AKUT GASTROİNTESTİNAL İNFEKSİYONLAR

Ülkemizde görülen gastroenteritlerin insidansı kesin olarak bilinmemekle beraber her yıl 1 ila 1.5 milyon kişinin gastroenterite yakalandığı ve büyük çoğunluğunu çocukların oluşturduğu 30.000 kadar ishale bağlı ölüm olduğu sanılmaktadır. Akut gastrointestinal infeksiyonlann etiyolojisinde birçok bakteri virüs ve protozoa rol oynar. Ortaya çıkan semptomlar gastrointestinal sistemin Özellikle belli bir kesimine ait olabilir.

Örneğin stafilokokkal ve Bacillus cereus’un neden olduğu besin zehirlenmelerinde bulantı, kusma, karın ağrısı gibi üst gastrointestinal sisteme ait semptomlar belirgin iken Vibrio cholerae ve Clostridium perfringens infeksiyonlannda alt gastrointestinal sistemin tutulumuna bağlı olarak ishal ön plandadır.

Tablo I’de gastrointestinal infeksiyonlara neden olan ajanlar gösterilmiştir. Gelişmiş  ülkelerde gastroenterit nedenlerinin başında viral ajanlar yer alır. Campylobacter ve Yersinia enteroco-litica’nın neden olduğu gastroenteritlerin oranı ise yeni tanı yöntemleri ile gösterilmeleri sayesinde artmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde bakteriler başta yer alır (%41). Bölgelere göre bakteri tipi değişir. Üçüncü dünya ülkelerinde shigella, Vibrio cholerae ve enterotoksijenik E.coli infeksiyonları daha sıktır. Sosyoekonomik faktörler gastrointestinal infeksiyonlann epidemiyolojisinde önemli rol oynar. Suların temiz olmayışı, kalabalık yaşam, yetersiz hijyen alışkanlıkları, beslenme eksikliği, kötü sanitasyon önemli risk faktörlerini oluşturur. Çocuk yuvalarında alt bezi kullanılması, küçük çocukların oyuncakları ağızlarına almaları, bakıcıların el yıkamaması gastroenterit epidemilerinde önemli rol oynar. Özellikle üçüncü dünya ülkelerinde turizm amacıyla yapılan seyahatlerde yolcu ishaline sık rastlanır.