Ameliyat olmak üzere bir hastaneye ya da polikli­niğe kabul edildiğinizde, ameli­yattan önce sağlık geçmişiniz üzerinde konuşmak ve size en uygun anestezi yöntemine karar vermek için, anestezi uzmanı ile tanışacaksınız. Doktorunuzun muayenehanesinde uygulanacak cerrahi müdahaleler için, anestezi konusunda hekiminiz sizinle görüşecektir.

Sağlık geçmişiniz ve yaşam tarzınız hakkında sorulan sorulara doğru ve eksiksiz yanıtlar vermeniz önemlidir; atladığınız herhangi bir şey ciddi sonuçlar doğurabilir. Genel olarak, sağlık geçmişiniz, sigara ve alkol kulla­nımınız, alerjileriniz, ağız ve diş sağlığı kapsamında kullandığınız şeyler ve daha önce uygulanmış olan anestezilerin vücudunuzda oluşturduğu tepkiler üzerine konuşacaksınız.

Planlanan anesteziye ilişkin risk ve faydalar konusunda bilgilendiril­meniz gerekir; doktorunuz ayrıca, etkilerin ne zaman yok olaca­ğını ve ameliyattan sonra kendi­nizi nasıl hissedeceğinizi de açıkla­malıdır. Soru sormaktan ve size şimdiye kadar anlatılmış olan şeyler konusunda açıklama istemekten çekinmeyin. Ayakta tedavi yöntem­lerinde, sizi eve bırakması için birinin ayarlanıp ayarlanamayacağını da sorabilirsiniz.

GENEL ANESTEZİ

Genel anestezi, hastanın bilinci ortadan kaldırılarak yapılır ve en ciddi ameliyatlarda kullanılır. Anestezik ilaç, derin bir “uyku”ya dalmanıza ve kas hareketlerinizin azalmasına yol açar.

Anestezi uzmanı ilk olarak, bir toplardamara damar içi (intra-venöz -İV) bir boru yerleştirir ve kaslarınızı gevşeten ve bilinci­nizin ortadan kalkmasına sebep olan bir ilaç zerk eder. Bilinciniz ortadan kalktıktan sonra, akciğer­lerinize oksijen ve anestezik gaz göndermek için nefes borunuza bir tüp yerleştirilebilir.

Siz uyurken, anestezi uzmanı birçok işlevi – örneğin, nefes alıp verme hızınızı, nabzınızı, kan basıncınızı ve vücut ısınızı – yakından izleyecek ve hepsini doğru aralıkta tutacaktır.
Ameliyat tamamlandıktan sonra yavaş yavaş uyanmanızı sağlamak için, anestezi uzmanı, ameliyat boyunca verilmekte olan ilaçları kesecek ya da değiştirecektir.

LOKAL ANESTEZİ

Lokal anestezi, genel aneste­ziden çok daha kolaydır. Lokal anestezide, yalnızca müdahale edilecek olan bölge uyuşturulur ve anestezik ilaç, iğne ile zerk etme, sprey sıkma veya merhem sürme biçimlerinde verilebilir. Lokal anestezinin etkisi zaman içinde yok olur; vücudun uyuşturulan bölgesine his yavaş yavaş döner. Bazen, rahatlamanız ve çekip sökme, baskı uygulama gibi işlemleri fark etmemeniz için, lokal anestezi ile birlikte yatıştırıcı ilaçlar verilir.

BÖLGESEL ANESTEZİ

Bölgesel anestezi, belden aşağı tüm bölgede hissi ortadan kaldırmak için uygulanabilir. En yaygın olarak kullanılan bölgesel anesteziklerden biri, epiduraldir. Anestezi uzmanı, omuriliği çevre­leyen boşluğa (epidural aralık) bir iğne vasıtasıyla ince plastik bir sonda (tüp) yerleştirir. Sonda yerleştirildiği bölgede bırakılır ve iğne geri çekilir. Anestezi uzmanı, ameliyattan önce ve ameliyat süresince anestezik ilaçlar zerk eder. Epidural anestezi, doğumda sıklıkla kullanılan bir yöntemdir.

HASTA KONTROLLÜ AĞRI GİDERİMİ

Ameliyattan sonra uyandığınızda veya cerrahi müdahale gerektir­meyen ancak sürekli ağrıya yol açan bir rahatsızlığınız varsa, ağrı giderici ilaçlara ihtiyacınız olacaktır. Bu genellikle, narkotik bir ilaçtır. Bir süre öncesine kadar, narkotik ilaçlar, hastane persone­lince tablet şeklinde veya intra-venöz (İV) bir uygulama yoluyla, bir doktor tarafından belirlenmiş bir zamanda ve bir hemşire tarafından uygulanmak suretiyle hastalara verilirdi; hasta doğrudan kontrol sahibi değildi.

Geçtiğimiz yıllarda, hasta kontrollü analjezi (patient-controlled analgesia -PCA) adı verilen bir yöntem geliştirildi. PCA, verilen narkotiğin mikta­rını ayarlamak üzere kontrolünüz altında olan küçük bir pompaya iliştirilmiş bir İV borusu ile verilir. Bu yöntemle, ağrı hissinin baş gösterdiğini veya çok rahatsız edici olmaya başladığını hissettiğinizde, bir düğmeye basarak biraz daha rahatlayabilirsiniz. Bir regülatör, uygulayabileceğiniz maksimum ağrı kesici miktarını kontrol eder.

Bazdan, hastaların ağrı giderim tekniğini gereğinden fazla veya yanlış kullanacakları konusunda kaygı duymuş olsalar da, çalışmalar, PCA kullanan kişilerin gerçekten de, bir doktor tarafından belirlenmiş bir program uygulansaydı gereksinim duyacaklarından daha az miktarda ağrı kesiciye ihtiyaç duyduklarını göstermektedir.