Toksoplazmalı yenidoğan ve sütçocukiarmda oküler toksoplazmoz retinokoroidit dışında mikroftalmi, posterior kortikal katarakt, anizometropi, strabismus ve nistagmus belirtilerine de neden olabilir.
Tanı
Toksoplazmozda BOS bulguları nonspesifiktir.
T.gondii’nin izolasyonu oldukça güçtür, otopsi ve biyopsi materyelinde kist formu şeklinde en kolay saptanabilir. Toksoplazmanm deri testi aylar sonra gelişen gecikmiş aşırı duyarlık reaksiyonudur. Bu testten ancak latent infek-siyon tanısında yararlanılabilir.
Tanı için en yol gösterici testler serolojik testlerdir. En yaygın kullanılan test Sabin-Feld-man boya testidir (dye testi). Canlı T.gondii organizmaları 31°C de 1 saat normal serum ile inoküle edilirse şişerler. Bu süspansiyona metilen mavisi ilave edilirse mavi boyanırlar. Antikor varlığında organizmaların yüzeylerinde antijenantikor kompleksi oluşması ile lizis olur ve parazitler boya almazlar. Sabin-Feldman testi IgG sınıf antikorları ile ilgili bir testtir. IgG antikorlarının anneden çocuğa geçebilme nedeni ile kongenital infeksiyon tanısında ancak 6. aydan sonra yararlıdır.
İndirekt hemaglütinasyon (IHA) ye komplemarı fiksasyon testleri Sabin-Feldman testinden daha geç pozitifleşir. İndirekt fluoresan antikor (İFA) testi Sabin-Feldman testine eşdeğer bir testtir.
Bunun dışında toksoplazma için IgM sınıfından antikorları gösteren bazı serolojik testler de vardır. Bu antikorlar akut infeksiyondan hemen sonra, SabinFeldman ve IHA dan çok daha erken, olarak yükselirler. Bunlar arasında ELISA-IgM ve ISAGAIgM en duyarlı yöntemlerdir.
Tedavi
Tedaviye ve tedavi süresine klinik belirtilerin niteliği ve ağırlık derecesine göre karar verilir. Spesifik tedavi taşizoid forma etkilidir.
Tedavide kullanılan ilaçlar.- Pyrimethamin (Daraprim) bîr antimaiarial drogdur. Yarı ömrü 4-5 gündür. 25 mg lık tabletleri vardır. BOS a geçişi % 10-25 oranındadır. Sistemik belirtileri olan hastalarda tedaviye ilk 2 gün 15 mg/m2 (veya 1 mg/kg) bolus dozuyla başlanır, sonra gün aşırı 15 mg/m2 olarak devam edilir. Ağır vakalarda tedavi ilk birkaç hafta hergün uygulanır.
Pyrimethamine bir folik asit antagonistidir. En önemli yan etkisi kemik iliği süpresyonudur. Hastalar ilacı aldıkları sürede haftada iki kez lökopeni ve trombositopeni yönünden kontrol edilmelidir. Birlikte günde 5 mg dozda folinik asit verilmesi ile bu yan etkinin hafiflediği bildirilmiştir. Pyrimethamine’in daha az rastlanan yan etkileri mide ve karın ağrısı, baş ağrısı ve ağızda kötü bir tat hissidir.
Toksoplazmoz tedavisinde pyrimethamine -sulfadiazin kombinasyonu kadar etkin olmamakla birlikte spiramycin, clindamycin, ve trimethoprim sulfamethoxazol gibi ilaçlar da kullanılmaktadır. Spiramycin bir makrolid-dir. Pyrimethamin ve sulfadiazin kombinasyonuna kıyasla yan etkileri azdır. Gebe kadınlarda ve yenidoğanda başarılı sonuçlar bildirilmiştir. Diğer ilaçların etkinlikleri tartışmalıdır.