine gazlı bez bandajı ile yerleştirin, her 1 ila 2 saatte bir değiştirin; bağa (Plantago türleri), herhangi bir türün ağızda çiğnenmiş yaprağını ışınları yerin veya yaranın üzerine yerleştirin; dilimli yapraklı kozalak çiçeği kökü tentürü veya yıkama çayı.

Sarısabır

Etkileri:
Harici kullanım:Bakteri öldürücü, mikrop öldürücü, virüs öldürücü, yara iyileşmesini hızlandırıcı, iltihap giderici, ülser önleyici.
Dahili kullanım:Müshil, düz kas kasılmasını uyarıcı.

Etkiledikleri: Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, herpes simplex I ve 2.

Sarısabır Hakkında

Penisilinin Birleşik Devletlerdeki ilk klinik kullanımı 1942’deki Coconut Grove yangınında hayatta kalanlar ile başlamıştır. Yangın kurbanları ağır Staphylococcus aureus enfeksiyonlarına kötü şekilde açıktılar ve erken sulfa ilaçları ve penisilin öncesi, aflopatik doktorlar onları önleme konusunda çok az bir bilgiye sahiptiler.

Sarısabır ve bal belki de yanık kurbanlarında yara iyileşmesini hızlandırmak ve enfeksiyonları önlemek için haricen uygulanabilecek en güçlü iki maddedir. Her iki madde tarafından ortaya konan özellikle önemli bir nitelik sıvı oluşlarıdır. Onlar yanmış dokuyu nemli tutarlar, hasar görmüş dokuları yatıştırırlar ve kaybedilen vücut sıvılarını (yanık kurbanları için bir sorun) doğrudan deri aracılığı ile geri kazandırır. Onlar aynı zamanda güçlü iltihap giderici ve antibakteriyellerdir. Bu maddelerden biri yanmış cilt üzerinde kullanıldığında staf enfeksiyonunun başlaması nerede ise imkansızdır. Sarısabırı düzenli olarak kullanan pratisyenler her ağırlık derecesindeki deri yaralarında ve herhangi bir kaynaktan kullandıklarında mükemmel sonuçlar bildirmektedirler.

Hazırlama ve Dozaj

Sarısabırın hazırlanması çok kolaydır. Sadece taze bitkinin yapraklarını dilimleyin veya kırıp açın ve iyice kaplanana kadar herhangi bir yara veya yanık üzerine bolca sürün. Her ciddiyet derecesindeki yanıklar (yanığı nemli tutarak), her ciddiyet derecesindeki deri staf enfeksiyonları ve uçuk yaraları için gereken sıklıkta kullanın.

Yan Etkiler ve Kullanılmayacağı Durumlar

Harici Kullanım:Yoktur.
Dahili Kullanım: Hemoroid (dahilen alındığında makat çevresinde tahriş ve ısı artışına neden olur), hamilelik (düz kas kasılmasını uyarır), aktif mide-bağırsak kanalı iltihapları.

Sarısabırın Alternatifleri
Bal bir alternatiftir; yara iyileşmesini hızlandırma ve yara dokusu oluşumunu önlemek için daha az istenen seçimler ekinaka ve kantaronu içerir.