Ortostatik Dolaşım Bozuklukları

Bu gruptaki hastalıklar  ayakta durmakla, yürümekle veya oturmakla  yakınmalara neden olan serebral kanlanma azlığı olarak bilinmektedir. Pozisyonla ilgili oldukları için “Ortostatik dolaşım bozuklukları” olarak da anılmaktadırlar.Bu hastalık aslında organik natürlü değildir. “Yaygın varislerin rolü olduğu kabul edilmektedir. Ayağa kalkıldığında varislilerde yarım litre kadar kanın venlerde biriktiği hesaplanmıştır. Birçok kimse bu kadar kanın deplesyonuna kolay adapte olurken bazıları da beyinde kan azalmasının yarattığı durumdan yakınır.Bazı kimseler de hiç varisleri bulunmadığı halde ortostatik dolaşım bozukluğundan yakınırlar.

rrrgg
Çok seyrek olarak organik nedenleri de olabilir: Sempatik zincir ameliyatları, omurilik hastalıkları ve gangliyon blokerleri kullanılması gibi.

Ortostatik dolaşım bozukluklarının iki formu vardır: Akut ve kronik.

Ortostatik akut dolaşım bozuklukları 

Akut dolaşım bozukluğunda hastalar başdönmesinden, başlarını içindeki boşluk hissinden,soğuk terden yakınırlar.Birkaç saniye içinde kollaps gelişir ve hastayı yumuşak bir yere yatırmak için zaman kalmaz. Bu tür durumlar,uzu süre yatakta kaldıktan sonra ani olarak fırlayıp doğrulmakla meydana gelir. Miksiyon kollapsları da bu gruba girer. Ağır ateşli hastalıklarda, büyük ameliyatlardan sonraki günlerde de rastlanır.

Tedavi

İlâç tedavisine pek gereksinim duyulmaz.

Jimnastik: Yataktan kalkmadan önce kısa bir süre yatak jimnastiği yapılması yararlı olur. Yatak kenarında oturarak bir süre beklemek de öğütlenebilir.

Konstitüsyonel,hattâ herediter sayılmaktadır.Stres hallerinde,hastalıklardan ve ameliyatlardan sonra,kanamalarda kronik ortostatik dolaşım bozukluğunun ortay çıkması kolaylaşır. Hastalar uzun süre ayakta durmaktan kaçınırlar.Sabahları yorgun ve isteksizdirler,baş ağrıları ve dönmeleri olur.Ancak akşam saatlerinde kendilerini sağlıklı hissederler.

Tedavi

Egzersizler: Hafif hareketlerle başlanarak gitgide artan egzersizler sayesinde birkaç hafta içinde düzelme farkedilir. Bu idmanları ömür boyu sürdürmelidir. Ayrıca damar jimnastiği denen önleme de başvurmalıdır: Akşamları yatmadan önce dönüşümlü olarak soğuk ve sıcak duş alınmalıdır. Her duşta 5 dakika soğuk, 5 dakika sıcak su altında durmalı, duşu ılık banyo ile sonlandırmalıdır.

Dozaj: Günde 3 defa birer tablet uzun süre kullanılmaz.ergotizim tehlikesi gözden uzak tutulmamalıdır.

Dozaj: Geceleri  yatarken birer adet.

Mineralokortikoidler (Doca, Dekort, Onadron): DOCA piyasamızda yoktur. Onun yerine anabolizan da içeren Docabolin haftada 1 ampul i.m. yapılmaktadır

Dekort ve be.nzeri mineralokortikoidlerin dozajı: Sabahları 2 tablet.
Norfenefrin (Novadral retard draje 15 mg, likit 6 mg/1 mi, ampul 10 mg): Periferik damarların tonusunu artırır. Etkisi çabuk ortaya çıkar. Uyku bozukluğu yapmaz, önemli bir yan etkisi yoktur.

Dozaj: Sabahları yataktan kalkmadan önce 20 damla; sabahları kan basıncım normal tutabilmek için 1 draje, öğleden sonra da 1 draje verilir. Âcil durumlarda 1 ampul i.m. veya i.v.