Çocuklarda Manganez Eksikliği

Kobaylarda manganez eksikliğinde, gerek oral gerekse IV glükoz tolerans testleriyle peri­ferik glükoz ütilizasyonunun bozuk olduğu gös­terilmiştir. Aynca, manganez eksikliği olan kobayların yavrularında pankreasın beta hücrele­rinde aplazi ve hipoplazi gibi bozukluklar sap­tanmıştır. Manganez eksikliği olan hayvanlarda arginaz aktivitesi de azalmakta, ayrıca epifiz kıkırdak tabakasındaki aktivite bozukluğu ile birlikte iskelet bozuklukları görülmektedir. Man­ganez eksikliği ne kadar erken yaşta gelişirse iskelet bozuklukları da o nisbette ağır olmak­tadır. Bu defektler, mükopolisakkarid sentezindeki bozukluklara bağlanmaktadır. Manganez eksikliği olan hayvanların yavrularında, embriyonal dönemdeki iç kulak bozukluğuna bağlı olarak ataksi bildirilmiştir. Manganez eksikli­ğinde üreme fonksiyonları da bozulmuştur.

İnsanlarda manganez noksanlığı ile ilgili bilgiler çok azdır. Yanlışlıkla manganez içerme­yen bir sentetik diyet ile uzun süre beslenen bir gönüllü kişide saç renginin açıldığı, saç ve sakal büyümesinin yavaşladığı, kilo kaybı, geçi­ci dermatit, bulantı, kusma, kan kolesterol düzeyinin çok düştüğü saptanmış ve bu bulgu­lar manganez eksikliğine bağlanmıştır. Yine in­sanda yapılmış gözlemler, insüline yanıt verme­yen diyabetik kişilerde manganez verilmesi ile hipoglisemik bir etki görülebileceğini, romatoid artritli hastalarda karaciğer gibi mitokondrium-lardan zengin organlarda manganez konsantras­yonunun düşük olabileceğini göstermiştir.

Manganez   eksikliği   olan  bebeklerde   konvülziyona eğilim ve anormal EEG bulgularından bahsedilmektedir. Ayrıca, gerek iskelet sistemi, gerekse merkezi sinir sistemi anomalileri olan bebeklerin annelerinde manganez eksikliği bil­dirilmiştir.

Diyetle günde 3-7 mg manganez verilmesi kişiyi noksanlık durumlarından korumaktadır.

MANGANEZ TOKSİSİTESİ

Manganez zehirlenmesi oldukça nadir ol­makla birlikte, yüksek konsantrasyonda manga­nez tozlarına maruz kalan veya yüksek konsan­trasyonda manganez içeren suları içen kişiler­de görülebilir ve ekstrapiramidal bozukluklara neden olur. Manganez toksisitesinin klinik belir­tileri parkinsonizme benzer. Bir nedene bağla­namayan ekstrapiramidal belirtileri olan kişi­lerde manganez toksisitesi düşünülmelidir.