Ağır asidoz dışında da akut dehidratasyon tedavisinde kullanılan sıvılara genellikle 20-3mEq/l HCOa– ilave edilir. Bu şekilde verilen sıvı, bikarbonat içeriği. yönünden plazmaya ya-kmlaştırılmış olur.
Asidoz durumunda verilmesi gerekli NaHCOs miktarı aşağıdaki formüle göre hesaplanabilir:
Verilecek NaHC03 (mEq) = İstenen HCO,~ düzeyi — hastanın HC03– düzeyi CmEq/l) x 0.6 x vücut tartısı
Ticarette bulunan % 8.4 lük molar sodyum bikarbonat solüsyonunun 1 mi si 1 mEq Na ve 1 mEq HC03~ içerir.
Hastanın kan bikarbonat ve pH düzeyinin bilinmediği ve asidoz olasılığı düşünülen durumlarda kan bikarbonat değerini 5 mEq/l yükseltecek dozda NaHC03 parenteral solüsyona ilave edilir. 10 kg lık bir çocukta bu miktar:
5 x 0.6 x 10 = 30 mEq (% 8.4 NaHC03 solüsyonundan 30 mi) olacaktır.
Orta derecede asidoz durumları için sodyum bikarbonat dozu 2-3 mEq/kg olarak da hesaplanabilir. Hesaplanan miktar, 4 veya 8 saatlik perfüzyon sıvısına ilave edilir. Ağır asidoz-da daha küçük dozlarda (0.3-1 mEq/kg) NaHC03 İV bolus olarak uygulanabilir ve duruma göre bu miktar bir saatlik aralarla tekrarlanabilir.
NaHC03 yerine sodyum laktat kullanılmasında serilecek miktar, 1/6 molar sodyum laktat solüsyonunun 4.2 ml/kg lık dozunun kan HC03– değerini 1 mEq/i yükselteceği esasına göre hesaplanır.
Yenidoğan döneminde laktat güç metabolize olduğundan kullanılmamalı, bikarbonat ya da THAM tercih edilmelidir.
Na yüklenmesinden kaçınılması gereken durumlarda (hipernatremi, ödem, oligüri, konjestif kalp yetersizliği) THAM tercih edilir. Çocuklarda 0.3 M THAM (tris-hidroksimetil aminometan) solüsyonundan 0.5-5 ml/kg/saat verilir. THAM dozu her 0.1 pH birimi için 1 mi/kg dozda, pH yi 7.4 e çıkaracak şekilde de hesaplanabilir. Verilme hızı ı ml/dak yi geçmemelidir.
Örneğin vücut tartısı 3 kg, pH 7.2 olan bir hastada verilecek THAM miktarı 3x2x1 = 6 mi dir. Ancak THAM verilirken hipoglisemi ve solunum durmalarına karşı dikkatli olmalıdır.
Asidoza karşın klinik, elektrokardiografik, biyokimyasal bulgular belirgin bir potasyum eksikliği gösteriyorsa, aşağıda tekrar değinileceği şekilde, asidozun düzeltilmesinden önce potasyum eksikliği giderilmelidir.