Arapça kökenli istihsal kelimesi Türkçede çıkarma, elde etme, üretim gibi anlamlara karşılık gelir. Üretim; belirli bir faaliyet içerisinde ortaya çıkan yeni bir mal veya hizmettir. Bunlardan mal tüketim sektörüne hizmet ise hizmet sektörüne girer. İnsanlar toplum olarak yaşamaktadır. Buna en büyük nedenlerden biri toplu üretim ilişkisidir. Bu üretim ilişkisi tarih boyunca üretim araçlarının değişmesi ve gelişmesiyle farklılaşmıştır. İlkel komünal toplum, köle ve efendi, köylü ve toprak sahibi, kapitalist ve işçi bütün bunlar ve toplumsal yansımaları üretim ilişkileri bütünüdür.
Fazla Spor Yapmanın Zararları Nelerdir
Spor yapmak genel manada insan sağlığı açısından büyük yarara sahip olsa da aşırı spor yapmanın birçok zararı bulunmaktadır. Sporun ne gibi zararı olabilir diye düşünen kişilerden birisiyseniz fazla spor yapmanın zararları nelerdir konusunda sayfamızdan bilgi alabilirsiniz.
– Fazla spor yapmak ve spor yapmaya paralel olarak aşırı derecede kas yapmak kısırlığa sebep olmaktadır. Özellikle kas yapmak için dışarıdan protein tozu alan erkeklerde kısırlık görülme ihtimali bir hayli yüksektir.
– Vücudu çok fazla zorlayıp yoğun bir şekilde spor yapmak kişide kemik erimesine sebep olmaktadır. Aşırı derecede spor yapan birisiyseniz kalsiyum bakımından zengin olan yiyecekleri tüketmenizi tavsiye ederiz.
– Genç hanımlarda çok fazla spor yapmak adet düzensizliği yaşanmasına ve adet kesilmesine sebep olmaktadır. Aşrı spor yapan bayanların genç yaşlarda menopoza girdiği bilinmektedir.
– Yemek yeme periyodunda yıpranmalar ve buna paralel olarak balanssız yeme içme olayları görülebilir. Bu durumunda metabolik olayların bozulmasına ve ağlık sorunlarının başlamasına neden olur.
– Kişide çok fazla bitkinlik ortaya çıkar ve çok fazla yorgunlukla birlikte toplumsal çevreden kopmalar yaşanabilir. Sosyal çevreden kopmak sizi hem bedenen hem de ruhen çöküntüye sokabilir.
– Fazla spor icra eden insanlar kalp krizi ile beraber ani ölümler yaşayabilmektedir. Bu yüzden zaman zaman kalp kontrolü yaptırmanızda fayda var.
– Fazla spor yapmak kan şekerinde düşmeye ve kan şekerinin düşmesine paralel olarak travma yaşanmasına neden olabilir.
– Aşırı su kaybıyla beraber bayılmalar yaşanabilir. Spor esnasında aşırı derecede terleme yaşandığından dolayı bol miktarda su tüketilmesinde fayda var.
Fazla spor yapmanın zararları genel olarak bu şekildedir. Sizlerde bu konuda bildiklerinizi paylaşabilirsiniz.
Çocuklarda Folik Asit Eksikliği
Folik asit eksikliği diyetle alınan miktarın yetersizliği, emilim veya ütilizasyon bozukluğu veya artmış gereksinim sonucu oluşur. Gebelik, hemo-litik anemi, lösemi, Hodgkin hastalığı gibi durumlarda folik asit gereksinimi artar. Bazı ilaçlar folik asit ütilizasyonunu bozabilir. Glütene duyarlı enteropati ve tropik sprue’da folik asit emilimi bozulur.
İnsan ve inek sütünde 50-60 p,g/l folat serbest olarak bulunur. Kolostrum daha az folik asit içermekle birlikte gereksinimi karşılar. Keçi sütünde çok azdır. Bu sütü kullananlarda megaloblastik anemi kolay gelişir. Sütü kaynatmakla folat miktarı % 50 oranında kaybolur. Folat pişmemiş her yiyecekte vardır, ancak pişirilme sırasında okside olur. Taze sebze ve meyve yiyenlerde eksikliği görülmez. C vitamini az olan bir diyette, bu vitaminin indirgeyici rolü eksik olduğundan folat miktarı da azdır.
Çoğu yiyeceklerde folat poliglutamat halindedir. Emilmesi için duodenum ve jejunumda koniügaz enzimi etkisiyle folik aside parçalanması gerekir. Bazı fasulyelerde ısı ile aktive olup konjügasyonu inhibe eden ve folat emilimini Önleyen maddeler vardır. Bazı antikonvülzif ilaçlar (difenilhidantoin) da folat glutamatm emilimini engelleyebilir. Doğumsal emilim bozukluğu da tarif edilmiştir.
Pteroylglutamik asidin vücutta kullanılması için tetrahidrofilik aside (THFA) dönüşmesi gereklidir. Bu reaksiyonlarda askorbik asit ve Bî2 rol oynar. Örneğin Lesch-Nyhan sendromunda doğumsal enzim eksikliği sonucu folik asidin kullanımı defektiftir. Preterm bebeklerde, hiperti-roidide, Cooley anemisinde, orak hücreli anemide folik asit gereksinimi artar.
B12 yetersizliğinde, hemodiyaliz yapılan hastalarda ve kronik kusmalarda vücuttan folat kaybı fazladır.
KLİNİK BULGULAR
Folik asit eksikliğinde, Bi2 eksikliğinde olduğu gibi megaloblastik bir anemi gelişir. Bızeksikliğine kıyasla tartı kaybı, irritabilite ve ishal daha sıktır. Nörolojik belirti yoktur. Ağır eksiklikte trombositopenik purpura görülebilir.
TANI
Mikrobiyolojik yöntemle kanda folik asit düzeyi ölçülebilir. Serum folat düzeyi normalde 5 – 20 ng/ml dir. Folik asit eksikliğinde kan düzeyi düşüktür. Kemik iliği hiperplaziktir. Histidin yüklemesi ile hem folik asit, hem de Bı2 vitamini eksikliğinde idrarda formiminoglatamik asit saptanır. 1 mg folat verilmesi ile idrarda bu maddenin kaybolması, folik asit eksikliği tanısını destekler.
TEDAVİ
Günde 2-5 mg folat verilmesi yeterlidir. 15 mg’a kadar çıkan günlük dozlar tehlike yaratmaz.
Pretermlerde 20-50 [igün, sütçocuklarma günde 5 Lg/kg folik asit verilmesi ile gereksinim karşılanır.
Osteolitik metastazlara karşı osteosklerotik metastazlar
Klinik özellikleri:
• Kemik ağrısı: Genelde birikimin olduğu alana lokalizedir.
• Kırıklar: Trabeküler kemiğin direkt olarak veya osteoklast stimulasyonuyla erozyonu (osteolitik metastazlar)-> kemikte zayıflama —> patolojik kırıklara artmış eğilim.
Komplikasyonları:
• Lökoeritroblastik anemi: Kemik iliğinin yaygın replasmanı sonucu.
• Hiperkalsemi semptomları: Osteolitik sürece bağlı olarak kemikten kalsiyum salınımı sonucu.
• Sinir ve medulla spinalise bası: Özellikle vertebral metastazlarda.
Çocuklarda Ankilostomiasis
Çengelli kurtların Ancylostoma duodenale, Necator americanus, Ancylostoma ceylonicum türleri insanı infekte eder. İnfeksiyon ılıman, subtropikal ve tropikal bölgelerde endemiktir. Türkiye’de Karadeniz bölgesinde rastlanmaktadır.
Çengelli kurt larvaları bulunan çamurlu toprakta çıplak ayakla dolaşanlarda larvalar deriye penetre olarak infeksiyona neden olur. İnfeksiyon kontamine suların içilmesi ile de buİaşır. Larvalar venöz dolaşıma geçerek akciğerlere taşınır. Alveolerde olgunlaşan larvalar bronş ve trakeaya geçerek tekrar yutulur ve ince barsağm üst kısımlarına yerleşirler. Larvalar 2-4 haftalık bir gelişme evresinden sonra je-junum mukozasına yapışarak kan emmeğe başlarlar. 6-9 haftada cinsel olgunluğa erişirler ve dışkı ile yumurtalar atılmaya başlar. Erişkin çengelli kurdun yaşam süresi 1-3 yıldır. A.duo-denale dişilerinin 30.000 yumurta/gün, N.ameri-canus’un 9000 yumurta/gün üreme kapasiteleri vardır. Yumurtalar oval ince bir zarla kaplıdır.
Dört embriyonik segment içerir, 1-2 gün içinde uygun koşullarda yumurta çatlayarak l. evre larva açığa çıkar. 1-2 haftada da penetrasyon yeteneği kazanarak infektif larvaya dönüşür.
Endemik bölgelerde öncelikle çocuklar risktedir. Başta çengelli kurtların sayısı ve konağın beslenme biçimi olmak üzere birçok faktör morbiditeyi etkiler.
Çengelli kurtlara bağlı patolojik lezyonlar akciğer migrasyonu sürecinde veya kurtların erişkin evresinde ince barsakta oluşabilir.
Klinik bulgular; İnfeksiyon genellikle asemptomatiktir. Hastalık belirtileri gösterenlerde semptomlar kancalı kurdun konaktaki göç evrelerine bağlıdır.
Larvanın deriye penetrasyonu: İlk penetrasyonda lokal papüloveziküler dermatit ve kaşıntı olur. Sonraki deri penetrasyonları generalize ödeme neden olabilir.
Larvanın kan akciğer migrasyonu .- Periferik eozinofili ile birlikte pnömoni belirtileri oluşabilir. Balgamda larva bulunabilir.
Barsağa yerleşme: Kanla beslenen erişkin formlarının ince barsak mukozasına yapışmaları sonucu intestinal evre semptomları gelişir. Az sayıda parazit ile oluşan hastalıkta belirtiler çok belirgin değildir. Karm ağrısı, iştahsızlık, hazımsızlık, dolgunluk ve ishal gibi şikayetler olabilir. Dışkıda yumurtaların gösterilmesi ile infeksiyon kanıtlanabilir. Barsakta çok miktarda parazit varlığında önemli miktarlarda kan kaybı oluşur. İnfeksiyonun ağırlığına, süresine, ve konağın demir beslenmesi durumuna göre değişik derecede anemi, hipoalbüminemi ve ödem gelişir. Kadınlarda ve çocuklarda 1 mi dışkıda yumurta sayısı 2000, erkeklerde 5000 ise belirgin anemi gelişir. Hemoglobin düzeyi 5 g/dl’nin altına inerse kalp yetersizliği ve ani Ölüm olabilir. Aşırı kan kaybı hipoalbüminemiye ve ödeme yol açar.
Tanı: Tanı dışkıda kan ve yumurtaların gösterilmesi ile konulur. Kato kalın yayma yöntemi ile yumurta sayısının belirlenmesi ile infeksiyonun yoğunluğu saptanabilir. Çengelli kurt hastalığında demir eksikliği anemisi tanıya yardımcı önemli bir bulgudur.
Tedavi: Tedavi infeksiyonun yoğunluğu ve aneminin ağırlığı değerlendirilerek düzenlenir. Ağır anemili (Hb5 g/âl) çocuklarda önce demir tedavisi yapılır. Kalp yetersizliği ile birlikte ağır anemi varsa diüretik verildikten sonra çöktürülmüş eritrosit transfüzyonu yavaş olarak yapılır.
Korunma.:Dışkıların hijyenik koşullara uygun yok edilmesi ve ayakkabı giyilmesi ile bulaşma önlenebilir. Endemik bölgelerde kitle ke-moterapisi ile infeksiyon yok edilebilir.