Etiket: Şifalı Bitki F

FESLEĞEN

Ocimum basilicum L. (Labiatae) türünün yapraklı ve çiçekli dallarıdır. Bu tür 10-40 cm yükseklikte, beyaz veya pembe çiçekli, bir yıllık ve otsu bir bitkidir. Vatanı Hindistan olmakla beraber, bugün bütün Akdeniz bölgesi ülkelerinde ve Türkiyede (Güney Anadolu) yetiştirilmektedir.

Dış görünüş: Çiçekli ve yapraklı dallardan ibarettir. Yapraklar basit, saplı, 2-6 cm uzunlukta, oval biçiminde, kenarları seyrek dişli, özel kokulu ve baharlı lezzetlidir.

Bileşim: Uçucu yağ (% 0.2-0.4) taşımaktadır. Uçucu yağ içinde estragol, ögenol, sineol vs. bulunur.

Etki ve kullanılış: Yatıştırıcı, midevi, idrar arttırıcı ve gaz söktürücü etkilere sahiptir. Bahar olarak da kullanılır. Tohumlan da aynı etkilere sahiptir.

Güney Anadolu (Antalya) pazarlarında demetler halinde satılır. Nane gibi yemeklere lezzet ve koku vermek için kullanılır.

Kullanılış şekli: İnfusyon (% 1-2), günde 2-3 bardak içilir.

Diğer isimler: Fesliyen, Peslan, Reyhanotu.

O. minimum L. (Küçük fesleğen, Saksı fesleğeni): Yapraklarının küçük (1-2 cm uzunlukta) olması İle yukarıdaki türden ayrılır. Bu tür memleketimizde bilhassa saksılarda yetiştirilir ve saksı pencere Önüne konulur. Penceresinde fesleğen saksısı bulunan evde “Gelinlik çağında bir kız” olduğu anlaşılır.

Yapraklan koku verici olarak kullanılır.

FERBİYON

E. resinifera Berg. türünün kurutulmuş sütüdür, Bu tür 1-2 m yükseklikte, gövdesi dikenli, köşeli ve yeşil renkli, çok yıllık bir bitkidir. Kuzey Afrikanın Fas bölgesindeki dağlarda yabani olarak yetişir. .

Drog, bitkinin dal ve gövdesi üzerine yapılan yaralardan çıkan sütün güneşte kurutulması ile elde

edilmektedir.

3 – Gürgen, A.R.: Türkiye zehirli nebatlarının en ehemmiyetlileri üzerinde kimyevi araştırmalar – Ankara Y. Zir. Enst. Çahgmalar sayı 138. Ankara (1943).

2- Lcclcrc, L.:Traitedessimples par ibnEl-Beitharl: 19, Paris (1877); ‘

3 – Aynehehi, Y. and Kiumehr, N.: Chemical examination of Euphorbia tinctoria Boiss. – Açta Pharm. Suecica ! 1: 185 (1974).

Ferbiyon 1-3 cm boyda, açık sarı veya kirli san renkli, kokusuz ve çok yakıcı lezzetli parçalar halindedir. Parçaların içinde, çiçek sapı, meyva veya diken artıkları görülebilir. Su ve etanolde kısmen çözünür.

Kuvvetli ishal verici ve tahriş edici özelliklere sahiptir. 0.01-0.05 gr miktarlarda (hap halinde alınır) kuvvetli bir amel verir. Çok tahriş edici olduğundan dahilen kullanılışı hemen hemen terkedilmiştir. Haricen, merhem veya yakı halinde, kızartıcı ve yakıcı olarak, bilhassa veteriner hekimliğinde, kullanılmaktadır.

Diğer isimler: Farbium, Ferbiyum, Ferbiyonu

ratinci.

FELFELEK TOHUMU

Sabit yağ (%10-15), tanen (%15-25) ve alkaloitler (arekolin ve diğerleri) taşımaktadır.,

Felfelek tohumu eskiden insanlarda kurt düşürücü (günde 2-4 gr alınır) olarak kullanılırdı. Bugün Avrupada yalnız köpeklerde tenya düşürücü olarak kullanılmaktadır. Arekolin bromhidrat eldesi için bir ilkel maddedir.

Diğer isimler: Cevzi fuful, Ferfelek tohumu.