BCG (Bacillus-Calmette-Guerin) aşısı, 1908 yılında Pastör Enstitüsü’nde Calmette ve Guerin tarafından tüberküloz basilinin «Mycobacterium bovis» suçundan pasajlarla virulansı azaltılarak hazırlanmış canlı bir asıdır, ilk olarak 1921 yılmada insanlara uygulanmıştır. Bugün dünyanın çeşitli ülkelerinde kullanılan BCG aşıları orijinal suşdan üretilerek hazırlanmaktadır. Aşının üretim yöntemindeki farklılıklar, aşının içerdiği bakteriyel susta zamanla oluşan genetik değişiklikler, aşının uygulama yolları ve yöntemleri, aşının uygulandığı toplumun özellikleri, BCG aşısının immünolojik etkinliğinde ve aşıya reaksiyonlar-‘” “da tarKiüiKiara neden olmaktadır. Genelde BCG asısının tüberkülozdan koruyucu etkisinin % 70-80 oranında olduğu kabul edilir.
Aşının etkinliğini arttırmak ve yan etkilerini azaltmak amacıyla çalışmalar yapılmaktadır. Son yıllarda canlı olmayan üç ayrı tüberküloz aşısı geliştirilmiş, ancak bunların hiçbirinin canlı BCG aşısından daha etkili bağışıklık sağladığı gösterilememiştir. Bu aşıların farmakolojik Özellikleri de insan için uygun değildir. Canlı BCG, günümüzde tüberküloza karşı tek ve en etkili aşı olma özelliğini korumaktadır. BCG aşısı virulan tüberküloz basili ile oluşabilecek in-feksiyona karşı vücut direncini büyük ölçüde arttırır. İnsanlarda aşının en büyük varan mi-liyer tüferküloz ve tüberküloz menenjit gibi hastalığın ağır komplikasyonlannm gelişmesini TDüyük ölçucte azaıtmasıdır!
BCG aşısının tüm ülkelerde en sık kullanılan şekli, intradermal olarak uygulanan ve Glaxo susundan hazırlanan tipidir. Aşının perkütan uygulanmak üzere «TİCE» susundan hazırlanmış bir tipi de geliştirilmiştir.
BCG aşısından 8 hafta sonra tüberkülin teşti pozitifleşir. Aşının en büvük sakıncası M. tu-berculosis infeksiyonunun İanışında kullanılan lu&erEilin testinin değerini azaltmasıdır.
Uygulanmadan önce kullanılan aşının pros-pektüsü dikkatle okunmalıdır. Genel olarak BCG aşısı için uygulanan doz, sütçocuğu ve daha büyük çocuklar için o.l mi, yenidoğanlar için 0.05 mi dir. Standart uygulamada 2 aylıktan büyük çocuklara önce 5 TÜ PPD yapılarak aşı, negatif yanıt verenlere yapılır. PPD ile kontrol yapılmaksızın aşı uygulamasının zararsız olduğu saptanmıştır. Büyük gruplara BCG aşısı uygulamalarında bu yöntem kullanılmaktadır.
BCG aşısı, sol omuza (deltoid veya triseps kası üzerine) intradermal olarak yapılır. Aşı tek-
İngiliz araştırıcıları tarafından yapılan birçok kırsal alan çalışmalarında; BCG aşısından sonraki ilk 5 yılda % 80 korunma sağlanmış, 10 yıl sonra bu oran büyük ölçüde düşmüş ve 15 yıl sonra ise bağışıklık istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur. Aşılanmış kişilerin bağışıklık durumları tüberkülin testi ile kontrol edilmeli, intradermal test (Mantoux testi) 5 mm altında endürasyon veriyorsa test negatif kabul edilerek BCG aşısı tekrarlanmalıdır.
BCG aşısının yapılmaması gereken durumlar
BCG aşısı doğumsal veya edinsel immun yetersizlik durumlarında kontrendikedir. LösemT lenfoma veya başka malign hastalığı olân’kişi-lere, steroid, alkalizan ajan, antimetabolit veya radyasyon tedavisi uygulananlara, deri infeksiyonları, yanıkları olanlara ve gebe kadınlara yapirmamaîıdır.