a)       Kronolojik yaşın saptanması gereken du­rumlarda  (örneğin adli raporlarda),

b)       Çocuğun erişkin yaşta ulaşacağı boy uzunluğunun hesaplanmasında,

c)        Büyüme-gelişme bozukluklarının tanı­sında kullanılan bir muayene yöntemi­dir.

Uzun kemiklerin büyümesi kıkırdak doku­nun proliferasyonu ile oluşur (kondroplazi). Osteogenez (kemikleşme) ise kıkırdak dokusunun veya bağ dokusunun kemik dokusuna dönüşme­si süreci için kullanılan terimdir. Bu iki süreç, değişik hormonal ve metabolik etmenlerle dü­zenlenir. Ön hipofizden salgılanan büyüme hor­monu kondroplaziyi, tiroid hormonu ve gonad hormonları ise osteogenezi etkiler. Bununla bir­likte bu hormonların sinerj istik etkileri de var­dır. Büyüme hormonu eksikliğinde olgunlaşma, tiroid hormonu eksikliğinde boy büyümesi de et­kilenir.

Uzun kemiklerin olgunlaşması bağ dokusu, kıkırdak ve mineralizasyon evrelerinden geçer (enkondral kemikleşme). Embriyonal yaşamın 4. haftasında uzun kemiklerin mezanşimal taslak­ları kıkırdak dokuya dönüşmüştür. Bu kıkırdak kemik taslakları, intrauterin dönemin 7-8. haf­tasından başlayan ve ergenlik döneminin sonu­na kadar devam eden sürede, belirli bir sıra dü­zeni izleyerek kemikleşmelerini tamamlarlar. Primer kemikleşme merkezleri kemiğin orta kıs­mından (diafiz) başlar ve uçlara doğru ilerler. Primer kemikleşme oluştuktan sonra ve daha geç olarak (genellikle doğumdan sonra) kıkırdak ke­mik taslağının uç kısımlarında da çekirdek şek­linde kemikleşme başlar (epifiz çekirdekleri). Epifizlerden başlayan kemikleşme sürecine sekonder kemikleşme adı verilir. Kemik epifizleri-nin büyüklüğü, şekli ve diafiz ile ilişkisi bir ke­miğin olgunlaşma derecesini ve boy uzaması po­tansiyelini verir. Uzun kemiklerin diafizi ile epi-fizi arasında kalan metaıiz kısmı boy büyümesi tamamlanana kadar kıkırdak olarak kalır, ergen

liğin sonunda metafiz – epifiz sınırları birleşince büyüme durur (epifizlerin kapanması). Büyüme devam ettiği sürece epifiz çekirdekleri ile meta­fiz arasında kıkırdak dokusu bulunur (metafiz kıkırdağı).

Kemiklerin olgunlaşma (osteogenez) dere­cesi, kemik aşı olarak ifade edilir ve değerlen­dirme normal çocuklar ile kıyaslama yoluyla ya­pılır. Kemik olgunlaşması normal olan bir ço­cukta kemik yaşı, kronolojik yaşa eştir. Kemik yaşının değerlendirilmesi ilk 3 ayda diz ve ayak kemiklerinin, daha büyüklerde el ve elbileği ke­miklerinin radyolojik incelemesi ile yapılır. Röntgen filminin okunmasında kriter, ilk 6 yaş­ta sekonder kemikleşme merkezlerinin ve bilek kemiklerinin sayısı ve büyüklüğü, daha ileri yaş­larda epifiz-diafiz birleşme derecesidir. El ve el­bileği grafiierinin okunmasında standart olarak kullanılan atlaslar vardır (Greulich-Pyle atlası, Tanner-Whitehouse atlası). Bu atlaslar sol ,el- el-bileği  grafilerinden hazırlanmıştır.

Miadında çocukların tümünde femurun alt epif izi oluşmuştur. Röntgen filminde görülme­mesi prematürelik veya kemik olgunlaşmasında gecikme (kongenital hipotiroidi, vb) işaretidir. Miadında doğanların yaklaşık % 60 mda tibianm üst  epifizi de belirmiştir.

El ve ayak bilek kemiklerinin birçoğu do­ğumdan sonra kemikleşir. Doğumda el bileği ke­miklerinin hiçbiri henüz olgunlaşmamıştır. Ayak bileği kemiklerinden yalnızca astralagus, kalka-neus ve kuboid doğumda kemikleşmiştir.

Genellikle doğumdan sonra 2-6 ay arasında el bileği kemiklerinden ikisi (capitatum ve ha-matum) kemikleşmeye başlar. 12. ayda bunlar irileşir, ayrıca radius epifizi ile metakarp ve par­mak kemiklerinin epifiz çekirdekleri oluşmaya başlar. Daha ileri yaşlarda kemiğin epifiz kıs­mı daha da olgunlaşarak en sonunda ait olduğu metafiz ile birleşir  (epifiz kapanması).

Kız çocuklarında kemik olgunlaşması daima erkeklerden erken olur. Çeşitli yaşlardaki sağ­lıklı çocuklar arasında da kemiklerin olgunluk derecesi farklılık gösterir. Bu nedenle tartı ve boy ölçümlerinde olduğu gibi kemik gelişmesi için de ortadan sapma (SD) tabloları ve persentil norm eğrileri vardır.

6-7 yaşlarından itibaren ilk önce humerus başı ile büyük tüberosite ve iskiumda olmak üze­re epifiz kapanmaları başlar. El ve el bileği epi­fiz kapanmaları kız çocuklarında 13 yaş, erkek­lerde 15 yaş civarında distal falanks epifizlerin-den başlar. En son olarak radius distal epi&i kapanarak (kızlarda 16-16.5, erkeklerde 17.5-18 yaşta) el ve ön kol büyümesi durur.

Kemik yaşının kronolojik yaşa göre ileri olu­şu hemen daima hormona! bozukluk sonucudur (idiopatik pubertas precox, adrenogenital sen-drom, över tümörleri, hipotalamus tümörleri, Mc-Cune-Albright sendromu). Kemik yaşının geri kalmasına çok daha sık olarak rastlanır. Kemik gelişmesinde gerilik fazla ise öncelikle tiroid horlek  kemiklerinde kemikleşmenin başladığı orta

monu eksikliği düşünülmelidir. Bunun dışında kemik olgunlaşmasını engelleyen durumlar bü­yüme hormonu eksikliği (hipofizer cücelik), kro­nik infeksiyonlar, mükopolisakkaridozlar (Hürler sendromu, vb), kondrodistrofi, akondroplazi ve Turner sendromu Cgonadal dysgenesis) olarak sıralanabilir.

Mineralizasyon bozukluklarında  D vitamini eksikliği gibi) kemik olgunlaşması normaldir, kemiklerin dansitesi azalmıştır. Cushing hasta­lığında veya kortikosteroid hormonların    uzun süre verilmesinde kemik matriks yapısı bozula­rak osteoporoz görülür.