Bu grup içinde en sık infeksiyona neden olan bakteri S.pneumoniae (pnömokok) dir. Tüm bakteriyel pnömonilerin yaklaşık yansının etkenini oluşturan bu mikroorganizma, boyanmış preparatlarda gram-pozitif diplokok şeklinde görülür. Toplumda
%5-70 kişide üst solunum yollarının normal florasında bulunur (36) Normal konakçı büyük Ölçüde pnömokokal infeksiyona dirençlidir. Ancak konakçı savunma mekanizmalarının bozulması halinde infeksiyon görülebilir(37). Muhtemelen kapalı yerlerde bulunma olasılığının artmasından ötürü soğuk aylarda ve geçirilmiş influenza infeksiyonunu takiben görülme sıklığı artar(38). Klasik olarak ani başlayan, titremeyle yükselen ateş, pnömokokaî pnömoni için tipik kabul edilirse de bazı çalışmalarda bunun nisbeten az rastlanan bir bulgu olduğu gösterilmiştir(39). Hastaların %25-30’unda bakteriyemi saptanır(38). Bu durum splenektomili hastalarda daha sık görülür. Normalde %10 civarında olan mortalite, bakteriyemi ve dissemine intravasküler koagülasyon gelişen hastalarda çok daha fazladır. Pnömokokal pnömoni tanısı, tipik klinik ve fizik muayene bulguları olan bir hastanın balgam örneğinin Gram boyamasında bol miktarda parçalı nötrofil ve yer yer fagosite edilmiş gram pozitif diplokokların görülmesi ve akciğer grafisinde saptanan infiltrasyonla konulur. Genellikle bir, daha nadiren birden fazla lobu tutan homojen akciğer parankimi infutrasyonu en sık rastlanan radyolojik bulgu olmasına karşın (38), vakaların yaklaşık dörtte birinde bronkopnömonik yaygın infiltrasyon görülebilir. Bazı serilerde bu bulgu %60’a varan sıklıkta saptanmıştır (39). Kesin tanı bakterinin plevral effüzyon, kan ya da transtrakeal aspirasyon materyelinden üretilmesiyle konulur. Ancak diğer klinik ve laboratuar bulgularının yanında bu yöntemlerin duyarlılığı daha düşüktür.
Uygun antibiyotik tedavisiyle ilk 24-36 saatte hastaların ateşi düşer. Ancak KOAH gibi altta yatan hastalığı olan kişilerde ateşin düşmesi daha uzun süre alabilir. Klinik iyileşmenin bu kadar çabuk olmasına karşın radyolojik düzelme 4-8 haftada görülür (40). Bu nedenle kontrol akciğer grafisi en az başlangıçtan 6 hafta sonra çekilmelidir(38).