ASPİR ÇİÇEĞİ

Carthamus îinctorıus L. (Compositae) türünün kurutulmuş çiçekleridir. Bu tür 20-50 cm yükseklikte, sarı çiçekli, bir yıllık ve otsu bir bitkidir. Yapraklar sapsız, kenarları ince dişlidir. Orta ve Batı Anadoluda (Balıkesir, Bursa, Çanakkale, Eskişehir) eskiden beri ekimi yapılmaktadır (1.4).

Bileşim: Çiçekleri boyar maddeler, meyvası ise bilhassa sabit yağ (% 28-40) taşımaktadır (2,3). :

Etki ve kullanılış: Çiçekler boyar madde olarak ve safran tağşişinde önemlidir. Tohum dahilen, de-koksiyon (% 10) halinde, müshil olarak kullanılır. Tohumlardan elde edilen yağ da müshil etkiye sahiptir. Fakat lezzeti çok acı olduğundan dahilen kullanılması güçtür.” Haricen romatizma ağrılarına karşı, ağrıyan yere sürülür. Boya sanayiinde ve kandil yağı olarak da kullanılmaktadır.

Çiçekler bazı yemeklere (Örneğin Gaziantep bölgesinde “Orman” isimli yemeğe) renk vermek için de kullanılır.

.Diğer isimler: Aspir, Aspur (Arapça Asfur kelimesinden), Boyacı aspiri, Dikenli haşhaş (Eğridir: Gelendost), Kırsafram, Kurtum, Yalancı safran, Zaferan-ı kâzib. Meyvalarına Papağan yemi denilir.

C. ianaîus L. (Yünlü aspir): Çiçekleri aîtın şansı renkli, yapraklan derin parçalı ve örümcek ağı gibi tüylüdür. Anadoluda yabani olarak yetişir.

Bu türün çiçekli dallan, infusyon (%5) halinde dahilen terletici, kurt düşürücü ve adet getirici olarak kullanılmaktadır.