KEFE KİMYONU

Laser trilobum (L.) Borkh. ÇUmbelliferae) (3) türünün olgun meyvalarıdır. Bu tür 50-120 cm yükseklikte, tüysüz, beyaz çiçekli, çok yıllık ve otsu bir bitkidir. Yapraklar geniş parçalı, parçalar 3 loblu-dur. Meyva 7-10 mm uzunluk ve 3-4 mm genişlikte, esmer sarı renkli ve genellikle iki parçaya ayrılmış durumdadır. Her bir parçada 5 primer, 4 sekon-der kosta bulunur. Kimyonu andırır bîr kokusu vardır. Lezzeti reçinemsi ve baharlıdır. Bitki Trakya ve Anadoluda oldukça yaygındır. Drog bilhassa Kastamonu, Zonguldak, Eskişehir, Konya ve Adana illerinde elde edilmektedir.

Mersin kökenli meyvalarda sabit yağ (% 25) ve uçucu yağ (% 4.5) saptanmıştır (4). Uçucu yağ içinde bilhassa limonen bulunmaktadır.

Kefe kimyonu veya Dağ kimyonu ismi altmda baharat olarak kullanılmaktadır. Dekoksiyonu (%2)

1  – Honigberger, J.M.: Thirty-five years in theEast 2: 381, London (1852).

2 – Şerafettin (Tertemiz): Tıbbî nebatlar (Botanique medicale) 169. İstanbul (1932).

3 – Laser (grekçe Silphion) antik çağda Kuzey Afrikada elde edilen bir gurhmi- resina’ya verilen latince isimdir. Bu drog,

zamanında çok kıymetli olup değeri ağırlığınca altın ile ölçülürdü. Drogun eîde edildiği bitki tartışmalıdır. Bazılarına göre bir Ferula türünden (F. silphium (Oersted) Theilung), bazılarına göre ise bir Thapsia türünden (T. silphium Viv.) elde edilmekte idi. Halen ticarette bulunmayan bu drogu veren bitkinin şekilleri antik çağda basılmış. Kuzey Afrika ülkelerine ait bazı gümüş paralarda rastlanmaktadır.

4 – Baytop, T.: Yayınlanmamış bir araştırmanın sonuçlarına göre.


sivilcelere karşı deri üzerine sürülür (Adana).

Adana Toroslannda (Çamlıyayla, Fındûcpınar) yetişen bitkilerden elde edilen olgun meyvalar “Sıra” adıyla tanınır. Adana, Tarsus ve Mersin bölgelerinde baharat olarak kullanılır.