KUDRETHELVASI

Fraxinus ornus L. (Oleaceae) ve buna yakın diğer türlerin gövdesine yapılan yaralamalar sonucu meydana gelen usarenin kurutulması ile elde edilir. Bu tür 20 m kadar yükselebilen bir ağaçtır. Yapraklar 5-9 yaprakçıkh, yaprakçıklar saplı. Çiçekler beyaz renkli, yapraklar ile birlikte oluşur, korolla 4 parçalı. Kuzeybatı ve Batı Anadoluda yaygın bir bitkidir.

Gürgen, A.R.: Türkiye zehirli nebatlarının cn ehemmiyetlileri üzerinde kimyevi araştırmalar  Ankara Y, Zir. Enst. Çalışmalar sayı 138, Ankara (1943).

Bitkinin Anadoluda bulunmasına karşılık bu drog memleketimizde elde edilmemektedir. Halen bilhassa Sicilya’da elde edilir (1). İstanbul aktarlarında Avrupadan getirtilmiş olan drog satılmaktadır.

Dış görünüş: Dış kısmı soluk san, iç kısmı beyaz renkli, hafif bal kokulu ve tatlı lezzetli parçalar halindedir. Suda tamamen çözünür.

Bileşim: Mannitol (% 30-80), şekerler (glikoz, levüloz) ve rezin taşımaktadır.

Etki ve kullanılış: Hafif ve zararsız bir müshİldir. Bilhassa çocuklarda kullanılır. Günde 5-30 gr, süt içinde eritilerek verilir.

Diğer isimler: Çiçekli dişbudak, Kudrethelvası dişbudağı.

F. excehior L. (Dişbudak ağ.): 40 m kadar yükselebilen gösterişli bir ağaçtır. Yapraklar 7-13 yaprakçıkh, yaprakçıklar sapsız. Çiçekler esmer renkli, yapraklardan önce oluşur, korolla yoktur. Kuzey Anadolu dağlarında yetişir.

Yapraklar, infusyon halinde (% 2), idrar ve süt arttırıcı ve müshil, kabuklar ise kabız, ateş düşürücü ve kuvvet verici olarak kullanılır.