Erişkin hastalarda akut sinuzit’in en sık etkeni Streptococcus pneümoniae ve H.influenzae’dir. Hastaların %6’smda anaerobik bakterilerin eşlik ettiği mikst infeksiyon şeklinde görülür. Bu durum genellikle dental hastalığı olanlarda görülür. Çocuklarda akut sinuzit’ten en çok sorumlu mikroorganizmalar S.pneumoniae, H.influenzae ve B.catarrhalis’tir. Çocuklarda anaerobik infeksiyon görülmez.

Erişkinlerde akut sinuzit’in yaklaşık %20’sinde etken, virüslerdir (Rlıinovirus, lniluenzae virüs, parainfluenzae virüs). Çocuklarda viral sinüzit çok daha seyrek görülür. Kistik fibrozis’li çocuklarda ise sinüzitin en sık nedeni Pseudomonas aeruginosa’dır.

Son yıllarda hospitalize hastalarda Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella pneumoniae, Enterobacter türleri ve Proteus mirabilis’e bağlı nozokomial sinüzit vakaları da bildirilmiştir.

Patogenez:

İnsanlarda etmoid, maksiller, frontal ve sfenoid sinüs olarak adlandırılan 4 çift paranazal sinüs vardır. Bu sinüsler içi hava ile dolu olan steril boşluklardır. Sinüslerin iç yüzünü örten mukoza silialı kolurnnar epitel ve Goblet hücrelerinden oluşur. Sinüs mukozasında immunglobulinler (IgA, IgM. IgG) ve lizozim bulunur. Sinüsler intrauterin yaşamda gelişmeye başlarlar, maksiller sinüs doğumdan hemen sonra, etmoid sinüs ise, 1-2 yaşlarda grafide görülebilir. Havalanması olmadığı için sfenoid sinüsler 2-3 yaşlara, frontal sinüsler ise 6 yaşa kadar grafide görülmezler.

Maksiller, ön etmoid ve frontal sinüs burunda orta meatusa, sfenoid sinüsler ve arka etmoid sinüs ise üst meatusa açılır. Steril sinüs sekresyonu mukosilier temizleme mekanizması ile burun boşluğuna boşalır. Sinüs boşluklan normalde steril olup, silier fonksiyonlar ve mukus, patojenlerin infeksiyon yapmasını önler. Sinüs boşluklarını örten kolumnar epitel hücrelerinin silier hareketlerinin azalması sinüzit gelişmesine zemin hazırlar. Mukozadaki ödem, hiperemi, fazla mukus salgılanması sinüs ağızlannın obstrüksiyonuna yol açarak infeksiyonun gelişmesini kolaylaştınr.

Küçük çocuklarda en çok etmoid ve maksiller sinüs infeksiyonlan görülür. Frontal sinüs infeksiyonları 10 yaşından sonra daha büyük önem taşır. Vir1 infeksiyonlar esnasında normal temizleme mekanizmasının bozulmasına bağlı olarak sekonder bakteriyel invazyon ile sinüzit oluşabilir. Maksiller sinüziti olan erişkin hastalann %5-10’unda infeksiyon dental kaynaklıdır.

Septum deviasyonları, allerjik rinit, polip, koana stenozu, yabancı cisim veya tümör gibi burun tıkanıklığı yapan nedenler hazırlayıcı rol oynarlar. Adenoid hiperplazileri çocuklarda sinüs infeksiyonlannda önemli rol oynar. Fasial kemik kırıklannda sinüslerde infeksiyon gelişebilir. İmmotil silia sendromlu, bronşektazili hastalarda sıklıkla sinüzite rastlanır.