Çocuklarda Sindirim işlevi ve kontrolü

Ağızdaki çiğneme, midedeki çalkalama ve barsaklardaki kontraksiyon hareketleri sindiri­me yardımcı mekanik işlevlerdir. Peristaltizm adı verilen ritmik kontraksiyonlar ile besinler daha ufak parçalara ayrılır, sindirim enzimle riyle karışmaları ve barsak lumeninde sürekli olarak ilerlemeleri sağlanır.

Sindirim sırasındaki kimyasal olaylar, pro­tein, yağ karbonhidrat moleküllerine su eklene­rek bunların dokular tarafından kullanılacak şekilde parçalanmasıdır. Bu olaya hidroliz adı verilir. Sindirim ile karbonhidratlar glükoz, früktoz, galaktoz gibi monosakkaridlere; yağlar yağ asitleri ve gliserole; proteinler aminoasitlere kadar indirgenir. Su, müsin, hidroklorik asit, en

Zimler ve hormonlar sindirim sırasında birbir­lerini etkilerler.

Su: sindirim salgıları, barsak sisteminin her noktasında bol miktarda su oluştururlar. Su, barsak hareketleri sırasında besinlerin süspan­siyon durumunda kalmalarına yardım eder, pe ristaltik hareketleri kolaylaştırır ve besin parça­cıklarının enzimlerle karışmasını sağlar.

Müsin: mukozaya kayganlık özelliğini ve­ren müsin bir polisakkarid olup mide ve barsak tan salgılanır. Mide mukozasını asitlerin irritas yon ve erozyonundan korur. Sindirim kanalın­da müküsün kayganlık sağlayıcı etkisiyle besin­ler kolaylıkla hareket ederler.

Enzimler , kimyasal reaksiyonları kolaylaştıran (katalize eden) ve bazı kimyasal reaksiyonlar için de gerekli olan maddelerdir. Enzimler özel proteinlerden meydana gelirler. Etkili oldukları maddeye göre isimlendirilirler, örneğin proteaz proteinlerin parçalanmasında, oksidaz oksijen eklenmesinde görev alır.

Enzimlerin etkileri spesifiktir ve her bir en­zim belirli bir kimyasal reaksiyon üzerine etkili­dir. Yağların sindiriminde etkili olan bir enzi­min, nişasta parçalanmasına etkisi yoktur. Bazı enzimler, örneğin gastrik pepsin, ancak asit or­tamda etkili olur. Tripsin ise yalnızca alkali or­tamda etki gösterir.

Hormonlar.  Sindirim sırasındaki mekanik ve kimyasal olayları kontrol eden kimyasal ha­bercilerdir. Gastrin, sekretin, kolesistokinin, pankreozimin, sindirim işlevi ile ilgili hormon­lardandır. Bu hormonlar fiziksel (osmotik ba­sınç), kimyasal cph, yağ asitleri) ya da mekanik (duvar gerilimi) uyaranların etkisiyle salgıla­nırlar.