Dikişler

Paslanmaz çelik teller, reaksiyon yaratmaz, uzun zaman sağlamlığını korur ve bazı cerrahlar tarafından yara açılması ve infeksiyon riski yüksek olanlarda karın duvarı kapanmasında kullanılır. Tel, bağlanması zor ve ağrıdan dolayı geç çıkartılması gerekebilecek bir materyaldir. Bakteri yuvalanması için uygun bir ortam olmayıp granülasyon dokusu içinde bırakılabilir. Böyle durumlarda abse gelişmesine yol açmaz.

Plastik dikiş materyalleri teller gibi ince olup onlardan daha uzun süre sağlamlığını sürdürür. Ne var ki en az 4 defa düğümlenmesi gerekir ki bu da kalacak yabancı cisim için büyük bir miktardır. Çok flamentli plastik dikiş malzemeleri infekte olmaya müsait olup, ipek dikişler gibi yara yüzeyine hareket ederler. Tek flajnentliler, tel gibi, bakteri tutmazlar. Naylon tek flamentliler kesinlikle reaktif olmamalarına karşın bağlanabilmeleri çok zordur.

Polietilen dikişlerin kopma eğilimi vardır. Tek flamentli polipropilen ise bütün bu materyaller arasında yeralır. Plastik dikişler absorbe olmadıklarından kalp damar cerrahisinde kullanılırlar. Vasküler protezler kullanarak yapılan vasküler anastomozların geleceği kesinlikle kullanılan materyalin sağlamlığına dayanır; absorbe olan dikiş materyalinin kullanılması anevrizma gelişimine yolaçabilir.

İpek, bir hayvan proteini olup insan dokusu için kısmen reaksiyon göstermeme özelliğine sahiptir. Kolay bağlanabilir ve sıklıkla kullanılır. Uzun da olsa, bir süre sonra sağlamlığını yitirdiğinden damar anastomozlarında ve kalp protezlerin yerleştiriminde kullanılmazlar. İpek dikişler çok filamentli olduğundan bakteri birikimi için bir sığınak oluşturursa da kirli yaralarda bile iyileşim infeksiyonsuzdur. Zaman zaman, ipek dikişlerden küçük deriye açılan ve sinüse dönüşen küçük abse odakları gelişir, bunlar ancak ipliğin çıkartılmasıyla iyileşirler.

Katgüt (koyun bağırsağının submukozasından yapılır) genellikle eriyebilen ama bu süresi değişiklik gösteren bir dikiş maddesidir. Kendi proteininin erimesine yolaçan belli bir oranda doku reaksiyonu yaratır. Asit ve enzim hidrolizasyonu sonucu bağırsaklarda gücünü kısa zamanda kaybeder. Katgütle dikilmiş bir yara enfekte olduğu takdirde, yara emniyeti sağlamadan katgüt erimesi gerçekleşir.

Modern cerrahide katgüt dikişlerin yeri çok azdır.Sentetik emilebilen poliester dikişler kuvvetli, belli bir oranda kuvvet kaybına uğrayabilen, büyük iltihabi reaksiyon yaratan ve gastrointestinal cerrahide başarıyla kullanılan materyaldir. Katgüt, poliglikolik asit ve poliglaktin ile kıyaslandığında, gastrointestinal anastomozlarda daha uzun süren bir sağlamlığa sahiptir. Polidioxanone sülfat dikişleri tek flamentli olup sağlamlık güçlerinin yarısını 50 günde kaybederler ki, bu gereçle fasya kapamalarındaki erken açılma sorununun önüne geçilebilir.

Bantlar temiz yaralarda, deri kapatmak için seçenektir. Dikiş materyallerinin deri ile ölü boşluk arasında meydana getireceği yabancı cisim ve dolayısıyla infeksiyon olasılığı, bantların kullanılmasıyla azaltılmıştır. Kanayan ve perine gibi karmaşık yüzeyli yaralarda kullanılamazlar.

Cerrahi zımbalar (staples), gün geçtikçe popülaritesi artan, toraks ve gastrointestinal cerrahide elle konan dikişlere eşit sonuçlar veren bir dikiş malzemesidir. Özofagus ve rektumda bunlarla yapılacak anastomozlar, elle yapılmaktan daha kolaydır. Deri kapatmak amacıyla, bantlar hala tercih edilmekteyse de cerrahi zımbalar cerrahi dikişlerden daha iyi, bazan da bantlardan daha uygundur.

Dikiş ve zımbalar deriyi sıkarak infeksiyona yolaçan yabancı cisimlerdir. En iyi şartlarda bile gerekli zararlılar olup gereksizliklerinde kesinlikle kullanımlarından kaçınılmalıdır. Dikiş materyallerinin özellikleri üzerine yapılmış ve yayınlanmış birçok çalışma vardır.