Metakrilik asidüri

Metakrilik asidin sistein konjügatları çeşitli iskelet, kalp ve beyin malformasyonları ile ölen bir bebeğin idrarında bulunmuştur. Metakrilik asit, beta-hidroksibülirik asîde dönüşen bir valin metabolitidir. Bu reak­siyon enzime bağımlı değildir. Defektin beta-hidroksibütiril CoA deasilaz ile ilgili olduğu düşünülmekte ve serbest sülfidril grupları ile bağlanan metakrilik asidin teratojenik bir ajan olduğu ileri sürülmektedir.

Beta-ketotiolaz yetersizliği (alfa-metilasetoasetik asidüri)

Normalde izolösin yıkımı sırasında alfa-metilasetoasetil CoA, asetil CoA ve propionil CoA’ya çevrilir. İdrarla fazla miktarda alfa-metilasetoasetat çıkaran bu çocuklarda defekt, dönüşümden sorumlu olan beta-ketotiolaz ile ilgili olabilir. Hastalık genellikle araya giren bir infeksiyon ile ortaya çıkar.
İntermiltan gelişen asidoz, kusma, letarji ve koma görülür. Hasta episodların birinde kaybedilir. Diyette protein kısıtlandığında (

3~ Hidroksi-3-metilglutarik asidemi

Lösin katabolizmasındaki son basamağı katalize eden hidroksimetilglutaril CoA liyaz’ın yetersizliği vücut sıvılarında 3-hidroksi-3metilglutarik asidin birikimine yol açar. Hastalarda araya giren infeksiyonlar sırasında aralıklı kusma, hipoglisemi, hipotoni, asidoz ve dehidratasyon görülür. Belirtiler doğumdan sonraki ilk haftalar­da veya ilk 2 yıl içinde ortaya çıkar.
Hepatomegali, hiperamonyemi ve anormal karaciğer testlerinin bulunuşu nedeniyle bu hastalar Reye sendromu ile karıştırılabilir. 3-hidroksi-3metilglutaril CoA ye­tersizliğinde keton cisimleri oluşamadığından ketoz yok­tur. Kesin tanı 3-hidroksi-3-metilglutarik asidin yüksek konsantrasyonlarının gösterilmesi ile konulur. Akut krizlerin tedavisinde hidrasyon yapılır ve hiperamonyemiyi azaltmaya yönelik sodyum bcnzoat verilir. Klinik durum kötüleştiğinde kan değişimi ve periton dializi gerekebilir. Uzun süreli tedavide protein ve yağ alımı kısıtlanmalıdır.

Propionik asidemi (Propionil CoA karboksilaz yetersizliği, ketotik hiperglisinemi)

Propionik CoA, izolösin, valin, treonin, metionin ve kolesterol katabolizmasının ara metabolitidir. Propio­nil CoA karboksilaz etkisiyle propionil CoA metilmalonil CoA ya dönüşür. Propionil CoA karboksilaz eksik­liğinde kan ve idrarda propionik asit ve bu asidin bir­çok metabolitleri birikir.

Hastalığın başlıca belirtileri yaşamın ilk haftalarında görülen kusma, hipotoni, letarji, dehidratasyon, asidozdur. Hızla ilerleyen hastalık koma ve ölümle sonuçlanır. Vakaların yaklaşık % 30 unda konvülzif nöbetler de gö­rülür. Ağır asidoz, ketoz, nötropeni, trombositopeni ve hipoglisemi başlıca laboratuvar bulgularıdır. Ayrıca bu çocuklarda orta veya ağır bir hiperamonyemi de sıktır ve üre siklusu enzimlerinin eksikliği ile ilişkili olabilir.

Propionik asidemili hastalarda hiperglisinemi de sık­tır. Plazma ve idrar glisin düzeylerinde yükselmeler metilmalonik asidemi, izovalerik asidemi ve alfa melilasetoasetik asidemili hastalarda da gösterilmiş ve bu grup hastalıklar “ketotik hiperglisinemi” adı altında top­lanmıştır.

Propionik asidemili bebeklerin plazma ve idrarlarında propionik asit ve metilsitrik asit belirgin şekilde yük­selmiştir. Propionik asit uçucu, oysa metilsitrik asit stabil bir bileşim olduğundan, metilsitrik asit ölçümü tanıda özellikle yardımcıdır, idrarda, İzolösin kataboliz­masının diğer ara metabolitleri olan diglik asit, diglikglisin ve alfa-metilasetoasetik asit de bulunur. Kesin tanı için lökosit ve fibroblastlarda ilgili enzim aktivitesi ölçülür.

Otosomal resesif geçişli olan propionik asidemideprevalans bilinmemektedir. Amniotik sıvı hücrelerinde enzim aktivitesi ölçülerek prenatal tanı yapılabilmek­tedir.