Tampon baz: 1 litre kanda bulunan bazla­rın (proton alıcıların, tampon anyonların) : top­lamını ifade eder. pH 7.40, pC0₂ 41.8 mmHg ve 37°C koşullarında tampon baz değeri 41.8 + X hemoglobin g/dl) dir ve mmol/1 (veya mEq/l) olarak ifade edilir. Hemoglobin değeri 15.5 g/dl ise, bu değer 48 mmol/1 dir. Örneğin kanda 18 mmol/1 düzeyinde bir laktik asit birikimine bağ­lı metabolik asidoz durumu varsa tampon baz hidrojen iyonlarını bağlar ve düzeyi 48 mmol/1 den 30 mmol/1 ye düşer. Aradaki fark baz faz­lalığı  Cbase excess)   olarak bilinir.

Baz fazlalığı: Mevcut tampon baz ile nor­mal tampon baz değerleri arasındaki farktır. Me­tabolik komponentten etkilenir. Normalde +2 mmol/1 CmEq/l) düzeyindedir. Yukarıda verilen örnekte baz fazlalığı 18 mmol/1 düzeyinde ola­caktır. Metabolik aîkalozda baz fazlalığı pozitif bir değer gösterir. Respiratuar asidoz veya aîka­lozda,  tampon  asitlerin hidrojen iyonunu bağlamaları nedeniyle bikarbonat artmasına karşın tampon baz değeri genellikle değişmez.

pCO_z.- Asit – baz dengesinin respiratuar kom-ponentinin ölçütüdür. Vücut sıvılarında karbo­nik asit (H2CO3) konsantrasyonu ihmal edilecek kadar az olduğundan, pC0₂ nin ölçülmesi yeter­lidir. Normal değeri 35-45 mm Hg dır.

Standart bikarbonat: Metabolik komponent indeksidir. pC0₂ değeri 40 mm Hg olan, tam oksij enlenmiş 37°C deki kanda plazma bikarbo­nat düzeyini yansıtır. Plazmada normal değeri 22-26 mmol/1  (mEq/l)   dir.

Gerçek bikarbonat: Bu değer nomogramlar-dan elde edilir. pC0₂ 40 mmHg dan büyükse, gerçek bikarbonat değeri standart bikarbonattan büyük; pC0₂ 40 mmHg dan küçükse, gerçek bi­karbonat değeri de küçük olacaktır.

Total C0₂ miktarı.- Metabolik ve respiratuar komponentin birleşik etkilerini yansıtır. Total C0₂ = Gerçek bikarbonat -f  (pC0₂ X 0.3).

Bu sayılanlar arasında klinik uygulamada en fazla kullanılanlar pH, pC0₂ ve baz fazlalı­ğı indeksleridir. Ölçümler için arteriyel (kapil-ler)  kan örneklerinden yararlanılır.

Anyon açığı (anion gap) .- Laboratuarda ru­tin yöntemlerle ölçülemeyen anyonlardır (nega­tif yüklü partiküller). Ekstrasellüler sıvıda Na+ ve K+ un toplamı genellikle Cl~ ve HCO3- top­lamından 20 mEq/l kadar daha fazladır. Normal­de, anyon açığını oluşturan anyonlar H₂P0₄~, HSO*- ve laktat iyonlarıdır. Hastalık durumla­rında bu anyon açığından ketoasitler, ilaçlar ve başka maddeler sorumludur. Ekstrasellüler sıvı­da K+ konsantrasyonu düşük olduğundan ihmal edilebilir ve anyon açığını hesaplamada yalnız Na+ konsantrasyonu dikkate alınır.